Beeld: Clarke Sanders
Achtergrond

Sneeuwwitje is al lang niet meer de mooiste

Het kunstcollectief ANTI-BODIES stoort zich aan de schoonheidsnormen die afstammen van het kolonialisme. Daar willen ze zichzelf en andere vrouwen van bevrijden.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Toen mijn nichtje laatst jarig was en ik een cadeau voor haar ging kopen, suggereerde mijn moeder om een zwarte pop te zoeken. “Zodat ze niet denkt dat iedereen wit is”, voegde ze bloedserieus toe.

Als je de televisie of vrouwenbladen moet geloven, dan leven er zo ongeveer alleen witte mensen op deze wereld. Wit is zelfs de standaardkleur op de Irakese televisie. Ook zie je vooral witte vrouwen in traditionele kleding in Indiase bruidsmagazines, vertelde activiste Harnaam Kaur onlangs aan OneWorld. Wit staat gelijk aan beter, mooier. Iedereen wil het zijn. Het verklaart ook de razende populariteit van whitening crèmes in Zuidoost-Azië, of de operaties die Zuid-Koreaanse pubers ondergaan om hun ogen groter te maken.

People of colour zijn hun fysieke uiterlijk anders gaan bekijken als gevolg van witte suprematie, schrijft Huberta Jackson-Lowman, hoogleraar in de psychologie aan de Universiteit van Florida, in een paper. De eurocentrische schoonheidsnormen verspreidden zich dankzij kolonialisme over de hele wereld. De modewereld, de cosmetica-industrie, marketing en de pers begonnen die vervolgens te gebruiken en schoven steeds hetzelfde schoonheidsstandaard naar voren: wit en slank. Jackson-Lowman benadrukt dat deze alomtegenwoordige beelden voor eetstoornissen, zelfhaat en depressie onder de vrouwen zorgen.

People of colour zijn hun fysieke uiterlijk anders gaan bekijken als gevolg van witte suprematie

De vier studievriendinnen Dania Awin, Inez Blanca, Jo-Ann With en Aju Shrestha ondervonden aan den lijve dat er maar één schoonheidsideaal heerst. Ze kwamen allemaal als jonge meisjes naar Nederland, en beseften snel dat ze afweken van de norm. Ze groeiden op met het verlangen om op perfecte modellen te lijken, en legden een lange weg af naar zelfacceptatie. De worstelingen met een eetstoornis maakte de jeugd van een van de vrouwen nóg turbulenter.

In hun studietijd waren ze al betrokken bij de activistische studentengroep University of Colour aan de Universiteit van Amsterdam. Zo probeerden ze van de universiteit en meer diverse plek te maken waar students of colour zich thuis zouden voelen en niet-eurocentrische perspectieven en ideeën een vaste plaats krijgen. Afgelopen zomer besloten ze om een eigen platform vóór en dóór women of colour op te richten. Zo werd ANTI-BODIES geboren. Hiermee willen ze met behulp van poëzie en visuele kunst naar zelfliefde zoeken, en zo het lichaam terugwinnen van de onderdrukkende idealen van het kolonialisme en racial capitalism. 1 Drie weken geleden trapten ze af in een artistieke ruimte verscholen tussen de hoge gebouwen van de Amsterdamse Bullewijk.

Zelfliefde

“Sluit je ogen. Je bent hier en nu. Laat alles achter je.” De zachte stem van Jo-Ann With vermengt zich met de geur van wierook. Het openingsevenement begint niet zonder reden met de reiniging van de ruimte. ANTI-BODIES wil het eigen lichaam en dat van anderen bevrijden van de onderdrukkende schoonheidsnormen. Ze zoeken naar strategieën die de negatieve impact van de heersende standaarden neutraliseren. Net als antilichamen, die we activeren om een ziekte te bestrijden—vandaar de naam van het collectief.

Adwin deelt, een beetje verlegen, haar intieme gedichten met het publiek, om vervolgens iedereen uit te nodigen zelf een gedicht te schrijven. In groepjes. Gewapend met potloden begint een van de groepen aan hun gedicht. Al snel daarna volgt een kennismakingsronde.

(Nog steeds) wit feminisme

Een jonge neuropsycholoog, van top tot teen in het zwart gekleed, met lang, donker haar, gaat vaak ‘naar zulke events’. Ze vindt het jammer dat veel nog steeds voor een groot deel door het witte perspectief wordt bepaald. “Ook tijdens face-to-face-gesprekken sta ik ervan versteld hoe sommige feministen vanuit een wit frame denken. Neem de hoofddoek. Ze zien het als een symbool van onderdrukking omdat ze zo geobsedeerd zijn door ‘bevrijding’. Maar voor sommige vrouwen heeft het niets met onderdrukking te maken. Ze willen hem gewoon dragen, punt uit. Hetzelfde geldt voor de bikini. Waarom zou ik die aandoen en me zo blootstellen als ik me er helemaal niet prettig bij voel? Ik haat het als mensen zich uitspreken over bepaalde culturen zonder de nodige kennis te hebben.”

ANTI-BODIES hoopt een gemeenschap te creëren om women of colour te ondersteunen in hun eigen zoektocht naar zelferkenning en zelfliefde. Ze zijn nog zoekende, maar ambitieus. In december beginnen ze met een eigen magazine. Slaagt ANTI-BODIES erin om met het eurocentrische perspectief te breken, en om een nieuw geluid te vormen in het debat over schoonheidsidealen?

  1. een situatie waarin witte mensen of witte bedrijven niet-witte mensen gebruiken om te bewijzen dat ze voldoende aan diversiteit doen, terwijl ze hier in werkelijkheid onvoldoende aandacht aan schenken. Denk aan een overwegend wit bedrijf dat opzettelijk niet-witte medewerkers aanneemt nadat het meermaals voor de rechter werd gesleept omwille van discriminatie op grond van ras. ↩︎

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons