Het was even geleden dat ik me op Twitter begeven had, maar toen ik vanochtend weer eens inlogde, viel ik met mijn neus in de spreekwoordelijke boter. Tineke Ceelen had blijkbaar een panterbloesje aan gehad en het opgenomen voor vluchtelingen. Niet zo gek, panterprints zijn helemaal terug. En oja, Ceelen is directeur van Stichting Vluchteling, dus het is haar werk te praten en voor te lichten over vluchtelingen. Zoals ze doet in dit filmpje (inclusief panterbloes), over het verschil tussen een migrant en een vluchteling.
Maar het beviel Annabel Nanninga (journalist bij Jalta) allerminst. Ze stuurde een tweet de wereld in:
Zag net een filmpje van @Tinekeceelen in een panterbloes over migranten, vluchtelingen, whatevers die we hier niet willen. Het was heel erg.
— Annabel Nanninga (@ANanninga) 1 oktober 2015
En vervolgens:
Het is niet dat vluchtelingen zich nou tof gedragen ofzo, @Tinekeceelen. Probleem zit m niet in hoe de media die mensen noemen, zeg maar.
— Annabel Nanninga (@ANanninga) 1 oktober 2015
Feitelijk gezien heeft Ceelen in deze natuurlijk helemaal gelijk. De definities van migrant (iemand die van het ene land naar het andere land verhuist) en vluchteling (zoals gedefinieerd in het Vluchtelingenverdrag) zijn onomstreden. De twee kunnen overlappen, maar dat hoeft niet. Er zijn ook vluchtelingen in conflictgebieden als Syrië, Irak, Soedan, CAR of Oekraïne die hun eigen land niet verlaten.
Whatevers
Maar ik vraag me steeds vaker af of het benadrukken van het verschil tussen migrant en vluchteling niet averechts werkt. De reactie van Nanninga versterkt die twijfel. De journaliste ging op Twitter namelijk verder met het verwijzen naar een voorval in België, waar 33 Syriërs een opvanglocatie op een camping in de Ardennen weigerden.
Alsof het mij ene fuck uitmaakt of het een vluchteling of migrant is die onbeschoft eisen gaat lopen stellen. https://t.co/WyQYBLBWTp
— Annabel Nanninga (@ANanninga) 1 oktober 2015
Nanninga heeft blijkbaar een wereldbeeld dat "migranten, vluchtelingen, whatevers" ons op hun blote knietjes moeten danken voor wat we hier voor ze doen. Nog even buiten beschouwing gelaten dat heel wat migranten en vluchtelingen hier waarschijnlijk nooit gekomen zouden zijn als het Midden-Oosten niet ontwricht was mede door westers ingrijpen of er minder armoede zou zijn in sub-Sahara Afrika als handelsstromen eerlijker waren: het zet vluchtelingen weg als zielige zieligerds en Europeanen als barmhartige redders.
Het zijn net mensen, dus ja, er zitten ook wel eens onbeschofte kloothommels tussen
Maar guess what: vluchtelingen zijn net mensen. Die misschien niet staan te springen om in de koude herfst te gaan kamperen in de Ardennen (ook al snappen de en masse campingliefhebbende Hollanders dat misschien niet)*. Die misschien wel dankbaar zijn voor een stapelbed in een Nederlandse gymzaal, maar daar liever ook niet heel erg lang verblijven. En het zijn net mensen, dus ja, er zitten ook wel eens onbeschofte kloothommels tussen.
Eerlijke kans
Waar komt Nanninga's idee dat vluchtelingen nederige muurbloempjes moeten zijn vandaan? Ik vrees dat dat komt door media, politici, hulpverleners en activisten die blijven benadrukken dat vluchtelingen 'onze hulp verdienen'. Wat ze verdienen is een eerlijke kans, net als ieder ander mens. En die kansen krijgen ze in hun thuisland en regio niet, dus komen ze hier.
Maar wij (Europa) geven ze geen inreisvisum, dus moeten ze een illegaal en 'ongezien' de grenzen over, in plaats van gewoon te kunnen vliegen. Wij (Nederland) erkennen hun diploma's niet, waardoor ze niet op niveau aan het werk kunnen, maar of laaggeschoold werk 'inpikken' of een uitkering krijgen. Het vluchtelingenprobleem zit 'm niet zozeer in de komst van vluchtelingen en migranten, maar in ons onvermogen en onwil om daar op een open manier mee om te gaan. Ik vrees dat, alle goede bedoelingen ten spijt, het blijven benadrukken van het verschil tussen migrant en vluchteling en wat die laatste verdienen dat alleen maar versterkt. Om nog maar te zwijgen van wat die semantiek betekent voor 'gewone migranten'. Die verdienen blijkbaar helemaal niets.
Wat kunnen we dan beter doen? Simpel. Toon een beetje interesse in deze nieuwe Nederlanders. Vraag eens wie ze zijn, waar ze vandaan komen, wat hun lievelingseten is. Je zult zien: zo ontzettend anders zijn ze niet.
* Heeft iemand overigens aan die 33 Syriërs gevraagd waarom ze weigerden? Of een kijkje genomen bij de camping?
In het oktobernummer van OneWorld meer over vluchtelingen, met onder andere verhalen over de mysterieuze dood van een asielzoeker, de Balkanroute en antwoord op de vraag of ontwikkelingshulp migratie voorkomt.
[[{“fid”:”40252″,”view_mode”:”default”,”fields”:{“format”:”default”,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:”Neem een abonnement op OneWorld”,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:”Neem een abonnement op OneWorld”},”type”:”media”,”attributes”:{“alt”:”Neem een abonnement op OneWorld”,”title”:”Neem een abonnement op OneWorld”,”style”:”height:72px; width:581px”,”class”:”file-default media-element”}}]]
