Maar liefst drie keer won Henry Wanyoike (1974) Olympisch goud. Met zijn ogen dicht, want op zijn 21e werd de Keniaanse atleet blind door een beroerte. Maar alles wat een ander kan, kan hij ook, aldus Henry. Met een polsbandje verbonden aan zijn trouwe (ziende) loopbuddy Joseph Kibunja, breekt hij vele records.
Je werd blind op je 21e. Rende je voor die tijd ook al?
“Ik ben begonnen met rennen toen ik twaalf was. De vijf kilometer tussen mijn huis en school, legde ik altijd rennend af. Zo rende ik dagelijks tien kilometer, puur voor de lol. Ik deed ook altijd mee met de rencompetities tussen de scholen uit de buurt. Ik was de beste renner van mijn school.”
Maar toen werd je blind. Hoe is het je toch gelukt om een succesvol atleet te worden?
“Door weer in mezelf te geloven. Ik heb eerst drie jaar lang in een ontkenningsfase gezeten. Ik wilde dat iedereen me met rust liet. Totdat ik naar de oogkliniek van het Kikuyu ziekenhuis ging. Daar ontmoette ik de Nederlandse Petra, van Light for the World (een stichting die zich wereldwijd inzet voor blinden en slechtzienden, red.). De stichting sponsorde mij om een rehabilitatieprogramma te gaan volgen. Daar leerde ik weer zelfstandig lopen en braille lezen, en hervond ik mijn zelfvertrouwen. Ik heb de strijd nooit opgegeven. Ik zeg altijd: ‘I lost my sight, not my vision’. Alles wat een ander kan, kan ik ook. Uiteindelijk heb ik zo samen met Joseph mijn doel bereikt.”
Wat is de grootste moeilijkheid voor een blinde atleet in Kenia?
“Een goede gids vinden die altijd met je mee gaat. Ik heb het erg getroffen met mijn loopbuddy Joseph. Hij staat al vijftien jaar voor mij klaar. Maar we moeten alles zelf doen. Ik heb geen coach of trainer, laat staan sponsors. Er is geen geld voor sportfaciliteiten. Ook de slechte wegen zijn een probleem. Als het in Kenia regent, verandert de boel in één grote modderpoel. Soms kunnen we daardoor drie weken niet trainen.
En dat zijn nog maar de obstakels op sportgebied. Er is sowieso weinig zorg voor blinden in Kenia. De weinige faciliteiten die er zijn, zijn onbetaalbaar. Daardoor ben je als blinde compleet afhankelijk van anderen. Slechts 2 à 3 procent van de blinden in Kenia heeft een baan. De rest is bedelaar. Wel positief is dat de overheid in 2000 is gestart met een integratieprogramma om gehandicapte kinderen weer naar gewone scholen te laten gaan.”
Henry’s levensverhaal is vertaald naar het Nederlands. OneWorld mag vijf exemplaren van het boek Mijn lange loop naar het licht verloten. Kans maken? Beantwoord dan de volgende drie vragen.
1. In hoeveel tijd liep Henry zijn wereldrecord op de 5000 meter? 2. In welke stad werden de allereerste Paralympics gehouden? 3. Wie heeft ‘Mijn lange loop naar het licht’ naar het Nederlands vertaald? Mail je antwoorden naar: oneworldredactie@ncdo.nl
Zijn je toekomstdromen veranderd toen je je zicht verloor?
“Ik wilde altijd al atletiekkampioen worden. Kip Keino, ook uit Kenia, is mijn grote voorbeeld. Hij won in 1972 goud op de 3000 meter in München. Hij was een echte pionier, en is daarom het idool van alle grote Keniaanse atleten. Mijn wens was om zijn prestatie te evenaren. Het heeft me behoorlijke wat training en blessures gekost, maar die droom is uitgekomen.”
Je hebt je eigen stichting opgezet, de Henry Wanyoike Foundation. Wat doe je precies?
“We helpen andere mensen met een beperking, zodat zij ook hun dromen kunnen verwezenlijken. We hebben onze gemeenschap inmiddels aan150 rolstoelen, 200 blindenstokken en een heleboel braille schrijfmachines geholpen. Ook hebben we onze eigen kleuterschool ‘House of Hope’, en bezoeken we scholen om kinderen voorlichting te geven over het omgaan met een handicap. Zo voegden twintig nieuwe, jonge blinde atleten zich bij het Keniaanse team. Samen hebben ze al zes gouden medailles gewonnen. Mijn droom is om het leven van blinde kinderen te verbeteren. En om meer Keniaanse kampioenen klaar te stomen, zodat we op de volgende Paralympics met een grote groep aan de startlijn kunnen verschijnen.”
