Achille Marago zit op een van de plastic stoelen langs de muur van het datacentrum van de Kiesraad. Hij is een van de vrijwillige waarnemers voor presidentskandidaat Touadera. Overdag is hij ingenieur bij een telecombedrijf, 's avonds is hij hier. Hij en vijf anderen zien afwisselend toe op het tellen van de stemmen in Bangui. Ook kandidaat Dologuélé heeft waarnemers gestuurd. Dat zij er nu even niet zijn, is misschien niet helemaal toevallig. De resultaten druppelen binnen uit het hele land. Eén ding is duidelijk: de voorsprong van Touadera begint flink op te lopen.
Foto: Achille Marago
Achille weet wel waarom. “Touadera was mijn wiskundeprofessor op de universiteit. Later werd hij de rector, daarna premier. Hij vertelde je precies wat er goed en minder goed was aan je werk. Dus wordt hij vertrouwd door de studenten en hun ouders stemmen daarom ook op hem. Bovendien betaalde hij als premier altijd netjes alle ambtenaren.” Dat laatste klopt: met Europees geld.
“Bovendien betaalde hij als premier altijd netjes alle ambtenaren.” Dat laatste klopt: met Europees geld.
Ondertussen openen de mensen van de kiesraad envelop na envelop om te controleren dat er niets ontbreekt. De gegevens sturen ze door naar de jongeren die ze op de computer invoeren. Zo komen er ruim 5600 formulieren binnen voor de presidentsverkiezingen. Natuurlijk kan het handiger. In een ander land zou je de resultaten per kiesdistrict optellen en dan aan de hoofdstad doorgeven. Alleen is er weinig vertrouwen dat het platteland daartoe in staat is.
Dus wordt het een marathon van een week, met net zoveel resultatenformulieren voor de parlementsverkiezingen. Bernard Voyemakoa, een van de leden van de kiesraad, kan er wel om lachen. Hij was professor grondwettelijk recht maar zit hier nu tot diep in de nacht papieren met lijsten resultaten te controleren op volledigheid. Met een rode vilstift zet hij zijn paraaf op eindeloze stapels.
De leden van de kiesraad staan onder zware druk en kunnen een brandschoon imago wel gebruiken
Nog zo'n ‘honnête homme’. De leden van de kiesraad staan onder zware druk en kunnen een brandschoon imago wel gebruiken. Er worden al genoeg geruchten tegen hen rondgestrooid door teleurgestelde kandidaten. Dat heeft effect: een paar weken terug gooide iemand twee handgranaten in het huis van de voorzitster. Om de reputatie van de kiesraad te beschermen moest de woordvoerder deze week halsoverkop aftreden – tijdelijk, vooralsnog – nadat hij ervan werd beschuldigd in het geheim een van de twee kandidaten te hebben ontmoet.
De spanning in de CAR is groot, daarom komt er een grondig onderzoek. Dat is voor de aanhangers van Touadera, de inzet van deze verkiezingen en van de reanimering van de Centraal-Afrikaanse Republiek. Het is te hopen dat het bestuur nu eindelijk eens betrouwbaar en controleerbaar wordt, na al die decennia waarin Frankrijk en de wereld een serie roofridders aan de macht hielden, die het land in de afgrond hebben gestort.
Faustin-Archange Touadera is voor de politieke elite van het land een totaal onverwachte favoriet, omdat hij een povere redenaar is. Hij wordt niet eens gesteund door zijn eigen voormalige baas, de verdreven president Bozizé. De steun van het bedrijfsleven gaat naar Anicet-Georges Dologuélé en die is verbaal een stuk handiger. Maar Touadera liet zich niet zien in dure kleren en gaf weinig geld uit aan de campagne. Dat is precies wat hem populair maakt bij de straatarme bevolking.
Wat is de eerste actie van Touadera mocht hij straks inderdaad zijn intrek nemen in het presidentieel paleis? Achille: “Verzoening. Met iedereen praten, tot en met de gewapende bendes, en de eenheid van het land herstellen.”
