Achtergrond

’s Werelds eerste fairtrade schoenenfabriek staat in Ethiopië

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Terwijl een groeiend aantal textiel- en schoenenconcerns vanwege de lage salarissen naar Ethiopië trekt, doet schoenenbedrijf Oliberté het anders. Het zette er ’s werelds eerste fairtrade schoenenfabriek op, betaalt zijn werknemers beter en haalt zoveel mogelijk materiaal uit Afrika. 

Schoen met de kaart van Ethiopië

“Ethiopië moet niet proberen het volgende China maar het volgende Italië te worden”, zegt directeur Feraw Kebede terwijl hij ons rondleidt door de fabriekshal van Oliberté in de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba.

Tientallen jongens en meisjes in zwarte stofjassen hameren er zolen op schoenen, naaien stukken leer aan elkaar en drukken de kaart van Ethiopië als reliëf in de rubberzolen van de canvas gympen. De 53-jarige Ethiopiër met korte grijze krulletjes en bril werkt zelf al 33 jaar in de schoenenindustrie en is ervan overtuigd dat ook Afrika kwaliteit kan leveren. “Zolang je investeert in training.”

 

Liever baan dan liefdadigheid

Oliberté werd in 2009 als klein schoenenmerk opgericht door Tal Dehtiar. Deze Canadees werkte in de ontwikkelingssector maar besloot het roer om te gooien toen steeds meer Afrikaanse vrienden hem vertelden veel liever een baan te willen dan al die westerse liefdadigheid. “Het continent heeft geen donaties nodig maar mensen die handen schudden en bedrijven die er eerlijk zaken willen doen. Bij Oliberté geloven we dat Afrika kan concurreren op de wereldmarkt wanneer je het echt een kans geeft”, stelt de oprichter.

Het continent heeft geen donaties nodig maar mensen die handen schudden en bedrijven die er eerlijk zaken willen doen

In 2012 openende het bedrijf in Ethiopië zijn eigen fabriek en sinds september 2013 mag het zich de eerste fairtrade gecertificeerde schoenen producerende fabriek in de wereld noemen. Dit betekent dat ze voldoen aan de milieunormen, er wekelijks doktersbezoeken voor de werknemers zijn, ze de rechten van de werknemers steunen en met de opbrengst bijdragen aan de gemeenschap.

60% werknemers is vrouw

Terwijl bij veel Ethiopische kleding- en schoenenfabrieken de werknemers niet meer dan een dertig euro per maand verdienen, proberen ze bij Oliberté een eerlijker salaris te betalen. “Ongeschoolde werknemers nemen we weliswaar op een laag salaris aan maar we leiden hen vervolgens intern op waarmee ook hun loon groeit”, vertelt Kebede. Dit was ook het geval bij de  tengere 26-jarige Mestawet die stukken suède aan het snijden is. De jonge vrouw met zwart knotje begon op 30 euro maar verdient inmiddels 83 euro per maand en kreeg in de drie jaar dat ze nu bij Oliberté werkt er in totaal nog 373 euro aan Fair Trade-toeslag bovenop. “We proberen sterk te investeren in ons vrouwelijk personeel en meer dan de helft van onze 110 werknemers is inmiddels vrouw”, vertelt Kebede trots. 

Vrouw maakt fairtrade schoenen in Ethiopië

Hoewel volgens de Federatie voor Ethiopische Textiel Vakbonden driekwart van de fabrieken in Ethiopië geen vakbond heeft omdat eigenaren dit dikwijls tegenhouden, stimuleert Oliberté haar werknemers juist om zich te verenigen. “Ook helpen we bij het organiseren van verkiezingen voor de vakbondsleiders”, vertelt de directeur. 

Meeste materialen uit Afrika

Haar materialen haalt Oliberté zoveel mogelijk uit Afrika. Hoewel garen en verschillende chemicaliën nog buiten Afrika moeten worden ingekocht komt het leer uit Ethiopië; het rubber uit Liberia, Zuid-Afrika, Kenia en Ethiopië; de labels uit Mauritius en de machines uit Zuid-Afrika en Kenia. Daarnaast werkt het bedrijf samen met een leerlooierij net buiten Addis Ababa die als enige in de wereld een Chrome-3 recycling systeem toepast waarbij bepaalde chemicaliën worden vermeden en de rest zoveel mogelijk wordt gerecycled. 

Het leer komt uit Ethiopië; het rubber uit Liberia, Zuid-Afrika, Kenia en Ethiopië; de labels uit Mauritius en de machines uit Zuid-Afrika en Kenia

Het opzetten van de fairtrade fabriek ging echter niet vanzelf. Zo was het een lang en moeizaam proces om aan alle regels van de certificering te voldoen, leidt de fabriek onder vele stroomstoringen die worden opgevangen met dure dieselgeneratoren en hebben ze moeite om goede supervisors te vinden die ze daarom nu intern proberen op te leiden. Vanwege deze uitdagingen is Kebede extra trots dat ze erin slagen kwalitatief goede schoenen te produceren die inmiddels naar Amerika, Canada, Australië, Europa, Japan en Zuid-Afrika worden geëxporteerd. “Mensen moeten niet onze schoenen kopen uit medelijden voor Afrika maar omdat het simpelweg een goed en mooi product is.” 

Oliberté schoenen zijn in Nederland onder meer verkrijgbaar via Bever.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons