Tijdens de grote microfinancieringsconferentie in Amsterdam, afgelopen maand, viel Angelique Timmer van de ene verbazing in de andere. “Het lijkt wel alsof de sector sinds de schandalen van afgelopen jaren heeft stilgestaan. Ik heb werkelijk niets nieuws gehoord. Conservatieve financiële instellingen en wetenschappers praten maar door over impactstudies van het product dat al jaren hetzelfde is. Zo win je het vertrouwen in de branche toch niet terug? En terwijl het overal barst van de sociale ondernemers, lijken er nauwelijks vernieuwende bedrijven actief in de microfinancieringswereld. Onvoorstelbaar.”
[[{“fid”:”30591″,”view_mode”:”file_styles_artikel_halve_breedte”,”fields”:{“format”:”file_styles_artikel_halve_breedte”,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:””,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:””},”type”:”media”,”link_text”:null,”attributes”:{“class”:”styles file-styles artikel_halve_breedte media-element file-file-styles-artikel-halve-breedte”,”id”:”styles-4-0″}}]]
Check die oplader op zonne-energie in de schaal.
Foto’s Ivy Kickstarter
Drukbezette vrouwen
Timmer weet waarover ze praat. Naast haar baan als business developer en consultant bij adviesbureau BoerCroon is ze al bijna twintig jaar actief voor de stichting Microkrediet voor Moeders, waarvan de laatste zes jaar als algemeen directeur. Tijdens een reis naar een project van de stichting op de Molukken in 2013 logeerde Timmer bij vrouwen die een microkrediet ontvangen. Daar merkte ze dat die vrouwen weinig tijd hebben om hun bedrijfje te runnen, omdat ze een groot deel van de dag druk zijn om eten voor hun gezin te bereiden en schoon drinkwater te halen. Samen met een van haar reisgenoten, financieel econome Eveline Bruggink, concludeerde ze dat gezinnen behalve kleine leningen ook grote behoefte hebben aan producten die hun leven gezonder, makkelijker en goedkoper maken.
Timmer: “Met een waterfilter hoeven vrouwen geen duur, gebotteld water meer te kopen en zijn ze geen geld kwijt aan het koken van vervuild water. Met een betrouwbare lamp op zonne-energie besparen huishoudens op dure batterijen voor een zaklamp, op brandstof voor kerosinelampen én op elektriciteitskosten voor het opladen van hun mobiele telefoon. En een zuinig fornuis op biomassa drukt de kosten voor gas en kerosine in het huishoudboekje.” Alledrie de producten zorgen bovendien voor een gezondere leefomgeving: van vervuild drinkwater, gevaarlijke en ongezonde kerosinelampen en giftige rook zijn ze zo verlost.
[[{“fid”:”30594″,”view_mode”:”file_styles_artikel_halve_breedte”,”fields”:{“format”:”file_styles_artikel_halve_breedte”,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:””,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:”Eveline Bruggink en Angelique Timmer”},”type”:”media”,”link_text”:null,”attributes”:{“class”:”styles file-styles artikel_halve_breedte media-element file-file-styles-artikel-halve-breedte”,”id”:”styles-4-0″}}]]
Eveline Bruggink en Angelique Timmer
Met een beetje rente
Terug in Nederland richtten Timmer en Bruggink Ivy Kickstarter op. Dat bedrijf financiert de aankoop van duurzame huishoudelijke producten voor gezinnen die dat zelf niet kunnen betalen. Timmer: “Met het geld dat gezinnen besparen door het gebruik van de producten kunnen ze de aanschafprijs met een beetje rente aan ons terugbetalen,” legt Timmer uit. “Zodra de producten zijn afbetaald – afhankelijk van het product en de lokale omstandigheden 3 tot 24 maanden – hebben ze geen kosten meer voor schoon water, elektriciteit en brandstof om te koken. Het geld dat ze besparen en de tijd die ze overhouden kunnen ze besteden aan andere zaken, zoals hun micro-onderneming.”
[[{“fid”:”30589″,”view_mode”:”file_styles_artikel_halve_breedte”,”fields”:{“format”:”file_styles_artikel_halve_breedte”,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:””,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:””},”type”:”media”,”link_text”:null,”attributes”:{“class”:”styles file-styles artikel_halve_breedte media-element file-file-styles-artikel-halve-breedte”,”id”:”styles-4-0″}}]]
De interesse is groot. Vorige week ontvingen Timmer en Bruggink een 20-koppige delegatie uit de Molukken geleid door de gouverneur. Timmer: “Eerst zouden we op drie Molukse eilanden een proefproject gaan doen, maar de gouverneur en zijn team zijn zo enthousiast dat ze gelijk op alle Molukse eilanden aan de slag willen. Dat zijn er meer dan duizend!” Voor dat het zo ver is, start Ivy in november op het Indonesische eiland Kalimantan met 200 gezinnen die een waterfilter, een lamp op zonne-energie en een fornuis op biomassa kopen op afbetaling. Timmer: “We kregen ook al een concrete aanvraag om in Burundi aan de slag te gaan, maar dat verzoek hebben we vooralsnog afgehouden. We willen eerst bewijzen dat het model werkt.”
Ziekte is momenteel de meest voorkomende reden waarom klanten hun lening niet kunnen terugbetalen
Over de balk
Dat microkredietorganisaties graag willen samenwerken met Ivy Kickstarter verrast Timmer niet. “Hoe meer tijd vrouwen besteden aan hun onderneming, hoe groter de kans dat ze het microkrediet kunnen terugbetalen. Bovendien verwachten microkredietverstrekkers dat ziekte onder hun klanten afneemt door het gebruik van de duurzame producten die Ivy aanbiedt. Ziekte is momenteel de meest voorkomende reden waarom klanten hun lening niet kunnen terugbetalen.”
Toch zitten er nog wel een aantal haken en ogen aan het model. Want wat als de vrouwen die extra tijd niet besteden aan hun werk en het geld dat ze overhouden over de balk smijten? “Dat zou natuurlijk kunnen,” erkent Timmer, “maar kennelijk geeft het de microkredietinstellingen wel vertrouwen. Voor ons bedrijf is het geen risico. De mogelijke extra opbrengsten uit hun bedrijfje zijn niet nodig om de lening voor de producten en de rente daarover terug te betalen. Alleen de besparing die de producten gegarandeerd opleveren zijn daarvoor al voldoende.”
Duurdere producten
En wat als de producten kapot gaan voordat de lening is afbetaald? Timmer: “De kwaliteit van de producten zijn inderdaad cruciaal. Als zo’n waterfilter niet goed blijkt te werken, hangt de lening daarvoor als een molensteen om de nek van de afnemer. Daarom kiezen we liever voor duurdere, kwalitatief hoogstaande producten dan voor goedkopere alternatieven. Bovendien zijn we, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Indiase zonnepanelenmaker Selco, dat zonnepanelen op afbetaling aanbiedt, niet zelf producent van de producten. We hebben ook geen exclusiviteitsdeals. We willen onafhankelijk zijn, zodat we de producenten bij gebreken aansprakelijk kunnen stellen en onze klanten geen risico lopen.”
