Vergeleken met de rest van het Caribisch gebied isSuriname een tolerant land als het gaat om homoseksualiteit. Dat zegt Tieneke Sumter van het LGBT-platform Suriname voor lesbische vrouwen, homomannen, bi- en transsexuelen. Maar tolerantie betekent nog geen acceptatie.
Daarom is het platform druk bezig met het geven van voorlichting en het houden van activiteiten, zoals de Coming Out Week. Het doel is het denken over homoseksualiteit in de Surinaamse samenleving te veranderen. Eén van de inspiratiebronnen voor dit platform en andere homo-emancipatie initiatieven, is de uit Suriname afkomstige en in Den Haag woonachtige Anita Chedi.
[[{“type”:”media”,”view_mode”:”media_large”,”fid”:”17085″,”attributes”:{“height”:2048,”width”:1536,”class”:”media-image media-element file-media-large”}}]]
Homo-emancipatieprijs
Anita Chedi Shiwally (33), zoals de Surinaams Hindoestaanse voluit heet, kreeg op dezelfde dag dat in hartje Paramaribo voor het tweede achtereenvolgende jaar de Coming Out Parade werd gehouden, te horen dat zij de John Blankensteinprijs had gewonnen. Een prijs waarmee het Haags gemeentebestuur voorvechters op het gebied van homo-emancipatie in hun stad voor hun verdiensten beloont. De prijs werd in 2008 door deze Nederlandse gemeente ingesteld om de sociale acceptatie ten aanzien van homoseksualiteit in Den Haag te vergroten.
De prijs bestaat uit een beeld en een geldbedrag van €2500 te besteden aan sociale projecten. De mensenrechtenactiviste was eerder al uitgeroepen tot ambassadeur Emancipatie voor de gemeente Den Haag. “Emancipatie in de breedste zin des woords,”verduidelijkt de mensenrechtenactiviste haar functie.
Hindoestaanse homoboot
Chedi heeft haar publieke bekendheid vooral verworven door er in 2011 voor te zorgen dat er voor het eerst een Surinaams-Hindoestaanse boot meevoer tijdens de Gay Pride in Amsterdam. Ze is voortdurend druk met het organiseren van evenementen op het gebied van mensenrechten, en in het bijzonder van homorechten. Zo is ze nu druk doende met de organisatie van een Vredesloop volgend jaar in Den Haag.
Ook in Suriname bracht Chedi het nodige teweeg. Ze gaf op verschillende plaatsen speeches en lezingen met het oog op de vergroting van de bewustwording ten aanzien van homoseksualiteit. Onder andere op de Universiteit van Suriname, bij het Surinaams jeugdparlement en bij de lesbische vrouwenorganisatie WomensWay. Ze liep solidair mee tijdens de anti-discriminatieloop in 2010 en 2011 om te laten zien dat discriminatie niet kan. In 2011 gaf ze aan 200 meelopende studenten homovlaggen mee om zo duidelijk te maken dat ook discriminatie op basis van seksuele geaardheid uit den boze is.
Anita Chedi weet als geen ander dat ondersteuning uit de omgeving heel belangrijk is, zeker in de periode van de coming out. Zelf heeft ze het niet makkelijk gehad. Toen ze er op haar dertiende voor uit kwam dat ze lesbisch was, ervoer ze afkeuring en kwam ze in een sociaal isolement terecht. Haar hindoestaanse moeder ging zelfs zo ver dat ze haar een culturele reiniging – wasi – liet ondergaan, in een poging haar van haar homoseksuele gevoelens af te helpen.
[[{“type”:”media”,”view_mode”:”media_large”,”fid”:”17087″,”attributes”:{“height”:540,”width”:720,”class”:”media-image media-element file-media-large”}}]]
Zelfmoordpoging
De afkeuring die ze kreeg uit haar directe omgeving, leidde tot een mislukte zelfmoordpoging. Om haar familie “de schande” van het hebben van een homoseksueel persoon binnen de familie te besparen, had Chedi zelfmoord proberen te plegen.
Kort daarna kreeg ze de nodige ondersteuning van haar vader die vervolgens de rest van de familie duidelijk maakte dat ze zijn dochter moesten accepteren zoals ze is. De strijd die Chedi vandaag de dag voert, stamt uit de ervaringen uit haar eigen jeugd. “Alles wat ik doe, doe ik voor de kinderen. Ik wil niet dat ze hetzelfde door hoeven maken als ik. Dat ze zelfmoord plegen omdat ze niet worden geaccepteerd. Ik wil de wereld om mij heen duidelijk maken dat er meerdere seksuele geaardheden bestaan.”
In het kader van deze persoonlijke missie overhandigde Chedi tijdens de Anti-discriminatieweek in 2011 zelfs een petitie aan president Desi Bouterse en het Surinaams parlement. Hierin werd bepleit dat zowel regering als de volksvertegenwoordiging de homo-emancipatie nu toch eens eindelijk ter hand moesten nemen.
Het jaar daarvoor liet ze symbolisch midden op het Onafhankelijkheidsplein honderd ballonnen de lucht in gaan. Ballonnen met daarop de namen van Surinamers die zelfmoord pleegden, vanwege het taboe en het daarmee gepaard gaande racisme om hun seksuele geaardheid. Andere ballonnen droegen de namen van homoseksuelen die vanwege dit taboe en racisme niet voor hun geaardheid uit durven komen.
Het leven van Anita Chedi Shiwally nu is radicaal anders dan haar leven als kind en jongere. Op dit moment bereidt ze een hindoestaanse bruiloft voor. Die van haar zelf en haar partner. “De zegen van de priesters om het te doen hebben we al.” Zeer waarschijnlijk is het de eerste keer dat een hindoestaans vrouwenkoppel op volgens de Hindu traditie in Nederland in het huwelijk treedt.
