In de hippe buurt SoMa in San Francisco vind je de hoofdkantoren van Twitter, Dropbox, LinkedIn, ene vele andere diensten en producten die over de hele wereld gebruikt worden. Sinds donderdagavond is daar een eenmanskantoor aan toegevoegd: die van het Nederlandse Enviu, de incubator voor sociale ondernemingen die twaalf jaar geleden in Rotterdam gestart werd door Stef van Dongen.
Van Dongen is met een paar teamleden speciaal overgevlogen voor de opening en het lanceren van het eerste programma: een accelerator voor de winnaars van de Plastic Fantastic Challenge, die vorig jaar in Europa gehouden werd. Enviu heeft de winnaars samengebracht met winnaars van een soortgelijke wedstrijd van Think Beyond Plastic, en alle twaalf ondernemingen gaan nu drie maanden een intensief trainingsprogramma door om te werken aan doelstellingen die voor ieder bedrijf verschillen. "Je kunt denken aan het businessmodel verder aanscherpen, of investeerders aantrekken", zegt Luan Nio, directeur van Enviu Amerika.
Energie opwekken op de dansvloerEen van de eerste bedrijven die Enviu hielp oprichten was Energy Floors uit Rotterdam. Zij produceren dansvloeren die energie opwekken. De vloeren worden overal ter wereld gebruikt voor evenementen en feesten. In de Temple Nightclub in San Francisco ligt permanent zo'n vloer. Daarom koos Enviu het als locatie voor het openingsfeest. Tijdens de borrel gingen de voetjes goed van de vloer en werd het record van 5000 Joule ruimschoots verbroken: de dansende Hollanders en ondernemers wekten 13.914 Joules op.
Het plasticproject is een goed voorbeeld van hoe Enviu te werk gaat. Het zoekt partners (in dit geval Think Beyond Plastic) om samen een systeemfout op te lossen op het gebied van personal finance, toegang tot voedsel en circulariteit. Een bedrijf van Enviu moet een impact maken, het leven van mensen ten goede veranderen. In twaalf jaar tijd heeft het bedrijf dertien sociale ondernemingen mede-opgericht, meer dan tien miljoen euro geïnvesteerd en systeemverandering aangewakkerd in twaalf verschillende markten.
Investeerders zoeken
Waarom Amerika? Houdt Enviu zich niet vooral met India en Oost-Afrika bezig? "We hebben een aantal programma's die we snel willen opschalen", zegt Van Dongen. Daaronder vallen de micro-pensioenen die succesvol in Ghana werden geïntroduceerd. Ook de betaalbare maaltijden die Enviu in India verkoopt, is een model dat Van Dongen op grotere schaal wil gaan uitvoeren. "Amerika en met name San Francisco was daarom een logische stap. Je hebt hier veel talent, Stanford University heeft een aparte opleiding sociaal ondernemerschap. Er zijn hier heel veel partners te vinden. En natuurlijk investeerders. Het kapitaal dat we nodig hebben om op te schalen is in Nederland moeilijk te krijgen." Nio voegt toe: "Er zijn hier heel veel kansen voor sociaal ondernemerschap. Je hebt heel veel ondernemers die al een succesvol bedrijf hebben gehad en daar veel geld aan over hebben gehouden.Die zijn nu vrij om te doen wat ze willen. En ze hebben ook de kennis en ervaringen van het ondernemerschap. Denk aan Mark Zuckerberg, die allerlei fondsen heeft opgericht om de wereld te verbeteren. Dat zijn hele interessante mensen voor ons."
Daarnaast is Enviu bezig met een programma op het gebied van sanitaire voorzieningen. "Een grote private investeerder heeft ons uitgedaagd om het onmogelijke mogelijk te maken. In het kort: hoe kunnen we alles dat na het doortrekken van de wc gebeurt circulair maken op basis van een businessmodel. Dus ophalen, transport, verwerking, alles", zegt Van Dongen. Of die private partij de Gates Foundation is? "Daar kan ik echt niets over zeggen", zegt hij. "Als alles goed gaat, beginnen we in november in India met het programma. Dan kom je er vanzelf achter."
Het kapitaal dat we nodig hebben om op te schalen is in Nederland moeilijk te krijgen
Synergie
San Francisco mag dan het centrum van ondernemerschap en innovatie zijn, het is ook het hol van de leeuw als het om keihard kapitalisme gaan. Private investeerders geven alleen geld als ze denken er later meer geld mee terug te verdienen. Past dat wel bij een bedrijf als Enviu? "Het grote verschil is natuurlijk dat winstmaximalisatie voor ons niet voorop staat", zegt Van Dongen. "Maar wij zijn een uniek bedrijf hier en we hebben veel ervaring met sociaal ondernemerschap. Onze kennis van hoe je impact hebt en de Amerikaanse traditie van groots denken gecombineerd met stevige financiële achtergrond, dat geeft een mooie synergie."
Onzeker over de toekomst is Van Dongen allerminst. "We hebben een paar maanden verkend hier in San Francisco en we hadden gelijk beet." Nio runt het kantoor in San Francisco nu in haar eentje, maar Van Dongen verwacht snel uit te breiden naar 3 à 4 personen. En als hij een stip aan de horizon moet zetten? "Over vijf jaar hebben we vijf multinationale sociale ondernemingen opgericht. En spelen we een rol van betekenis in het herstellen van vijf systeemfouten."
