Vieren en vooruitkijken

Vanaf het begin in 2000 heeft Wilde Ganzen meegewerkt aan het behalen van de acht millenniumdoelen. Dat deed de organisatie samen met particuliere initiatieven. Waarin heeft Wilde Ganzen succes geboekt? Heleen Reedijk, coördinator van de afdeling projecten, blikt terug en kijkt vooruit.

De afgelopen vijftien jaar hebben voor veel ontwikkelingsorganisaties in het teken gestaan van de millenniumdoelen. Acht concrete doelen vastgesteld door de wereldleiders net voor het begin van het nieuwe millennium. Doelen die de wereld verder zouden helpen op het gebied van armoedebestrijding, gezondheidszorg, onderwijs en duurzaamheid. Eind dit jaar worden de acht doelen vervangen door nieuwe doelen en maken we de balans op. De in vijftien jaar behaalde resultaten worden aanstaande zaterdag in het Friese stadje IJlst groots gevierd, met onder andere Wilde Ganzen, de organisatie die al jaren vooral kleinschalige projecten in ontwikkelingslanden ondersteunt. Aan Heleen Reedijk, coördinator van de afdeling projecten bij Wilde Ganzen de vraag wat er te vieren valt.

Hoe belangrijk zijn de millenniumdoelen voor jullie geweest in de afgelopen jaren?
“Heel belangrijk!  Als Wilde ganzen voeren we kleinschalige projecten uit samen met kleine Nederlandse ontwikkelingsorganisaties (particuliere initiatieven) en hun partners in ontwikkelingslanden. Bij zo’n toch wat versnipperde inspanning is het goed als je je op concrete zaken kunt richten, en met de millenniumdoelen konden we dat. Bij het beoordelen van de projecten die we de afgelopen jaren hebben gefinancierd, hebben we samen met de particuliere initiatieven gekeken naar hoe die projecten bijdroegen aan de millenniumdoelen. Dat was niet altijd makkelijk, want het betekende dat de initiatiefnemers niet alleen moesten opgeven dat ze een school of kliniek gingen bouwen, maar ook moesten melden hoeveel kinderen er daardoor naar school konden of hoeveel mensen er daardoor toegang kregen tot gezondheidszorg, maar het is gelukt. In de jaarverslagen van Wilde Ganzen over de afgelopen vijftien jaar staan de resultaten in relatie tot de millenniumdoelen.”

Wat is er anders aan jullie bijdrage in het waarmaken van de millenniumdoelen?
“Samen met particuliere initiatieven en hun partners hebben we een heel eigen bijdrage kunnen leveren. Wilde Ganzen is actief in alle ontwikkelingslanden en beperkt zich niet tot een korte lijst van ontwikkelingslanden zoals die van het ministerie of andere grote organisaties, welke laatsten vaak werken in of vanuit grote steden in ontwikkelingslanden. Wilde Ganzen richt zich vooral op de vaak vergeten plattelandsbevolking. Het is fantastisch om te zien dat particuliere initiatiefnemers met hun lokale partners projecten van de grond weten te tillen, die mensen in geïsoleerde en landelijke gebieden veel meer kans bieden op onderwijs en gezondheidszorg. Juist in kleine dorpen hebben wij als Wilde Ganzen echt iets neer weten te zetten.”

Aan welke doelen hebben jullie het meeste kunnen werken?
“We hebben vooral het verschil kunnen maken bij het millenniumdoel Basiseducatie voor alle kinderen, de drie gezondheidsdoelen: zorg voor zuigelingen, zorg voor moeders en bestrijding van besmettelijke ziekten, en het subdoel op het gebied van milieu: verbeteren van drinkwater- en sanitaire voorzieningen. Een mooi voorbeeld is de recente renovatie van een school in Malawi. In dat project wordt met geld van Wilde Ganzen een grote basisschool gerenoveerd en een tweetal klaslokalen bijgebouwd. Maar de betrokkenheid van Wilde Ganzen was ook het startsein voor een aantal groepen uit Malawi zelf om deel te nemen aan dit initiatief, bijvoorbeeld de Universiteit van Lilongwe. Ook lokale overheden dragen hun steentje bij door de kosten van onderhoud en onderwijzers voor hun rekening te nemen.”

Waarin is Wilde Ganzen minder succesvol geweest?
“Projecten die zijn gericht op het genereren van inkomen en werk door landbouw hebben minder goed gelopen. Veel particuliere initiatieven zijn geneigd om iets concreets neer te zetten, vaak een gebouw voor een school, een sanitaire voorziening of een kliniek. Zo’n concreet resultaat is fijn en werkt motiverend. Landbouw projecten zijn veel minder makkelijk uit te voeren en ook minder makkelijk voor Wilde Ganzen om te financieren. Er zijn de afgelopen jaren veel plannen voor het houden van kippen ingediend, maar die projecten blijken kwetsbaarder te zijn dan je zou denken. Kippen worden makkelijk ziek, sterven, en dan is in één keer je hele project weg. Vaak worden dergelijke plannen ook toegevoegd aan scholen, maar dan blijkt de lokale leraar een prima leraar te zijn maar geen boer. Ook projecten om tweedehands goederen naar ontwikkelingslanden te sturen voor hergebruik, zijn geen succes geworden. De vraag die we daarbij eerst zouden moeten stellen is of die zendingen niet juist de lokale markt verstoren. En: zou het mogelijk zijn om met tweedehands goederen lokaal ondernemerschap te stimuleren?”

Wilde Ganzen heeft als slogan ‘Klein project, groot verschil’. Waren de millenniumdoelen niet te groot en ambitieus om je bij aan te sluiten?
“Met onze eigen specifieke bijdrage hebben wij juist dingen voor elkaar gekregen op plekken waar anderen niet komen. Maar een ander mooi voordeel van onze inzet voor de millenniumdoelen is dat het veel makkelijker werd om met anderen, waaronder lokale overheden die werken aan ontwikkeling, te praten. Daardoor konden we opeens ons werk veel beter uitleggen. Datzelfde kunnen we straks ook weer doen bij de nieuwe duurzame ontwikkelingsdoelen (werelddoelen) waar Wilde Ganzen ook weer met veel plezier de schouders onder gaat zetten. Particuliere initiatiefnemers die daarin met ons willen samenwerken, nodigen we daarbij graag uit. Maar eerst gaan we zaterdag 5 september op het 2015festival in IJlst met alle bij ons werk betrokken mensen de resultaten vieren van vijftien jaar inspanningen voor mensen in ontwikkelingslanden.”