Zelfs na zijn dood zorgde de ‘Vader Teresa’ van Pakistan nog voor de armen. Hij doneerde zijn ogen aan twee blinde mensen. De natie rouwt om de dood van Abdul Sattar Edhi, die zijn leven gaf voor de zieken, de minderbedeelden en de verschoppelingen. Nobelprijswinnares Malala Yohusafzai hoopt dat Edhi postuum de prestigieuze vredesprijs krijgt als voorbeeld van buitengewone naastenliefde.
Afgelopen weekeinde overleed de grootste filantroop van het land op 88-jarige leeftijd. Hij kreeg een staatsbegrafenis. Na de dood van de grondlegger Muhammad Ali Jinnah en generaal Zia-ul-Haq was hij de derde burger die na kwart eeuw geschiedenis deze hoge eer te beurt viel.
Angel of Mercy
In de harten van het volk zou deze ‘Angel of Mercy’, of zoals de krant the Huffington Post hem noemt ‘de grootste humanist die deze aarde heeft voortgebracht’, onsterfelijk moeten zijn. Pakistan kan niet zonder deze sociale activist. In de internationale gemeenschap drong helaas het liefdeswerk van deze bescheiden man onvoldoende door.
Het andere muntstuk moest hij aan een bedelaar geven.
Abdul Edhi was een eenvoudige man uit een gewoon gezin die zestig jaar geleden uit het niets met zijn liefdadigheidsimperium begon. De hersenbloeding van zijn moeder, de verzorging van deze verlamde vrouw tot aan haar dood, bracht hem op het idee een organisatie op te richten voor ouden van dagen, geestelijk zieken en mensen die door hun familie en de samenleving in de steek waren gelaten. Zijn moeder bracht hem het gevoel voor zijn medemens bij. Ze gaf hem als kind iedere dag twee roepies. Een mocht hij besteden aan een maaltijd. Het andere muntstuk moest hij aan een bedelaar geven.
Kledingverkoper
Hij begon aanvankelijk zijn carriere als kledingverkoper in Karachi. Tot hij hulpbehoevenden mensen bij bosjes op straat zag liggen. ‘De griep was uitgebroken in de stad. Niemand hielp deze verschoppelingen. Arme mensen tellen niet. Ik begon een inzamelingsactie. Vroeg medische studenten om hulp en regelde een kamertje van een bij een meter.’ De Edhi Stichting was geboren.
Van zijn eerste geld kocht hij een ambulance om de zieken gratis van de straat te halen. Nu zit zijn service door het hele land. Zijn ambulancedienst met 1500 voertuigen is uitgeroeid tot een van de grootsten van de wereld.
Zelf bezat hij zijn levenlang niet meer dan een kamer met een bed. Zijn stichting zorgde voor kinderen die aan hun lot waren overgelaten, door hun ouders de straat opgestuurd of die geen familie meer hadden. Hij bood ze een liefdevolle opvang en onderwijs. Hij bezat klinieken. Hij hielp drugspatienten en mensen met aids, en gaf mishandelde vrouwen een veilige plek. Waar mensen hulp nodig hadden, daar was Edhi. Hij was een goed gelovige moslim. Maar de Islam stond niets in de weg. Voor hem was ieder mens gelijk.
Zeldzame weldoener
Een zeldzame weldoener in een land waar religieuze groeperingen met elkaar vechten, het verschil tussen arm en rijk verder groeit en de jeugd als maar materialistischer wordt. Ouders die hun kinderen geen auto, huis of dure studie in het buitenland kunnen bezorgen zijn ‘losers’. Edhi gaf niets om geld of spullen, een bankrekening of een auto. Hij bezat twee setjes kleding.
Vorig jaar toen een van zijn nieren niet meer werkte, sloeg hij het aanbod van toenmalig president Zardari af om voor een medische behandeling naar het buitenland te gaan. Ook nu bracht hij zijn laatste dagen in een staatsziekenhuis door. Hij weigerde iedere voorkeursbehandeling. Hij wilde sterven tussen de gewone mensen waartoe hij behoorde.
‘Mijnheer Edhi was een voorbeeld voor ons allemaal. Hij leefde zijn leven voor de levens en het geluk van anderen. Ik heb nooit eerder iemand in mijn leven ontmoet zoals hij’, vertelde Malala Yousafzai aan de BBC. Ze kreeg enkele jaren geleden de Nobelprijs voor de Vrede. Zelf reageerde ze erg verbaasd. Als tiener schreef ze voor de BBC dagboeken over haar leven in de Swat Vallei die toen werd bestuurd door de extremistische Taliban. Scholen gingen dicht waardoor vooral meisjes werden getroffen. Zij bekritiseerde openlijk de militanten. Alle kinderen hadden volgens haar recht op onderwijs. Nadat de Taliban haar in het hoofd schoten, evacueerden de autoriteiten Malala naar Groot Brittannie waar ze een onderwijsstichting voor meisjes wereldwijd heeft opgericht. Maar vergeleken met Edhi staat haar liefdadigheidswerk nog in de kinderschoenen. Dat vindt ze zelf gelukkig ook.
Vader Teresa
Veel Pakistanen waren ernstig teleurgesteld toen niet ‘Vader Teresa’ maar deze ‘tiener’, die ook nog eens in het westen woont, de prijs voor de vrede kreeg. Verschillende keren droegen aanhangers van Edhi hem voor. Telkens werd hij gepasseerd door het Nobel Comitee. ‘Onterecht’, vonden heel wat landgenoten. Want Edhi had niet alleen liefdadigheidsprojecten in zijn eigen land. Ook in Afrika en het Midden Oosten hielp hij mensen na een natuurramp of tijdens een crisis. Na de orkaan Katrina doneerde hij zelfs geld aan de daklozen in Amerika.
Voor Pakistan is Edhi een heilige. Duizenden mensen woonden zijn begrafenis bij. Zijn stoffelijk overschot ligt in het Edhi Dorp buiten Karachi. Tussen de mensen waar hij jarenlang voor zorgden. Op de begraafplaats bevinden zich ook de honderden lichamen die zijn ambulances wekelijks van straat haalden en door geen familie werd opgeëist. Op zijn laatste rustplaats wil hij steeds voor de verschoppelingen blijven zorgen. Zolang hij er ligt, zal niemand het in zijn hoofd halen de begraafplaats te verwijderen.
‘Iedereen heeft de verantwoordelijkheid om voor een ander te zorgen. Dat is wat het woord mens betekent. Als wij allemaal zo zouden denken, zijn er heel wat problemen in deze wereld opgelost’, was een van zijn gevleugelde uitspraken.
