Het Centenario-stadion in Montevideo (Uruguay) kolkt. In 1930 won de nationale, lichtblauwe formatie hier het allereerste WK Voetbal. Op 14 november 2009 is Costa Rica het enige obstakel voor directe kwalificatie van het WK in Zuid-Afrika. Een lastig lastige klus, want het spel van Uruguay haalt die dag met moeite het niveau van een gemiddelde Nederlandse amateur hoofdklasser. Naast mij zit een opa met zijn kleinzoon, getooid in zijn nationale vlag, ter bescherming tegen de kou en regen. Wijzend op het veld, zegt hij tegen mij: “Als fan van Uruguay moet je afzien, iedere keer weer!”. Meteen daarna springt hij vol enthousiasme mee in de wave en zingt luidkeels zijn nationale ploeg toe. Uiteindelijk wordt hij beloond voor zijn optimisme met een gelukkige goal in de slotfase van de wedstrijd.
Profeet Johan
Hoe anders verging het Oranje dit EK. Supporters die kaartjes voor Nederland – Duitsland al verkochten na het aanschouwen van de eerste wedstrijd; de lauwe steun van de toeschouwers in het stadion, opgemerkt door tv commentatoren, en spelers die werden uitgejoeld bij aankomst op Schiphol. Vooral de manier waarop Bert van Marwijk in de media werd bejegend verdient geen schoonheidsprijs. Johan Derksen nam in Voetbal International Oranje hierin het voortouw om avond na avond op profetische wijze het ontslag van de bondscoach te voorspellen.
Doemdenken
Maar het klapstuk doemdenken kwam van Radio 1 in het programma Sportzomer. Twee uur voor het allesbeslissende treffen met Portugal werd er op de nationale radio door luisteraars een half uur lang gediscussieerd over de stelling: ‘Bert van Marwijk moet weg bij uitschakeling op het EK!’. Een nutteloze discussie, simpelweg vanwege het feit dat Oranje nog kans had op bereiken van de kwartfinale. Toegegeven, de mix tussen matig spel, botsende ego’s en de behaalde nul punten, gaven weinig reden tot vreugde of hoop. Toch is het weinig respectvol om op dat moment te gaan speculeren over het vertrek van de bondscoach. Radio 1 verloor zich met deze stelling in het makkelijke ‘wij’ als we winnen en ‘zij’ als ze verliezen. Met weemoed denk ik dan terug aan die opa in Uruguay. Die historische avond in het Centenario-stadion ging hij voorop in de strijd. Voor volk en vaderland. Stoïcijns overtuigd van de overwinning. En altijd ‘wij’, bij winst of verlies.
