PUM vierde gisteren zijn 35e jubileum. De non-profit organisatie zet Nederlandse entrepreneurs in om kennis te delen met ondernemers uit ontwikkelingslanden. Zitten buitenlandse zakenmensen wel te wachten op advies?
Ondernemers in ontwikkelingslanden hebben soms geen geld om kennis van buitenlandse consultants te betalen. Daarom vragen zij advies van de 3500 vrijwilligers van PUM, die hun kennis delen met jaarlijks 2000 bedrijven in 70 landen.
Het jubileum van PUM Netherlands Senior Experts (PUM) bestond uit een strak programma: eerst een paneldiscussie, dan een talkshow en tot slot een goochelshow. Er werd besproken hoe PUM nog zo’n 35 jaar effectief te werk kan gaan en PUM’ers (Nederlandse senior experts) konden zich te goed doen aan een hapje en een drankje. OneWorld vroeg aan hen: moet je buitenlandse ondernemers jouw advies wel opleggen?
Duurzame brander
Lon van der Zon (67) is tien jaar PUM’er en heeft meerdere keren bedrijven in India bezocht om advies te geven. “Dat is soms best pittig, omdat het in Aziatische landen niet beleefd is om ‘nee’ te zeggen. Dus zeggen Indische ondernemers dat ze het advies zullen opvolgen, al blijkt vaak na een jaar dat ze het advies nog steeds niet hebben uitgevoerd.” Zo raadde een collega van de PUM’er een Indische ondernemer van een staalfabriek aan om een andere brander te gebruiken. Hierdoor zou er meer energie bespaard worden en de kolen beter verbrand worden zodat de oven minder kolengruis zou uitstoten. De ondernemer stemde in, maar na een jaar was er nog steeds geen nieuwe brander. [[{“fid”:”22808″,”view_mode”:”default”,”type”:”media”,”attributes”:{“height”:834,”width”:1259,”style”:”width: 300px; height: 199px; float: right;”,”class”:”media-element file-default”}}]]“Dit komt omdat de ovenmeester de productie zou moeten stil leggen om de brander te vervangen. Als de nieuwe brander dan niet het gewenste effect had, kreeg de ovenmeester daar de schuld van en dat risico wilde hij niet lopen.” Van der Zon raadt PUM’ers daarom aan om, voor zover mogelijk, veranderingen door te voeren als zij in het desbetreffende land zijn en zelf de verantwoordelijkheid en afbreuk van risico’s op zich te nemen.
PUM geeft niet alleen advies aan kleine bedrijven. Jan Henflink (67) adviseerde in Colombia een middelgrote viskwekerij. “Technologische kennis kunnen Nederlanders het beste geven aan middelgrote bedrijven. Dit helpt niet alleen de werkgevers, een goed middelgroot bedrijf zorgt voor meer banen in ontwikkelingslanden.”
Glossy kinderboek
De ervaringen van PUM’ers komen ook aan bod in de talkshow. PUM’er Ineke Ouwehand (64) lijkt zich te herkennen in de verhalen van anderen. “Zoals andere PUM’ers ook al aangeven, is het soms lastig om direct resultaat te boeken binnen een periode van twee weken. Sommige projecten hebben gewoon meer tijd nodig.”
Ouwehand werkt al zes jaar als PUM’er en gaf onder andere advies aan een uitgeverij in Kenia. “De uitgevers wilden kinderboeken produceren in hun moedertaal, Swahili, maar ze konden de kosten en baten van dit project niet goed inschatten.” De PUM’er berekende daarom de kostprijs en legde uit dat er veel meer boeken verkocht moesten worden.[[{“fid”:”22814″,”view_mode”:”default”,”type”:”media”,”attributes”:{“height”:868,”width”:1302,”style”:”width: 300px; height: 200px; float: right;”,”class”:”media-element file-default”}}]] “Het probleem is dat Keniaanse ouders geen glossy kinderboek van 4 euro kopen, als zij ook een minder fraai boekje van 2 euro kunnen kopen. Daarnaast is het in sloppenwijken gebruikelijk om verhalen te vertellen, in plaats van verhalen te lezen.” Toch nam de Keniaanse uitgeverij Ouwehands advies met beide handen aan. “Ze weten nu wat ze moeten doen en hoe, al duurt het tijd om concrete resultaten te meten.”
Je kunt PUM’er worden als je dertig jaar professionele ervaring in het bedrijfsleven hebt. Na je 72e houdt de samenwerking tussen vrijwilligers en PUM op. Meer weten over de voorwaarden? Klik dan hier.
Corruptie
Het risico van adviezen en de tijd dat het uitvoeren van een advies kost zijn niet de enige uitdagingen waar buitenlandse ondernemers mee te maken hebben. “Het milieu waarin bedrijven zich bevinden heeft veel effect op de effectiviteit van PUM’ers”, zegt Jeroen Roodenburg, ambassadeur Private Sector en Ontwikkelingssamenwerking bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Roodenburg doelt op corrupte overheden, fraude met belastingen en een slechte infrastructuur. “PUM kan daar niet zoveel aan doen: de ontwikkelingslanden moeten die problemen zelf oplossen.”
Beeld: Irene Clarijs, PUM
