Achtergrond

Nederlandse kleding niet ‘schoon’

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Dat misstanden in de kledingindustrie veel voorkomen, is bekend. Voor het eerst is echter grootschalig onderzoek gedaan naar de betrokkenheid van Nederlandse bedrijven hierbij. De zes kledingketens vertegenwoordigen daarbij volgens de Schone Kleren Campagne (SKC) de rest van de kledingindustrie.

 

 

Leefbaar Loon
Een ‘leefbaar loon’ is een loon dat genoeg is voor schoon water, voedsel, onderdak, kleding, onderwijs, gezondheidszorg en vervoer en daarnaast ook ruimte biedt voor een beetje vrij besteedbaar inkomen. In de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens is vastgesteld dat het verdienen van een dit leefbaar loon een mensenrecht is. Door de arbeiders te weinig te betalen, schenden de fabrieken, en met hen ook de Nederlandse inkopers, dit internationale recht.

Intimidatie
Khorshed Alam, onderzoeker van het Alternative Movement for Resources and Freedom (AMRF), heeft het onderzoek in Bangladesh uitgevoerd. Het land heeft een grote, snel groeiende kledingindustrie en exporteert haar producten over de hele wereld. Alam vertelt dat het grootste probleem de lage lonen zijn. De wettelijk vastgestelde minimumlonen, als de fabrieken zich er al aan houden, zijn vaak niet aangepast aan de hoge inflatie en verschaffen de werknemers geen zogenaamd ‘leefbaar loon’. Ook maken de fabrieken zich schuldig aan discriminatie van vrouwen. Zij krijgen nog minder betaald dan hun mannelijke collega’s en (seksuele) intimidatie komt regelmatig voor. Wanneer een vrouwelijke werknemer zwanger blijkt te zijn, wordt zij vaak gedwongen ontslag te nemen. Ook gedwongen overwerk of niet-betaalde overuren blijken vaak voor te komen, zowel onder mannen en vrouwen. Khorshed Alam maakt zich zorgen over de situatie van de arbeiders. Meer dan 80 procent van de vrouwelijke arbeidsters komt van het platteland en is ongeletterd. Het grootste deel van de werknemers is niet bekend met arbeidersrechten, vakbonden of ngo’s. Minder dan 5 procent van de arbeiders is georganiseerd, en protest wordt vaak bestraft met ontslag.

Maatregelen
“Tot nu toe doen bedrijven niets”, zo zegt Alam. “Ze beschuldigen elkaar en vermijden tegelijkertijd hun eigen verantwoordelijkheden. Ook al zijn er helaas nog steeds niet afdoende wetten om bedrijven legaal gezien als verantwoordelijke aan te wijzen, vanuit ethisch standpunt zijn ze dat in ieder geval zeker wel.” Ook de Bengaalse overheid ontduikt haar betrokkenheid, door te stellen dat buitenlandse investeerders het land zullen verlaten als de lonen van de arbeiders worden verhoogd. Volgens Alam is dat niet aan de orde: de investeerders hebben de mankracht en producten van de grote Bengaalse industrieën te hard nodig. Wel denkt hij dat, als de arbeiders op deze manier behandeld blijven worden, de industrie uiteindelijk zal instorten: “Wanneer het slecht gaat met je arbeiders, gaat het ook slecht met de hele sector en het hele land. Als Bangladesh deze productie wil volhouden, zal er in de komende vijftien jaar iets moeten veranderen.”

SchoneKlerenLeefbaarLoonLogoDeze veranderingen moeten volgens de SKC beginnen bij de Nederlandse ketens. Zij moeten eisen stellen aan de kleding die ze kopen, en zelf goed controleren of de situatie in de fabrieken aan de internationale standaarden voldoet. Een stappenplan kan de ketens daarbij helpen. Ook controle door een onafhankelijke organisatie zoals de Fair Wear Foundation kan bijdragen aan betere omstandigheden. Maar volgens Khorshed Alam ligt de meeste macht bij de consument: “Consumenten zijn zo waardevol. De ketens doen niets als de consumenten niets doen. Pas als de consument gevoelig wordt voor de misstanden en de druk uitoefent op de ketens zal er iets veranderen.”

 

 

 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons