Teruggeworpen in de tijd

Het lijkt wel alsof het stadje Beit Hanoun in Noord-Gaza is getroffen door een aardbeving. Overal waar je kijkt, staan halve huizen tot hun nek in het puin. Tussen de rotsblokken ontwaar je nog persoonlijke bezittingen. Een onderbroek, een T-shirt, een schoolboek en verderop twee roze schoentjes. Een groepje kinderen speelt met water tussen het gruis. Hier en daar staat een zitbank of een tent voor een ingestort huis. De voormalige bewoners willen de restanten niet zomaar achterlaten.

Opvangscholen
Beit Hanoun werd deze zomer hard getroffen door het oorlogsgeweld tussen Israël en Hamas. Net als de rest van het gebied. De Palestijnse Autoriteit schat de kosten van de herstelwerkzaamheden op zo’n zes miljard euro. In heel Gaza zijn zo’n elfduizend woningen compleet vernietigd. De gevolgen hiervan reiken veel verder dan alleen een gebrek aan huisvesting. Zo worden scholieren dubbel getroffen.

In de gehele Gazastrook zijn achttien scholen ingericht als noodopvang voor ontheemden. Gezinnen die in zo’n opvang verblijven, komen niet per se uit de buurt. Met een beetje pech moeten de kinderen dan vijf kilometer lopen voor ze bij hun eigen school zijn. Voor de jongsten is dat te ver. Zij krijgen voorlopig helemaal geen onderwijs. De leerlingen van de ‘opvangscholen’ worden verdeeld onder andere scholen, die vervolgens weer overbevolkt raken. Om toch alle kinderen les te kunnen geven, zijn er nu twee shifts op een dag. Voor de kinderen die als eerste aan de beurt zijn, begint de les daarom al om zeven uur ’s ochtends.

Op het gebied van voeding en hygiëne komen alle ontheemden, van jong tot oud, tekort. Voor de duizenden die op de scholen bivakkeren zijn er te weinig wc’s en douches, een mogelijkheid tot het bereiden van eten is er niet. De melk die gratis wordt uitgedeeld op de opvang, wordt verkocht om andere voedingsmiddelen te kunnen kopen. En de gezinnen die noodgedwongen in de tenten verblijven die ze voor hun voormalige huizen hebben opgezet, hebben niet eens stromend water. 

Tachtig vrachtwagens
De tijd is duidelijk aangebroken om met Gaza’s wederopbouw te beginnen. Twee weken geleden sloten Israël en de Palestijnse Nationale Autoriteit een akkoord over de invoer van benodigdheden als  cement, staal en toeslagmaterialen voor beton. De komende maanden worden dagelijks tachtig vrachtwagens met bouwmaterialen toegelaten tot de Gazastrook.

“Het lijkt wel een grap”, zegt Ahmed al-Massed op het kantoor van de Palestinian Construction Union in Gaza-Stad. “We hebben duizend vrachtwagens per dag nodig, gedurende twee of drie jaar.” De aannemer weet waarover hij praat. Hij is net klaar met de bouw van 150 huizen en twee scholen in Rafah. Voor dat ene project staken al dertig trucks per dag de grens over. Nu moeten wel elfduizend huizen gebouwd worden. “Op deze manier duurt het vijftien jaar voordat Gaza weer rechtop staat.”

Nieuwe tunnels?
De plaatsvervangend gezant van de Verenigde Naties (VN) in het Midden-Oosten, James Rawley, sluit zich daarbij aan. Hij weet dat Israël terughoudend is met het toelaten van een groter aantal vrachtwagens met bouwmateriaal, omdat het vreest dat Hamas er ondergrondse tunnels van bouwt. Maar die angst is volgens Rawley niet reëel. “De VN zullen in de gaten houden of de benodigdheden op de juiste plek terechtkomen. Toen we in het verleden bij de invoer van bouwmaterialen betrokken waren, werden er ook geen tunnels gebouwd.”

Ook Al-Massed denkt niet dat er weer snel tunnels bij komen. “De mensen zouden niet eens tijd hebben om tunnels te graven en als er wel bouwmaterialen waren, dan zouden we ze gebruiken om huizen te bouwen.”

Beit Hanoun lijkt in de tijd teruggeworpen. Tienerjongens met paard en wagens nemen het werk van auto’s en vrachtwagens over. Wie in een tent bivakkeert, moet vrezen voor de winter. Een normaal leven lijkt eindeloos ver weg.