Achtergrond

Spanning stijgt in noodlijdend Suriname

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Traangas, wapenstok en scherfvest. De Surinaamse oproerpolitie rukte afgelopen vrijdag in vol ornaat uit toen zowel fervente aanhangers als uitgesproken tegenstanders van de regering-Bouterse vlak voor het parlement in hartje Paramaribo postvatten. Die middag deed president Desi Bouterse in de volksvertegenwoordiging namelijk het plan uit de doeken waarmee hij de economie van Suriname nieuw leven hoopt in te blazen. Sluitstuk van dat plan is een noodlening van bijna een half miljard Amerikaanse dollar bij het Internationaal Monetair Fonds (IMF), een gigantisch bedrag.

Tot gewelddadige confrontaties kwam het buiten op straat uiteindelijk niet, al scheelde het niet veel. Op een gegeven moment scheidde slechts een politiecordon beide groepen, terwijl heethoofden aan beide kanten luidkeels verwensingen naar elkaars hoofd slingerden.

De spanning stijgt zienderogen in Suriname. De jonge republiek wordt momenteel dan ook genadeloos hard getroffen door de scherp gedaalde prijzen van olie en goud, met afstand de twee belangrijkste exportproducten van het Zuid-Amerikaanse land. Tezelfdertijd spendeerde Bouterse tijdens zijn eerste ambtstermijn veel te veel geld aan zaken als gratis gezondheidszorg, sociale woningbouw en hogere pensioenen. Met als resultaat dat de Centrale Bank amper nog geld heeft: in drie jaar tijd werd driekwart van de volledige dollarreserve over de balk gegooid.

Winkelprijzen

De gevolgen zijn rampzalig: de Surinaamse dollar verloor intussen al bijna de helft van zijn waarde, de jaarinflatie bedraagt nog net geen 40 procent. Ziekenhuizen houden met moeite het hoofd boven water, leraren morren om een loonsverhoging, enkele importeurs van levensmiddelen kondigden zelfs al aan het voorlopig voor bekeken te houden.

Het land gaat elke dag zienderogen achteruit

“Er zijn genoeg redenen te noemen waarom ik hier sta te demonstreren. Het land gaat elke dag zienderogen achteruit. Aan alles merk je dat we op de afgrond van het bankroet balanceren”, klaagt onderwijzeres Rita. Uit angst voor politieke rancune – ze werkt tenslotte voor de overheid – wil ze haar familienaam niet kwijt. “Elke maand is mijn salaris minder waard, vooral de laatste weken gaat het erg hard. Elke dag opnieuw schieten de winkelprijzen de hoogte in. Met hetzelfde salaris kon ik vorig jaar in de supermarkt nog dubbel zoveel kopen, vandaag kom ik met mijn geld amper rond.”

“Tezelfdertijd slaagt de regering er maar niet in goede beslissingen te nemen. Ze zoekt haar toevlucht nu bij het IMF, maar die zal in ruil voor de steun enorme bezuinigingsmaatregelen eisen. Kortom, voor het gewone volk zal de situatie alleen maar erger worden”, vervolgt Rita. En dan vastberaden: “De enige optie die ik nog zie is Desi Bouterse en zijn regering naar huis te sturen. Het zal nog even duren, maar uiteindelijk zal ons dat zeker en vast lukken.”

Organisator Curtis Hofwijks, de achtentwintigjarige kantoorbediende die het vuur aan de lont stak door een half jaar geleden in zijn eentje met een protestbord op het Onafhankelijkheidsplein post te vatten, is ervan verzekerd dat de betogingen binnenkort nog veel groter zullen worden. “Ik zie dat het eindelijk loskomt onder de bevolking. De rek is eruit, president Bouterse moet vertrekken. We luisteren allang niet meer naar wat hij te vertellen heeft, want een echt plan om uit de crisis te komen heeft hij toch niet. Het is genoeg geweest, het enige wat hem nog rest is opstappen”, vertelt Hofwijks tegen nieuwssite Starnieuws.

Waterleidingen

Twintig meter verderop, aan de andere kant van het politiecordon, klinkt een volkomen ander verhaal. De meest fervente aanhangers van president Bouterse blijven rotsvast geloven in hun leider. “Desi Bouterse heeft de afgelopen jaren als president zo ontzettend veel gedaan voor de armen. Hij heeft geld uitgegeven, maar daarmee zijn huizen gebouwd. Overal liggen er waterleidingen. De wegen zijn geasfalteerd. Kortom, ik ga Bouterse altijd blijven steunen”, vertelt Erick Moesant, bouwvakker op rust.

aanhangers Bouterse protesteren in Suriname
Voorstanders van Bouterse. Foto: Pieter van Maele

“Je kan vandaag wel eisen dat de oppositie terug aan de macht komt, maar wat zullen die er dan van bakken? Zij hebben in het verleden al vijftien jaren lang mogen regeren. Ze ontvingen daarbij ook nog eens miljoenen euro's aan Nederlandse ontwikkelingshulp, maar zijn er niet eens in geslaagd een brug te bouwen of in elk dorp waterleidingen aan te leggen. Bouterse heeft erg veel geld uitgegeven, er is inderdaad corruptie geweest op zijn kabinet, maar nu ligt die waterleiding er tenminste”, vertelt Moesant.

Moesant: “Bovendien, het is toch niet de fout van de president dat de prijzen van olie en goud plots zo drastisch zijn gedaald? En ik ben lang niet de enige die er zo over denkt. Kijk maar om me heen, we staan hier met z'n honderden, allemaal mensen die onze president altijd zullen blijven steunen. Bouterse blijft dus rustig zitten waar hij zit. Niemand kan hem weghalen, zelfs het buitenland niet.”

Bedreigd

En Bouterse zelf? Ook hij is – uiteraard – niet van plan vroegtijdig de handdoek in de ring te werpen. Politiek gezien heeft hij daar dan ook nog geen enkele reden toe. Minder dan een jaar geleden werd hij nog met groots machtsvertoon herkozen, sindsdien bezit zijn partij de absolute meerderheid in het parlement. Zolang zijn partijleden zich niet keren tegen hun controversiële leider, en daar is tot vandaag absoluut geen sprake van, kan de president ongestoord voort regeren.

De waarheid is dat het volk mij, Desiré Bouterse, een tweede termijn heeft gegund

“De afgelopen weken en maanden zijn er ontzettend veel leugens verteld. We maken ons er niet druk om. De waarheid is dat het volk mij, Desiré Bouterse, een tweede termijn heeft gegund. Iedereen die dat wil mag in 2020 (bij de volgende verkiezingen, red.) proberen mijn stoel over te nemen. Geen moment eerder”, sprak Bouterse vorige week tot zijn joelende aanhangers.

Tezelfdertijd insinueerde het staatshoofd dat de tegenstanders van zijn beleid worden aangestuurd vanuit het buitenland. Hofwijks reageert laconiek op die beschuldigingen. “Alleen al het feit dat de president van het land zich door ons bedreigd voelt, betekent dat we aan de winnende hand zijn. We gaan dus door met onze straatacties. Week in, week uit zullen we op vrijdagavond aan het parlement postvatten. Tot de dag waarop de president vertrekt.”

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons