Bijna drieëneenhalf jaar regering Bouterse. Dertien ministers vervangen en zoveel meer directeuren. Op oudjaarsdag werd bekend dat Andy Rusland de derde minister van financiën wordt.
Drieëneenhalf jaar regering Bouterse. De goudreserve van de Centrale Bank van Suriname is met miljoenen euro’s geslonken, terwijl de CBvS de kasreserve’s van de private banken met vijf procent verhoogde. Er zijn grove achterstanden in uitbetalingen die gedaan moeten worden door de overheid en telkens weer wordt bij projecten de begroting overschreden. Zo noteerde de Carifesta organisatie een budgetoverschrijding van honderd procent. Uitbetaling van velen die voor Carifesta gewerkt hebben, bleef vooralsnog uit.
Verhoging van de Surinaamse variant van de AOW en kinderbijslag kwam er gelukkig wel. Al werden deze verhogingen met de enorme koopkrachtdaling meer dan teniet gedaan. En dan was er de komst van gratis gezondheidszorg voor burgers tot zestien en gratis naschoolse opvang. Maar ook aan deze nieuw ingevoerde maatregelen kleven haken en ogen. Kinderziektes misschien. Laten we het hopen.
Het ontbreekt de regering Bouterse-Ameerali niet aan goede ideëen. Het probleem is een gebrek aan goed uitgewerkte plannen gekoppeld aan capable en integer kader. De corruptie binnen de overheid weelt tierig, ondanks voornemens om deze juist de corruptie flink aan te pakken.
Toch meette Bouterse zaterdag tijdens de Owru Yari (oudejaars) viering van zijn Nationale Democratische Partij in partijcentrum OCER de wapenfeiten van zijn regering breed uit. Toen ik die opsomming aanhoorde vroeg ik me af: is een overheid er niet om te werken voor het land? Het zou toch abnormaal zijn om niets te doen? Als het nodig is elk wisje wasje breed uit te meten, is er iets mis.
Dreigen met royement
Over zijn eigen kader had Bouterse heel wat te klagen. Die zijn ongehoorzaam en willen niet luisteren.
De democratisch gekozen president en partijleider blijkt autoritairder dan ooit. Gehoorzaam zijn aan Baas. Loyaal zijn aan Baas. Dat is wat Bouterse in feite zaterdag plachtte te zeggen.
Bouterse’s eigen partijtoppers uit de verschillende districten woonden de bijeenkomst niet bij. Zo gaven Rashied Doekhie uit Nickerie en Clifton Koorndijk uit het district Saramacca aan dat zij hun eigen partijvergadering allang gepland hadden en deze niet zomaar konden afzeggen.
De echte reden voor hun afwezigheid is, is dat er al langer bonje is tussen Bouterse & Incrowd versus de lagere partijtop. Net zoals Bouterse & Incrowd het nodig achtte in hun ogen niet goed functionerende ministers tot dertien maal toe, subbiet aan de kant te schuiven. Net zo meent Bouterse plus ongetwijfeld Incrowd het recht om ongehoorzame NDP-ers te dreigen met royement. Welja.
Bonje binnen NDP
Er is werkelijk bonje binnen de NDP. Partij-icoon en grootfinancierder Charles Pahlad maakte eind augustus bekend uit de partij te zullen stappen omdat hij tegengewerkt wordt door partijtoppers. Pahlad laat in een interview in Dagblad Suriname de naam van ex openbare werken minister Ramon Abrahams vallen als hij spreekt over partijtoppers die partijleden tegen hem hebben opgehitst.
Eenzelfde verhaal geldt voor de partijtoppers in Saramacca, Clifton Koorndijk en Badrissein Sital. De laatste geen onbekende. Sital was lid van de Groep van Zestien coupplegers in februari ’80. Koorndijk en Sital geven in een interview met hetzelfde Dagblad Suriname van 8 september openlijk aan ‘tegengewerkt’ te worden door de partijtop.
De verdeel en heers tactiek past de NDP top dus niet alleen binnen de regering, getuige de vele ministerswisselingen, maar ook binnen de eigen partij. Hoe lang zal deze strategie nog goed gaan? Wat mij opviel is dat Bouterse zaterdag sprak als een man die de muren op zich af ziet komen. Figuurlijk gezien dan.
Ongehoorzaam vrienden
Kennelijk wordt het autoritair en a-collegiale gedrag van Bouterse & Incrowd steeds minder lijdzaam ondergaan door partij- en coalitiegenoten. Mensen als Pahlad en Sital zijn NDP-ers die jaren hard gewerkt te hebben toen de partij in de oppositie zat en Bouterse all the way naar zijn presidentschap hebben ondersteund. Pahlad en Sital zijn teleurgesteld dat anderen ‘die veel minder lang bij de partij zijn’, naar voren geschoven zijn.
Het kan wel zijn dat Pahlad en Sital niet de juiste persoon waren op de plek waar ze waren geplaatst, maar dan nog moet je als partijtop weten hoe je je goeie oude vrienden behandelt.
Chan Santokhi, voorzitter van de grootste oppositiepartij VHP, werd zaterdag door Bouterse een ‘gangster’ genoemd. Door Santokhi als gangster weg te zetten en hem uberhaupt te noemen, gaf de president aan dat alles wat Santokhi doet, hem stoort. Je geïrriteerd tonen als president en partijleider is een enorm zwaktebod. Soms lijkt Bouterse te vergeten dat hij niet meer in de oppositie zit.
Partnerbewegingen
Ook binnen de coalitie is het allesbehalve koek en ei. Openlijke kritieken tegen Bouterse & Incrowd zijn nog niet geuit. Stille wel. Opvallend was het dat sleutelpartners Ronnie Brunswijk ABOP en Paul Somohardjo van Pertjajah Luhur zaterdag ontbraken.
Net als NDP toppers Doekhie en Sital gaven zij als reden op dat ze andere verplichten hadden, die niet plotseling konden worden afgezegd.
Ondertussen zijn er stille aanwijzingen dat de NDP niet met de huidige regeringspartijen de verkiezingen ingaat. Er zijn genoeg NPD-ers die dit willen en het al maanden roepen. In feite zei Bouterse dat zaterdag ook. Hij gaf zijn kader op hun donder, omdat de partij beter zou moeten presteren. Presteren om alleen de verkiezingen te kunnen winnen, zonder partners.
Er zijn ook de nodige uitingen van misnoegen en bewegingen van de partners.
De VHP opende afgelopen maanden partijkernen in gebieden die van oudsher te boek staan als ABOP en Pertjajah Luhur: in Marowijne en Commewijne. Sowieso lijkt de VHP zich te ontwikkelen als ‘nationale’ partij, waar mensen van alle districten en etniciteiten bij aansluiten
Pertjajah Luhur opende partijkernen op plekken die van oudsher bolwerken van de VHP en ABOP en A-Combinatie zijn. Op hun beurt deed ABOP hetzelfde.
En dan werd afgelopen week uit het niets zo leek het, een groter verband van marronpartijen geproclameerd. Het zou mij niet verbazen als deze combinatie op hun beurt met ABOP zou samenwerken.
Dan zou het zomaar kunnen dat na de verkiezingen van 2015, de VHP, ABOP en PL samen met het nieuw conglomeraat van marronpartijen een politiek verbond sluiten, waardoor NDP alleen komt te staan.
Partners heb je nodig
De VHP maakt weer deel uit van het Nieuw Front, NF, dat verder bestaat uit de NPS, de partij van oud-president Ronald Venetiaan, de SPA, partij van ex-vakbondsleider en net niet 8 december slachtoffer Fred Derby en het Democratisch Alternatief 91 van Winston Jessurun.
Zal het consortium van partijen (VHP, NPS, PL, marronpartijen, DA ’91) dat tot aan mei 2010 gezamenlijk de regeermacht had, hier in 2015 weer op stevenen?
Brunswijk en Somhardjo ontkennen suggesties in deze richting en zegden in de afgelopen maanden op verschillende manieren en momenten hun loyaliteit aan Bouterse en de NDP toe.
De naam Nieuw Front zal in 2015 sowieso niet meer worden gebruikt, zo kondigden onlangs de NF partners aan. Er komt een nieuwe naam. Een vingerwijzing naar een nieuwe koers.
Dan is er het Nieuw Suriname van Harish Monorath. Een zo op het eerste gezicht onbeduidende, maar vanwege haar zetels belangrijke coalitiepartij die er vanaf het begin bijhangt en constant geschoffeerd wordt door Bouterse & Incrowd. NS dreigde afgelopen week uit de coalitie te stappen, maar nadat Monorath tot deken in de orde van advocaten werd benoemd, was het weer stil. Desondanks is vooral de NS aanhang heel ontevreden.
De enige ware loyalisten lijken de Palu politici te zijn. Palu toppers spraken zaterdag in partijcentrum OCER. De politici van de Palu zijn dan ook erg oude en erg goede vrienden van Bouterse & Co. Enkele van de PALU toppers zoals Errol Alibux en Iwan Krolis zijn net als Bouterse verdachte in het nu al anderhalf jaar geschorstste 8 december strafproces.
Toontje lager
Hoe het ook zij. Bouterse zou best wel eens lessen kunnen trekken uit de houding van in ieder geval zijn eigen partijgenoten. Zijn ze ongehoorzaam of zijn ze gewoon de capriolen van de partijtop zat?
Omwille van lijfsbehoud – niemand kan het alleen – zou ik als ik Bouterse & Incrowd was een toontje lager zingen en de banden met oude vrienden aanhalen. Partners heb je nu eenmaal nodig in het leven. Ook binnen je eigen ‘huis’.
Foto: Horacio Stjeward – Kort na aanname van de amnestiewet gingen Bouterse, Brunswijk en Somohardjo gezamenlijk het podium op. Om aan het publiek hun partnerschap te tonen. Nu, anderhalf jaar later blijkt dit partnerschap zo rotsvast nog niet.
