 |
| Bob Goudzwaard |
Basisbehoeften moeten betaalbaar blijven maar alle luxe artikelen worden extra zwaar belast. Dat is geen makkelijke boodschap. Goudzwaard ziet het, in deze tijd van stijgende voedsel- en brandstofprijzen, dan ook als een uitdaging om wereldwijd een mentaliteitsverandering tot stand te brengen.
We groeien 2 procent te hard
De emertitus hooglerlaar is één van de initiatiefnemers van de Verklaring van Tilburg waarin een rem op de groei wordt aanbevolen. Naast Goudzwaard bepleitten eerder dit jaar andere top-economen, politici en managers, uit Nederland en Vlaanderen, in Tilburg samen duurzaamheid boven particuliere inkomensgroei. De grenzen van wat het milieu aan kan, komen in zicht. Ook de grondstoffen en energie worden schaars.”Ik denk dat we, rekening houdend met de wereldeconomie en de toekomst van de arme landen, zelfs met twee procent te hard groeien”, zegt prof. Goudzwaard,” we gaan op deze manier te snel door onze voorraden grondstoffen en energie heen. Je zult merken dat de prijzen steeds verder omhoog gaan.
Inflatie op de loer
Laat de burger het maar in zijn portemonnee voelen. Ik vind (i.t.t. het kabinet Balkenende. red) dat deze kostenstijgingen niet moeten worden gecompenseerd. Anders wakker je de inflatie aan.” De crisis van nu lijkt Goudzwaard een uitstekend moment om de bevolking duidelijk te maken dat het tijdperk van de onbeperkte groei voorbij is. Het is beter om zuinig met de grondstoffen om te gaan, anders houden we straks helemaal niets meer over. “Maar de overheid behoort dit proces wel te begeleiden”, waarschuwt Goudzwaard,” door het accent van de economische groei te verleggen. Deze moet minder gericht zijn op materiële consumptie. Je moet een sector in de economie creëeren die zich richt op duurzaamheid en energiebesparing en deze met groene belastingen stimuleren.” Als industrieën veel materiaal en energie gebruiken dienen zij zwaarder belast te worden. Hetzelfde geldt, wat hem betreft, voor de productie van luxe artikelen.
| Balkende schrijft aan Goudzwaard: “Beste Bob/Amice, … Ik onderschrijf de waarde van de verklaring van Tilburg. Het is van belang dat de economische groei duurzaam is en dat we onderlinge solidariteit niet uit het oog verliezen. Ook bij de Algemene Politieke beschouwingen zal dit thema zeker aan de orde komen….” (Goudzwaard had zijn geestverwant J.P. Balkenende een brief gestuurd met een pleidooi voor een duurzame economie) |
Mensen in India en China willen ook een plasma-t.v. of een auto zodra zij zich dit kunnen veroorloven. Goudzwaard: “In deze tijd van crisis zal de welvaart daar ook verminderen. Ik hoop van harte dat de armen hun dagelijks voedsel en levensonderhoud kunnen blijven betalen.”
Geen luxe meer
Bepleit Goudswaard daarmee, dat we binnenkort genoegen moeten nemen met alleen maar een boterham met kaas ? En geen luxe tassen meer of een fijne sportauto? “Er is in de economie een element van dringendheid. Andere vormen van behoeftebevrediging zijn daaraan ondergeschikt. Voedsel, kleding, onderdak, onderwijs en gezondheidszorg zijn basisbehoeften die als eerste bevredigd moeten worden. Dat geldt ook voor mensen in ontwikkelingslanden. Als er schaarste ontstaat aan milieu, grondstoffen en energie, hebben deze behoeften voorrang. Het kan best zijn dat andere zaken, bijvoorbeeld door prijsstijgingen, daardoor extra duur worden.”
Toenemende spanningen
Hij voorziet een wedren tussen landen om de laatste zekerheden in energie en grondstoffen veilig te stellen. Als in deze ratrace niet de belangen worden behartigd van de landen die zelf geen grondstoffen bezitten, loopt de wereldvrede gevaar. De snelle economische groei van India en China zal leiden tot een verharding van hun relatie met andere ontwikkelingslanden. De spanningen tussen de rijke landen onderling nemen ook toe, omdat zij elkaar het licht in de ogen niet gunnen, als het om dergerlijke essentiële zaken gaat.”En dan zie ik alle prachtige plannen voor klimaatbeheersing gewoon naar de Filistijnen gaan.”
Goudzwaard is één van de auteurs van het beginselprogramma van het CDA, “Niet bij brood alleen”. Hij vindt ook dat de rijkdom van deze wereld eerlijk verdeeld moet worden, op basis van solidariteit.”Als Christen zie ik de wereld als één groot geheel. Als één lid lijdt, dan lijden alle leden mee. Als in het Zuiden kinderen doodgaan door gebrek aan voedsel, dan voel ik dat als een vorm van amputatie. Ik pleit dus voor barmhartigheid en mededogen. “
