Ik noem ze voor het gemak maar even de twee blote Ayesha’s, twee Pakistaanse jonge vrouwen die zich er niet voor schamen om met hun lijf te provoceren.
De eerste Ayesha toonde zich voor het eerst naakt tijdens haar studie een aantal jaar geleden aan de kunstacademie in Lahore. Als haar afstudeerwerk schilderde ze zichzelf halfnaakt. De andere Ayesha, haar klasgenoot, herinnert zich nog goed hoe de naaktschilderijen een schok veroorzaakte onder de studenten. De academie stond op zijn kop. Nog niet eerder was een studente in Pakistan uit de kleren gegaan.
Mis met bloot
De meiden vonden de reacties zwaar overdreven en misplaatst. “Want was is er mis met bloot”, vragen ze zich beiden af? “Het naakte lijf is puur, rein en onschuldig”.
Voor hen is de Egyptische blogger El-Mahdy die twee jaar geleden met een zelfontspanner haar naakte lichaam fotografeerde en de foto als daad van verzet op haar weblog publiceerde een groot voorbeeld. Tot grote afschuw van de streng Islamitische geestelijken, die haar arrestatie eisen. “Maar die snappen haar niet”, stelt Ayesha nummer 2. El-Mahdy ging tot deze actie over na verhalen in de media over verkrachtingen van vrouwen door leger en politie tijdens de demonstraties in Egypte. Noem haar naaktportret een aanval op het schijnheilige Islamitische establishment die vrouwen hun rechten ontneemt.
Krachtige daad
Nog fraaier vinden ze de topless acties van de Oekraïense groep Femen, die zelfs het laf had om tijdens het bezoek van de ultrarechts Russische president Poetin hun borsten te tonen. De vrouwen hebben er geen moeite mee om halfnaakt te gaan als het gaat om de rechten van andere vrouwen, zoals de lugubere verkrachting van een vrouw die daarna in brand werd gestoken.
“Het is een krachtige daad van deze vrouwen die met hun blote borsten vooral aan mannen willen laten zien dat ze alles behalve zwak zijn. Zie het als een wapen in de strijd tegen mannen die vrouwen denken te kunnen onderdrukken”, stelt Ayesha nummer 2.
Voor haar is het schilderen van het naakte lichaam een zoektocht naar zichzelf. Ze gaat terug naar haar jeugd en vertelt over haar geboortestad Peshawar aan de Afghaanse grens waar ze in een conservatief moslimgezin opgroeide. Haar vader had op jonge leeftijd haar man voor haar had uitgezocht. Ayesha had geen keus en trouwde met hem. Ze zag kans haar toenmalige echtgenoot ervan te overtuigen naar Lahore te verhuizen en mocht na lang zeuren van hem naar de kunstacademie van Lahore. Daar ging een nieuwe wereld voor haar open.
Ze verkocht, nog voor ze afstudeerde. Haar man kon haar succes niet verkroppen en vertrok. Bovendien snapte hij haar werk ook niet. “Ik schilderde vrouwen, alleen vrouwen. Maar de eerste jaren waren hun gezichten of lichaamsdelen niet te zien. Ik durfde mezelf als vrouw niet te geven. Nu als alleenstaande moeder en gescheiden vrouw weet ik wie ik ben en schilder ik vrouwen met gezichten en blote borsten als symbool van mijn nieuwe vrouw zijn”.
Kleine mevrouw Jihad
Met haar blote schilderijen hebben de galeries in Pakistan nu wat meer moeite. Ze exposeert daarom wat vaker in het buitenland.
Ayesha een, die zich meer als actrice dan kunstenares ontwikkelde, en veel wordt gevraagd in populaire dramaseries, verscheen onlangs in een aflevering met een strakke T-shirt met korte mouwen met daarop de afbeelding van een vrouw in burqua met een bom op haar rug, de tekst daarboven vertelt: ‘Kleine mevrouw Jihad”. De telefoon van de uitzendende omroep stond na afloop roodgloeiend. Maar de boodschap die ze over wilde brengen met de Kleine Miss Jihad was overgekomen: ‘De Taliban misbruiken weerloze vrouwen in het plegen van zelfmoordaanslagen. Dan mogen vrouwen wel de keuken uit”.
Eigenlijk zouden alle Pakistaanse vrouwen naakt de gebieden waar de Taliban zich verschuilen, binnen moeten lopen. “Dan rennen deze extremisten meteen de Afghaanse grens over. In deze gebieden, waar ik dus vandaan kom, worden vrouwen geacht in het donker met hun kleren aan hun mannen te behagen. Het wordt tijd dat alle vrouwen in de wereld foute mannen een lesje leren. En wat is ons beste wapen in deze strijd?”.
