De afgelopen jaren zijn in Nederland honderden sociale ondernemingen opgericht, volgens investeringsmaatschappij Social Impact Ventures. Als het doel sympathiek is – help werklozen aan een baan, verbeter het milieu – bieden familie, vrienden en losse investeerders vaak wel een startkapitaal. Ook zijn er voor start-ups fondsen en hulpprogramma’s. Maar de volgende stap? Ambitieuze sociaal ondernemers die verder willen groeien, lopen niet zelden tegen een muur.
Opnieuw is er geld nodig, en dan een fors bedrag. Een lening loskrijgen bij een bank lukt niet, en meer hoofdbrekens dienen zich aan. Uitbreiden betekent personeel aannemen, de ICT verbeteren, de strategie aanpassen. De missie van Social Impact Ventures NL is om dergelijke sociale ondernemingen verder te helpen met geld en expertise.
[[{“fid”:”31295″,”view_mode”:”file_styles_artikel_halve_breedte”,”fields”:{“format”:”file_styles_artikel_halve_breedte”,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:”taxi electric kapitaalinjectie social impact ventures “,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:”Social Impact Ventures investeert in taxi electric “},”type”:”media”,”link_text”:null,”attributes”:{“class”:”styles file-styles artikel_halve_breedte media-element file-file-styles-artikel-halve-breedte”,”id”:”styles-4-0″}}]]
Taxi Electric (zie kader) is het eerste bedrijf dat een kapitaalinjectie en hulp krijgt. Het Amsterdamse bedrijf wil de vloot van 33 elektrische taxi’s verder uitbreiden en een franchiseformule ontwikkelen voor andere steden. De exacte hoogte van het bedrag wordt niet bekend gemaakt, maar ligt volgens Taxi Electric rond het gemiddelde dat Social Impact Ventures NL per deal verwacht te investeren: 1,5 miljoen euro.
Taxi Electric wil naar 100 auto’sTaxi Electric werd in 2011 opgericht door de sociaal ondernemers Ruud Zandvliet en Edvard Hendriksen. Hun doel was tweeledig: de taximarkt verduurzamen én werk bieden aan mensen die het moeilijk hebben op de arbeidsmarkt. Een ruime meerderheid van de chauffeurs bestaat uit 50-plussers.
Naast met Nissan Leafs – die een beperkte actieradius hebben – rijdt Taxi Electric sinds kort ook met Tesla’s. Deze luxe wagens komen op een volle accu veel verder, waardoor langere ritten mogelijk zijn. Taxi Electric wil alleen al in Amsterdam straks honderd elektrische taxi’s op de weg hebben. De belangrijkste uitdagingen voor het bedrijf zijn nu het werven en opleiden van voldoende chauffeurs en het werken aan de naamsbekendheid, aldus Zandvliet.
Opmerkelijk genoeg gebeurde het nog nauwelijks dat sociale ondernemingen op deze geholpen werden, zegt managing partner Astrid de Reuver op het kantoor – overigens anti-kraak – aan de Amsterdamse Herengracht. ’’Op het gebied van social enterprises lopen we in Nederland een beetje achter.’’ In de VS en Groot-Brittannië bestaan al veel langer zulke fondsen, zoals Bridges Ventures en Impact Ventures UK Het belang van sociale ondernemingen is groot, volgens De Reuver. ’’Sociaal ondernemers zijn innovatief bij het oplossen van maatschappelijke problemen.’’
De investeringen zullen tussen de half miljoen en drie miljoen euro per onderneming bedragen, aldus De Reuver. ’’In totaal mikken we op tien tot vijftien investeringen.’’ Momenteel wordt met een tiental ondernemingen overlegd over een mogelijke investering.
Sociaal ondernemers mogen geld verdienen, dat is prima
Alleen bedrijven die afkoersen op winstgevendheid komen mogelijk in aanmerking voor ’groeikapitaal’ en ’venture assistance’ – de investeerderstermen die ook De Reuver gebruikt. ’’Sociaal ondernemers mogen geld verdienen, dat is prima.’’ En Social Impact Ventures NL moet er voor de investeerders ook geld aan over houden. ’’We willen de bedrijven door deze belangrijke groeifase heen helpen, om ze later door te verkopen aan een andere, grotere partij die dan beter in staat is het bedrijf te steunen.’’
De behoefte aan kapitaal is groot, zegt De Reuver. Uit onderzoek blijkt dat bijna de helft van de sociale bedrijven financiering als grootste barrière ervaart voor groei. ’’Zo’n groeifase is best lastig. Banken vinden het te risicovol om geld uit te lenen. Maar zo’n bedrijf moet ook professionaliseren. Wij bieden ze als aandeelhouder behalve geld een mix van investerings- en ondernemingservaring.’’
Geen goed doel
Social Impact Ventures NL richt zich op bedrijven met een maatschappelijke missie. Geen goede doelen, zegt De Reuver. ’’Het gaat om bedrijven met een verdienmodel, die innovatieve oplossingen bieden voor maatschappelijke problemen op sociaal- of duurzaam gebied. Taxi Electric is actief op beide vlakken: het bedrijf helpt mensen aan een baan, waaronder veel 50-plussers. En met hun elektrische auto’s vergroenen ze de taximarkt.’’
Social Impact Ventures NL is begin dit jaar opgericht door Willemijn Verloop en Machtelt Groothuis. Verloop richtte eerder de organisatie War Child op en het landelijk platform Social Enterprise NL . Social Impact Ventures NL kon aan de slag mede dankzij een schenking van twee miljoen euro van de Nationale Postcode Loterij via de Stichting Doen. Dat geld wordt niet gebruikt voor investeringen, maar voor het ondersteunen en begeleiden van bedrijven.
Familiefondsen
Ondertussen is Social Impact Ventures NL bezig met het ophalen van de eerste tien miljoen voor het investeringsfonds. Dat gaat lukken, verwacht De Reuver. ’’We zijn in gesprek met onder meer familiefondsen en Europese instellingen.’’ In totaal wil Social Impact Ventures 20 tot 25 miljoen euro ophalen.
De Reuver hoopt dat Social Impact Ventures NL navolging krijgt. ’’We willen bewijzen dat het mogelijk is om te ondernemen én met sociale impact én met rendement. Ik hoop dat er in de toekomst veel meer van zulke fondsen komen, ook met geld van pensioenfondsen en grote investeerders.’
