Achtergrond

Kind gered? Zet het op Facebook

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

'Het is bevestigd! Rwanda haalt millenniumdoel 5'. 'Fantastisch nieuws uit Tanzania: millenniumdoel 4 gehaald'. 'Presidentsvrouw Zineb Jammeh bevestigt dat Gambia op koers ligt met millenniumdoel 3'. 

@LMManneh: It is Official! #Rwanda has met the MDG related to reduction of Maternal Mortality owing to effective and innovative public health policies. (Twitter, 27 mei 2014)

Op Twitter woedt een ranking the stars-competitie tussen Afrikaanse landen. Honger gehalveerd? Check. Moedersterfte teruggedrongen? Bonuspunten. De millenniumdoelen zijn een afvinklijst geworden waarmee presidenten en popsterren proberen te scoren bij het publiek. Tellen we evenveel meisjes als jongens in de klas? Vink! Vergeet niet een tweet te plaatsen vanuit het overheidsaccount. Met foto van de presidentsvrouw die een lachend schoolkind omarmt.   

De wereld ligt op schema met het halveren van de armoede, zeggen de Verenigde Naties. Maar dat is vrijwel geheel te danken aan de opkomst van China. In Sub-Sahara Afrika leeft nog steeds 48 procent van de mensen van minder dan 1,25 dollar per dag. In 1990 was dat 56 procent.    

De millenniumdoelen zijn mediageniek, maar pakken armoede niet bij de wortel aan

Paradox
En daar twitteren regeringsleiders en ontwikkelingsorganisaties dan weer niet over. Het is de paradox van de millenniumdoelen, zegt de Ethiopische ontwikkelingseconoom Fantu Cheru. 'Ze zijn mediageniek, maar ze hebben niet het effect gehad waarvoor ze in het leven zijn geroepen.' Dat komt volgens Cheru omdat de millenniumdoelen armoede niet bij de wortel aanpakken. 'Het zijn vooral technische afspraken. Zo veel waterpunten aanleggen, zo veel elektriciteitsmasten. Ze stellen niet de bestaande machtsrelaties ter discussie.'     

Het tweet inderdaad een stuk makkelijker over honderd nieuw aangeschafte ziekenhuisbedden dan over corruptie binnen de top van een gezondheidsministerie. 

[[{“fid”:”29429″,”view_mode”:”file_styles_artikel_halve_breedte”,”fields”:{“format”:”file_styles_artikel_halve_breedte”,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:””,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:””},”type”:”media”,”attributes”:{“class”:”styles file-styles artikel_halve_breedte media-element file-file-styles-artikel-halve-breedte”,”id”:”styles-4-0″}}]]James Sablerolles

'Elk land heeft een ander startpunt'

Formule
'De millenniumdoelen kunnen misbruikt worden voor symboolpolitiek. Op zich logisch dat presidenten pronken met hun successen, want als ze falen, kunnen ze daar net zo hard op worden afgerekend', zegt jonge Nederlands-Zambiaanse ontwikkelingskundige James Sablerolles (25). Hij woont in Den Haag en is beleidsadviseur bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. 

Volgens de prognoses gaat Zambia erin slagen het aantal mensen dat honger lijdt, te halveren. 'Dat lijkt een mooie score, maar die heeft voor mij weinig waarde. Elk land heeft een ander startpunt, met een ander klimaat en een andere geschiedenis. Zambia is politiek stabieler en heeft meer vruchtbare grond dan Ethiopië of Somalië. Eigenlijk zou er een andere formule moeten zijn om de score van landen te meten. Om de formule kloppend te maken, tel je hulpgeld, politieke inzet en coördinatie bij elkaar op en deel je die door de geografische, economische, sociale en politieke uitdagingen.'   

Nog minder dan vijfhonderd dagen, dan is deadline van de millenniumdoelen. Ze zullen worden opgevolgd door de Duurzame Ontwikkelingsdoelen. Zoals het er nu naar uitziet, worden het zeventien afzonderlijke doelen rond onder meer werkgelegenheid, economische groei, klimaatverandering, infrastructuur en gezondheid.

Burgerinitiatief
"De VN moeten niet alleen doelen formuleren, maar juist ook in samenspraak met burgers bedenken hoe je barrières kunt wegnemen die mensen in de weg zitten om hun leven te verbeteren", vindt James Sablerolles. "Dat speelt op allerlei niveaus. Van eerlijke handel tot inspraak van vakbonden tot aan burgerinitiatieven. Dat bijvoorbeeld een groep wijkbewoners constateert dat er in hun buurt veel kinderen doodgaan aan cholera en vervolgens een plan van aanpak maakt om nieuwe gevallen te voorkomen."
  
Een mondiale participatiesamenleving dus eigenlijk. Zelf is Sablerolles betrokken bij Den Haag in transitie, een burgerinitiatief met allerlei projecten rond stadstuinieren, spullen delen en zelf energie opwekken.

[tweet_embed]https://twitter.com/DenisNzioka/status/504534422453243904[/tweet_embed]

Buddynetwerk
Ook steeds meer Afrikaanse burgers laten van zich horen. Keniaanse studenten houden met hun smartphones de groenteprijzen bij en vormen de schakel tussen boeren op het platteland en kopers in de stad. In Uganda kunnen mensen sms'en naar deejays over alles wat er misgaat in de gezondheidszorg. 
Journalisten in Tanzania vormen een buddynetwerk voor hiv-patiënten en sekswerkers met aids. Studenten in Nigeria ontwikkelen een game om schoolkinderen te vertellen over malaria. Een groep buurvrouwen uit Gambia stimuleert jongeren uit de wijk om vuilnis op te halen, te scheiden en te recyclen.

Het wachten is op de eerste presidentsvrouw die er een tweet over stuurt.

Dit artikel verscheen eerder op het Afrikablog van de Volkskrant, een initiatief van Afrikaredacteur Wim Bossema (Twitter: @WimBossema). 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons