Clusterbommen zijn bij wet verboden, maar worden toch regelmatig ingezet. In Syrië vallen veel jonge slachtoffers door het brute wapen. Wat zijn clusterbommen nu eigenlijk? En waarom vormen ze ook een gevaar na afloop van een conflict? Merel Krediet over de gevaren van clustermunitie; nu en in de toekomst.
Filmpjes op mijn Twitter pagina tonen dood en verderf, veroorzaakt door aanvallen met clustermunitie die het Syrische leger heeft uitgevoerd op haar eigen burgers.
Er is bewijs dat de Syrische regering vanaf het begin van het gewapende conflict op grote schaal clustermunitie gebruikt; in één jaar op minstens 152 locaties in het land. De aangerichte schade is enorm en onacceptabel.
Merel Krediet werkt voor de Cluster Munition Coalition in Londen. De Cluster Munition Coalition is een internationale coalitie van meer dan honderd ngo’s die zich hebben toegelegd op het beschermen van burgers tegen de gevolgen van clustermunitie.
Sporen van vernieling
Clustermunitie, ook wel clusterbommen genoemd, is verboden door een internationale wet. Een clusterbom bevat tientallen, soms honderden, kleinere bommetjes of submunitie. De clusterbom kan uit een vliegtuig worden geworpen of vanaf de grond worden afgevuurd. Wanneer het in de lucht hangt, breekt de huls van de clusterbom open waarbij de submunitie vrijkomt en over land wordt verspreid. De sporen die het achterlaat bestrijken een stuk land zo groot als een paar voetbalvelden. Volledig willekeurig komt de submunitie op land terecht, waardoor het niet in staat is onderscheid te maken tussen militaire of civiele doelen.
Speelgoed
De submunitie behoort te exploderen als ze op de grond valt, maar dat gebeurt meestal niet. Niet ontplofte clustermunitieresten blijven liggen op plekken waar burgers, mensen zoals jij en ik, terugkeren om op het land te werken, in steden, op straten en pleinen; en in speeltuinen waar kinderen, als het gevaar geweken lijkt te zijn, terugkeren om te spelen. Ze worden gemakkelijk aangezien voor een stuk speelgoed, of kinderen komen met submunitie in aanraking tijdens het hoeden van vee, bij het rapen van hout of als ze op zoek zijn naar eten.
Niet ontplofte submunitie is een tikkende tijdbom die net zo lang ligt te wachten totdat iemand het aanraakt of oppakt. Kinderen hebben het recht om te leven zonder angst om een ledemaat of het leven te verliezen. Het verleden vertelt ons over vernieling en verwoesting die clustermunitie veroorzaakt, zelfs jaren nadat een gewapend confict ten einde is gekomen. In het bijzonder kinderen zijn slachtoffer.
Cijfers
In Irak, waar de Verenigde Staten clusterbommen gebruikte in 1991 en in 2003, vallen er tot op de dag van vandaag slachtoffers. Ruim een kwart van het geschatte aantal slachtoffers sinds 1991 was kind, aldus de Landmine Monitor. In Libanon zijn sinds de Israelisch-Libanese oorlog van 2006 minstens 120 kinderen gedood of gewond geraakt door submunitie. En 37 jaar na het einde van de Vietnamoorlog vielen er in 2012 nog steeds slachtoffers onder kinderen.
Bovengenoemde feiten en de talloze slachtoffers, gewonden en doden die clustermunitie in Syrië sinds het begin van het conflict heeft geëist, voorspellen weinig goeds voor de toekomst van het land. De grote stukken land die inmiddels besmet zijn met submunitie vormen een groot gevaar voor mensen en kinderen, en dit gevaar is niet zomaar voorbij. Wanneer het conflict tot een einde komt en wanneer het veilig genoeg is, moet de submunitie zo snel mogelijk worden opgeruimd en vernietigd. Tot dat moment is het van levensbelang dat Syriërs worden gewaarschuwd voor het gevaar van clustermunitie.
Verzet
Het gebruik van het wapen door het Syrische regime heeft internationaal veel afkeuring opgeroepen. 113 landen hebben hun zorgen over het gebruik kenbaar gemaakt. Regeringen over de hele wereld moeten het gebruik blijven afkeuren en oproepen tot een volledige stop op het gebruik van dit wapen.
Meer dan de helft van alle landen in de wereld heeft zich aangesloten bij de Internationale Conventie over Clustermunitie. De conventie verbiedt landen clustermunitie te gebruiken, te produceren, te transporteren en op te slaan; landen moeten hun voorraden vernietigen, gebruikte clustermunitie opruimen en slachtoffers bijstaan. De landen die zich nog niet hebben aangesloten bij het verdrag moeten dit zo spoedig mogelijk doen. Bekijk hier welke landen zich hebben aangesloten bij het verdrag tegen clustermunitie.
Hoe langer het gebruik van clustermunitie voortduurt, des te groter het aantal dodelijke slachtoffers in Syrië. Nieuwe tweets stromen mijn scherm inmiddels binnen waardoor de filmpjes van clustermunitie uit het zicht verdwijnen. Laten we ervoor zorgen dat de afgrijselijke werkelijkheid van clustermunitie niet ook uit onze gedachten verdwijnt.
Beeld: submunitie, door MAG.
