Generatie X, Generatie Y, de Patatgeneratie, de Telekidsgeneratie, de Achterbankgeneratie en de Generatie Einstein. Tegenstellingen tussen verschillende generaties zijn van alle tijden en volgen elkaar steeds sneller op. Geboren in 1985 ben ik zelf een trots lid van de Grenzeloze generatie. In mijn tiende levensjaar werd de computer plots onderdeel van het meubilair. Overdonderd door deze digitale wereld begon ik spontaan met het overtypen van mijn favoriete boek, Snelle Jelle, om de kunst van het typen vlug onder de knie te krijgen. Tijden veranderen. Deze week, zo’n vijftien jaar later, verschijnt Maurice de Hond bij De Wereld Draait Door met een promotiepraatje over zijn school van de 21ste eeuw: de ‘Steve Jobsschool’. Een gedigitaliseerde en fysieke school waarin de Ipad een centrale plek geniet. Tijdens het pleidooi van De Hond komen spontaan beelden op in mijn hoofd van de training die ik recent gaf in Suriname; een training waarin de generatiekloven tussen inheemse jongeren en inheemse ouderen een cruciale rol spelen.
Niet van huis zonder iPhone
Sarinah is een negentienjarige inheemse vrouw en deelneemster aan de training ‘Jong Leiderschap’ die wij in het oosten van Suriname verzorgen. Ze is kapster, moeder van twee kinderen en bezig met haar laatste jaar op de Mulo, de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Ze woont in het inheemse dorp Pierekondre, spreekt een aardig woordje Engels en gaat nooit van huis zonder haar Iphone. In de gesprekken tijdens de training wordt duidelijk dat deze jonge moeder weinig interesse heeft in haar inheemse geschiedenis. In de workshop over inheemse identiteit staat de waarde van tweetalig onderwijs ter discussie. Sarinah maakt duidelijk dat ze het nut van tweetalig onderwijs niet inziet. “Waarom zouden wij onze inheemse taal moeten leren? We spreken het nauwelijks meer en om een goede baan te vinden moet je gewoon Nederlands spreken!”
Danslerares
Vier dagen later staat de eindpresentatie op het programma. Hoogwaardigheidsbekleders van het district Marowijne reizen af naar het gemeenschapshuis van Marijekedorp om certificaten aan de jonge inheemse leiders te overhandigen. Ook Sarinah wil graag een onderdeel van de presentatie verzorgen. “Ik heb een inheemse dans van mijn oma geleerd en wil dat graag laten zien”, zegt ze opgetogen. Door de gesprekken over inheemse gebruiken heeft ze opnieuw interesse in dat stukje van haar identiteit. Haar verse enthousiasme heeft ze omgezet in danslessen tot diep in de nacht. Samen met haar drie jongere zusjes staat ze fier als een pauw voor de districtscommissaris om deze eeuwenoude dans op te voeren. Na het optreden spreek ik met de grootmoeder van Sarinah. Zij heeft de afgelopen decennia gezien hoe nieuwe generaties een steeds zwakkere binding hadden met hun inheemse identiteit. Juist daarom is ze zichtbaar geraakt door het optreden van haar vier kleindochters en zegt: ‘‘Toen ze bij mij kwam met de vraag of ik haar die dans wilde leren was ik stomverbaasd. Ik ben meteen begonnen met het maken van de traditionele kleding.’’
