Achtergrond

“Jeroen Oerlemans is niet omgekomen, maar vermoord door ISIS”

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Voor Teun Voeten, oorlogsfotograaf met ervaring in brandhaarden als Sierra Leone, Rwanda, Congo, Irak en Libië, is de dood van Jeroen Oerlemans een déjà vu. “Ik heb het ook met de dood van Tim Hetherington meegemaakt: er komt een emotioneel circus op gang. Iedereen is opeens zijn beste vriend, en redacties halen herinneringen op aan ‘hun’ Jeroen Oerlemans. Ze pinken een traantje weg, en gaan over tot de orde van de dag – het volgende onnozele item over een treitervlogger of dames met een nieuw dieet.”

Ook zijn eigen emoties komen hem bekend voor: van shock, via ontkenning naar woede en berusting. “Ik zit nu in de fase van de woede.” Woede, omdat de dood van Oerlemans ‘onder tafel wordt geschoven’. “Hij is niet omgekomen, zoals ik mensen hoor zeggen. Dat gebeurde Tim Hetherington die slachtoffer werd van een mortiergranaat. Een sniper kiest doelbewust zijn doelwit, en Jeroen was met zijn camera uitstekend als fotograaf herkenbaar. Het was een aanslag op de vrije pers. Hij is vermoord door de islamofascisten van ISIS, gesneuveld op het slagveld van de vrijheid.”

Jeroen Oerlemans is gesneuveld op het slagveld van de vrijheid

En Teun Voeten is boos vanwege de ‘krokodillentranen’ van westerse media. “Oorlogsfotografen zijn geen helden. We doen dit werk ook omdat het spannend en opwindend is, en ander werk saai vinden. Maar wij brengen tevens verhalen omdat we vinden dat mensen er weet van moeten hebben. En het is ten hemel schreiend hoe de gemiddelde oorlogsreporter behandeld – en betaald wordt.”

Er is een race to the bottom gaande, constateert Voeten. “Eind jaren negentig maakte ik reportages voor Vanity Fair tegen een vergoeding van 700 à 800 dollar per dag. Je verzekering werd apart vergoed. Nu krijg je bij The New York Times 250 dollar per dag all-in, ongeacht of je een reisreportage maakt over het culinaire leven in Milaan, of de frontlinie in Sirte. Het copyright over je foto’s berust bij de krant.”

Vaak kijken redacties op Facebookgroepen wie er in Sirte of Benghazi zit. Ze plaatsen een oproep: wie wil er een shoot voor een dag doen, voor 100 dollar. Dat is schufterige exploitatie. Wij oorlogsfotografen staken niet. We zijn zo gek om gewoon door te gaan, onverzekerd natuurlijk, en te vechten voor elke opdracht.”

We zijn zo gek om gewoon door te gaan, onverzekerd natuurlijk, en te vechten voor elke opdracht

Jeroen Oerlemans, die Voeten trof in uiteenlopende oorden als Benghazi, Baghdad of Beiroet, was anders. "Heerlijk om mee samen te werken, fantastische gevoel voor humor  – onontbeerlijk in oorlogssituaties. Hij was ook heel genereus, op geen enkele manier competitief ingesteld, ontzettend collegiaal.”

Samen met Oerlemans smeedde Voeten plannen om geld op te halen voor RISC, een initiatief van Tim Hetheringtons buddy Sebastian Junger. “Tim Hetherington had een slagaderlijke bloeding in zijn been. Als iemand een tourniquet had kunnen aanleggen, had hij het overleefd.”

Nu is Teun Voeten van plan om ‘iets goeds’ op te zetten naar aanleiding van Oerlemans’ dood. “Ik moet het eerst laten bezinken. En dan wil ik gaan nadenken hoe zijn dood een inspiratie kan worden voor zijn collega’s om keihard door te gaan.”

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons