Ineens was zijn vrouw vertrokken. Geen woord vooraf, niets met zich meegenomen – behalve dan hun drie kinderen. Moses, de grijzende regisseur die me wegwijs heeft gemaakt in de Nigeriaanse filmindustrie, vertelt het vol berusting. Wie is er ook opgewassen tegen hekserij?
“De moeder van mijn ex is de machtigste heks van haar hele streek. Dat ontdekte ik op een dag via haar buren. Mijn vrouw had me er nooit iets over verteld. Toen kwam de tijd dat de moeder haar dochter wilde inwijden in haar hekserij. Op zoek naar een tegengif zwierf mijn vrouw van kerk naar kerk. Tot ze verdween.”
Sindsdien is Moses door zijn ex-schoonmoeder behekst, zegt hij, en daardoor praktisch geruïneerd. “Succésvol was ik vroeger! De ene film was nog niet klaar of de volgende stond op stapel. Ik had huishoudsters, was de eerste in de hele buurt met een schotelantenne. Drie auto’s stonden er voor de deur! Nu heb ik nauwelijks nog werk en kan ik amper mijn huur meer betalen.” Hoe dat komt is voor Moses glashelder: “De heks wendt al haar krachten aan om ervoor te zorgen dat ik op een dag moet bedelen voor mijn eten. Voor mij is er maar één oplossing: het land verlaten. Ik heb vrienden in Londen, waar ik het gestudeerd. Alleen: ik kan het vliegticket niet betalen.”
Als ik het verhaal later vertel aan Eddy, mijn vaste chauffeur in Lagos, een born again Christen en een van de meest oprechte mensen die ik ooit heb ontmoet, lichten zijn ogen op. “Ah! Dat ken ik. Aiai! Tot vorig jaar had ik een eigen zaak, maar die ging failliet toen ik vanwege een nieuwe wet geen reclameposters meer mocht ophangen. Een poging van heksen in mijn familie – iedere Afrikaanse familie heeft er wel een paar – om me kapot te maken.” In dromen probeerden ze hem zelfs te doden. “Een keer schoten ze op me, een andere keer probeerden ze me te veranderen in een dier. Om te offeren.”
Hekserij is in Afrika bijzonder krachtig, aldus Eddy. “Het is een van de belangrijkste redenen van onze onderontwikkeling. Van onze politici is 98 procent betrokken bij cultisme en hekserij, ik zeg het je. Ze drinken mensenbloed bij hun rituelen. Ze dansen met Satan! Hetzelfde geldt trouwens voor de meeste buitenlanders in de olie-industrie hier.” En ik, loop ik veel risico op beheksing? “Alleen als je seks hebt met prostituees. Dat zijn allemaal heksen. Nooit doen. En o ja: geen drankjes onbeheerd achterlaten. Je weet nooit wat ze ermee uitspoken.”
Maar de beste remedie tegen hekserij, zegt Eddy, is Christus toelaten in je hart. “Ah! Jezus vinden, het mooiste dat een man kan overkomen! Deze auto is mijn eigen mobiele kerk, er rijden engelen in mee. Daarom zit ik ook zo graag op de weg. ”
Wat Eddy bedoelt wordt me pas echt goed duidelijk als ik op een zondagochtend mee ga naar The Ministries of Christ, zijn kerkgemeenschap in een volkswijk van Lagos. Er wordt nog gespaard voor een echte kerk, tot die tijd volstaat een golfplaten puntdak op houten palen. Het enthousiasme is er niet minder om. Sterker, nog nooit heb ik zo’n lyrisch religieuze bijeenkomst meegemaakt. Binnen vijf minuten is de voltallige goegemeente, aangevuurd door een strakke begeleidingsband en dito achtergrondkoor, verzeild in uitbundige zang en dans. Mensen vallen op hun knieën, barsten in tranen uit, vuren hele monologen af op God en richten met van devotie vertrokken gezichten hun armen ten hemel. When in Rome, act like the Romans (deze wijsheid heb ik in een eerdere blog al eens gedebiteerd, meen ik, vergeeft u mij), dus ik dein lekker mee, schouder aan schouder met Eddy. Althans, tot die naar het altaar swingt en zich plat voorover werpt, waar hij met een gelukzalige glimlach over de grond begint te rollen. Behalve ik niemand die er raar van opkijkt. Kan ook moeilijk trouwens, want iedereen is veel te druk met zijn eigen communicatie met de Grote Meneer daarboven.
Na afloopt van de mis slaat Eddy me glunderend op de schouder. “En, zeg eens eerlijk: vandaag heb je Jezus ontmoet, nietwaar?”
