De Pakistaanse zanger Rahat Fateh Ali Khan gelooft heilig dat de poetische soefimuziek een einde aan de strijd in Kashmir kan maken waar India en Pakistan al bijna 70 jaar aanspraak op maken. “Soefieliederen komen uit de ziel en overstijgen cultuur en religie.”
Soefimuziek verbroedert, beëindigt het wapengekletter en brengt vijanden op het vredespad. De Pakistaanse zanger Rahat Fateh Ali Khan gelooft dat de eeuwenoude soefimuziek India en Pakistan weer aan de onderhandelingstafel kan krijgen. Sinds de opgeladen strijd in de Kashmir vallei deze zomer weigeren beide landen iedere dialoog. “Soefieliederen komen uit de ziel en overstijgen culturen en religies”, aldus Rahat.
Nadat het leger op 9 juli de ‘sociale media-militant’ Burhan Wani (22) doodschoot, is het weer dagelijks raak in de noordelijke deelstaat. Boze jongeren strijden met hun stenen tegen de rubberen kogels van de Indiase soldaten. Ruim zestig burgers, waaronder kinderen, vonden de dood. Meer dan honderd mensen raakten voor hun leven gewond.
Soefiliederen komen uit de ziel en overstijgen culturen en religies
De chirurg Tariq Qureshi is sinds die bewuste dag bijna de operatiezaal niet meer uitgeweest. Non-stop worden gewonden binnengebracht. Zijn jongste patient is acht jaar. De kogelsplinters heeft hij met een mes uit zijn ogen kunnen snijden. “Hij kan tachtig worden. Meer dan vaag daglicht zal dit kind nooit meer zien”, aldus Qureshi.
Ieder zomer verloopt geweldig in de pittoreske Kashmir Vallei. Deze keer was het dood van Wanu die de jongeren de straat op deed gaan.
Sinds de opdeling van het Indiase subcontinent in 1947 strijden Pakistan en India om deze overwegend Islamitische regio. Ooit beloofde New Delhi na tussenkomst van de VN de opstandigde bevolking een referendum. Na bijna zeventig jaar eisen de Kashmiri’s met steun van de regering in Islamabad dat India woord houdt.
Duizenden doden, gewonden, verkrachtingen en verdwijningen zijn het resultaat van bijna zeven decennia oorlog. De onderhandelingen tussen beide landen zitten muurvast. India weigert iedere dialoog nadat Pakistan de onafhankelijkheidstrijder Burhan Wani tot een martelaar uitriep en meer dan twintig diplomaten de wereld instuurde. Islamabad wil dat de internationale gemeenschap New Delhi oproept een einde aan de gewelddadige Indiase bezetting te maken. Op iedere straathoek staat een bewapende soldaat.
Hoe ver moet het nog komen totdat deze nucelaire grootmachtigen met eenderde van hun legers aan beide kanten van de grens elkaar opnieuw de oorlog verklaren?
“Soefimuziek is het antwoord”, meent Rahat Fateh Ali Khan, de neef van de beroemde soefizanger Nusrat Fateh Ali Khan. De poetische liedjes van deze ‘folklore moslims’, zoals conservatieve mullah’s de meeste liberale en tolerante vergenwoordigers van de Islam bespottend noemen, zijn geliefd bij ieder Pakistaan en Indier al eeuwen voor de opdeling van Brits Indie.
Soefi's zijn niet egoïstisch. Hoe meer je geeft, hoe beter het met je zal gaan, is hun wijsheid
Soefi’s doen niet aan politiek. Ze geloven in broederschap, zorgeloosheid, vrede, vrijheid maar vooral in de liefde en in harmonie. Muziek is een vorm van een meditatie, het enige medium waarmee je het hoogste, het goddelijke, kunt bereiken. Dat lukt als je met je ziel uit het aardse lichaam stapt. Aan beide kanten van de grens genieten ze enorm van de zang. Soefizangers zijn nog steeds razend populair.
“Je lichaam neemt. Je geest geeft”, legt de soefideskundige Shaheer Elahi uit, een nazaat van een beroemde Soefifamilie uit. “Soefi’s zijn niet egoïstisch. Hoe meer je geeft, hoe beter het met je zal gaan, is hun wijsheid.”
Hij gelooft net zoals de zanger Rahat dat een soefimuziek de gezworen vijanden bijeen kan brengen. “De woorden van de zangers raken je ziel. Ze verzachten en brengen het goede weer in je boven. Soefizangers verbroederen. Ze genezen verstoorde geesten.”
Elahi noemt Bulleh Shah (1680–1757) een humanist en filosoof uit Lahore een van de meest vooraanstande Soefizingers.
Love is ever new and fresh
The day I learn the lesson of Love
I was scared of the mosque and dreaded fasts
I looked around and entered a temple
Where sounded many a drum-blast
Tired of reading the Vedas and Quran
Kneeling and prostrating my forehead shorn
At Mathura or Mecca He does not dwell
He who has found Him, only he can tell
Love is ever new and fresh
Burn the prayer mat, break the water pot
Quit the rosary, threw away the staff
Lovers say at the top of their voice
Leave the kosher and eat the shot
Love is ever new and fresh
Heer and Ranjha have already met
In vain she looks for him in the orchard
Ranjha lies in the folds of her arms
Having her love, she has gained him hard
Zanger Rahat, die steeds vaker in India wordt uitgenodigd om zijn liedjes in Bollywood films te zingen, is ervan overtuigd dat hij met zijn stem de ziel van de Pakistaanse en Indiase leiders kan bereiken. “Ik wil vrede niet alleen in het subcontinent maar in de wereld. Daarom zing ik overal om zoveel mogelijk mensen te bereiken en ze te overtuigen dat oorlog niets oplost.”
Hij als een soefizanger zou als vredesapostel kunnen optreden. “Ik ken geen grenzen, naties of continenten. Overal waar ik kom in India word ik liefdevol ontvangen. Niet als een Pakistaan maar als een zanger. Ik voel respect.”
In de harmonieuze geest van de soefi’s zouden de politieke leiders ook met elkaar moeten omgaan. Niet alleen nemen maar vooral geven. Al is het voor al die gewonden en de doden die in de afgelopen tijd weer in de Kashmir Vallei zijn gevallen. Waar geen kind of bijna geen volwassenen weet wat vrede betekent. 70 jaar oorlog is echt te lang.
