Dit artikel maakt deel uit van de serie ‘2015: The future we want’ die OneWorld in 2013 initieerde.
Weg met de koloniale superioriteit en de verwendheid van de voormalige machthebber. We moeten toe naar een level playing field, stelt Agnes Dinkelman.
Buiten de comfortzone is het leven nooit gemakkelijk. Spelers uit het veld van overheid, bedrijfsleven en ontwikkelingsorganisaties redeneren en handelen doorgaans vanuit verschillende perspectieven. Het is daarom niet gemakkelijk om gezamenlijk te werken aan zowel het vergroten van een level playing field, gelijke kansen en omstandigheden voor iedereen, als aan ontwikkelingssamenwerking. Toch zie ik de verknoping van economie, ontwikkelingssamenwerking en internationale betrekkingen als een belangrijk uitgangspunt wanneer de ontwikkeling van rechtvaardigheid, veiligheid en vrede ons lief is.
Grote veranderingen
De aard van internationale instituties en richtlijnen die onder Westerse heerschappij zijn gemaakt met het oog op een rechtvaardige en veilige wereld zal binnenkort veranderen. Het Westen verliest haar dominante positie in sneltreinvaart en Europa is vooral toeschouwer als spelers uit landen in Azië, Afrika en Zuid-Amerika elkaar economisch de bal toespelen. Toekomstig dominante spelers zullen met hun waarden en mentaliteit een andere stempel op internationale instituties en richtlijnen drukken. De positie en de impact van de Verenigde naties, het Internationaal Monetair Fonds, het Internationaal Strafhof en de OECD-richtlijnen zullen daarom drastisch veranderen.
De kwaliteit van relaties met overheden en ondernemingen wereldwijd, sleutelfiguren in gemeenschappen en de pers bepalen de invloed die we kunnen laten gelden. Hoe beter de relaties zijn, hoe beter we in staat zijn om de manier van denken en de beslissingen van de ander te beïnvloeden. Laten we daarom inzetten op vergroting van die invloed.
Economie gericht op overvloed
Onze invloed op de omstandigheden is het grootst als het lukt om niet langer met het begrip ‘schaarste’ te leven maar uit te gaan van het paradigma ‘overvloed’. Dan kan een veelheid van ideeën leiden tot nieuwe samenwerkingsverbanden waarin we tot nieuwe markten, ontwikkeling van gemeenschappen en oplossingen van vraagstukken kunnen komen. Sommige individuen zullen willen samenwerken onder het mom van welbegrepen eigenbelang, anderen worden aangetrokken door inclusief denken (dezelfde voorzieningen voor iedereen). Beide bieden mogelijkheden om invloed te vergroten.
Agnes Dinkelman (@AgnesDinkelman) is directeur Internationaal Samenwerken voor de CSR-Academy in Rotterdam.
Maar wat als we te maken hebben met de koelbloedige straatvechter-types zoals maatschappelijk ongezonde directieve leiders in de internationale lokale ambtenarij, politiek of bedrijfsleven, die voor zichzelf zorgen zonder acht te slaan op de schade die zij berokkenen? Het lijkt me onvermijdelijk dat we deze types tegenkomen. Met hen zullen we dan ook nooit samenwerkingsverbanden kunnen ontwikkelen. Maar naarmate het aantal partnerschappen dat we desondanks weten te smeden groeit, zal de schade beperkter zijn.
Handelsgeesten
Het oude ondernemershandwerk komt van pas. Wij als Nederlanders weten als geen ander hoe we initiatief moeten nemen. Daarbij weten we hoe we kunnen werken met een diversiteit aan gegevens en wereldbeelden. We kunnen zonder terughoudendheid diensten- en handelsideeën ontwikkelen met buitenlandse overheden van diverse niveaus, ondernemers en sleutelfiguren in communities terwijl we vraagstukken en wensen met ze doordenken. Als de tijd rijp is, zetten we producten neer die passen bij de betreffende maatschappij. Wanneer we de belangen van zowel onszelf als anderen dienen en bovendien expert zijn op ons gebied, zal het ons lukken om waar we ook maar willen, aan te haken.
Professionals uit verschillende expertisegebieden kunnen in samengestelde teams, zogenaamde constellaties, werken aan methodes om werkelijke schaarste zoals van schone lucht, voedsel en water te lijf te gaan. Andere teams kunnen zich toeleggen op de ontwikkeling van alternatieven voor grondstoffen die vitaal zijn voor de mondiale vergroening van leefstijlen en de ontwikkeling van gemeenschappen. De verschillende perspectieven van waaruit de professionals handelen, kunnen we inzetten als een bron van diversiteit. Voorbij onze comfortzone. Daartoe zijn al enkele methodes ontwikkeld door de CSR-Academy, het consultancybureau waar ik werk.
Koloniale superioriteit
We moeten dus de boer op, onze positie bevechten, bewijzen dat we te vertrouwen zijn. Weg van koloniale superioriteit en de verwendheid van de voormalige machthebber. Overheid, bedrijfsleven en professionals kunnen ieder op eigen gebied door maatschappelijk verantwoord te besturen, te ondernemen en te adviseren vorm geven aan ontwikkeling. Passend bij de omgeving. Want platteland of stad, Chinezen of Nigerianen, welvarend of geteisterd; verschillende contexten vragen een verschillende aanpak. Op deze wijze ontstaan relaties gebaseerd op eer en vertrouwen. Juist dat schept de politieke, economische en maatschappelijke ruimte waarin we kunnen koersen op internationale welvaart, veiligheid en vrede.
Door de verknoping van economie, ontwikkelingssamenwerking en internationale betrekkingen praktisch te maken kunnen we de missie van het vergroten van een level playing field en de ontwikkeling van gemeenschappen blijven nastreven.
