Achtergrond

‘ISIS laat ook onze waarden schuiven’

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Buitenlandse ISIS-strijders die nu nog aanwezig zijn in de Syrische hoofdstad van het sterk gekrompen kalifaat, mogen niet ontsnappen, schrijft Judit Neurink. ‘De opzet van de Amerikanen en de coalitie tegen de islamitische terreurgroep ISIS – waaraan ook Nederland deelneemt – is dat ze in Raqqa sneuvelen.’

Dat heeft de Amerikaanse gezant voor Syrië en Irak, Brett McGurk, eind vorige maand openlijk gezegd. En niemand die hem op de vingers tikte: mijnheer McGurk, dat is niet volgens de Geneefse akkoorden voor oorlogsvoering.

Zijn onze waarden aan het schuiven, in antwoord op de gruwelijkheden van ISIS-strijders, die vluchtende burgers doodschieten en die lachen om de wanhoop van een vrouw die haar man ziet vallen? Die burgers opsluiten in ondermijnde kelders waar ze onmogelijk levend uit kunnen komen, en die rustig tieners in een explosievenvest hijsen opdat ze zichzelf tussen onschuldige vluchtelingen opblazen? Wier vrouwen in de laatste fase van de strijd om Mosul met een bomgordel om de straat opgaan om zich op te blazen, of – als ze daar niet in slagen – te worden doodgeschoten door het leger? Die mensen zo hebben geïndoctrineerd en gemanipuleerd dat ze geen keuze meer hebben, en alleen nog naar de dood en het paradijs verlangen?

 

 

De foto van een vrouw in het zwart, met schichtige ogen en haar baby op de arm, vlak voordat ze de ontsteking indrukt, achtervolgt me al dagenlang. Kijkt ze schichtig omdat ze zich naakt voelt zonder niqaab voor neus en mond, of omdat ze begrijpt wat voor verschrikkelijks ze gaat doen? Ik vrees het eerste, en ik begrijp het probleem van de coalitie tegen ISIS: hoe beantwoord je dit soort onmenselijke acties die je soldaten het leven kosten?

Maar juist nu is het belangrijk om zulk verderfelijk gedrag niet te imiteren. Kijk maar waartoe dat in Irak heeft geleid. Daar jagen soldaten mannen die ze ervan verdenken medestanders van ISIS te zijn, ondermijnde straten en huizen in. Een Iraakse militair vertelde een Zweedse verslaggeefster dat hij wel vijftig ISIS-aanhangers onthoofd heeft; de berichten op zijn telefoon bewezen hoezeer zijn kameraden in leger en politie dat toejuichen. ISIS-strijders die doodgeschoten werden voordat ze hun bomvest konden activeren, worden aan lantarenpalen opgehangen, of achtergelaten voor de honden.

Wat is dan nog het verschil?

Sinds de oorlog het dichtbevolkte westen van Mosul bereikte, is het aantal burgerdoden gestegen. (Over die in Raqqa praat niemand.) De coalitie erkent dat door haar bombardementen zeshonderd burgers in Mosul omkwamen, maar vermoedelijk zijn het er duizenden. Tachtig daarvan zijn vrijwel zeker het gevolg van bommen die Belgische piloten dropten. Belgische parlementariërs hebben een debat gewijd aan de vraag of Belgen medeplichtig willen zijn aan de dood van Iraakse burgers. Dat is wat je van je volksvertegenwoordigers mag verwachten, maar de Nederlandse deelname aan de coalitie leidt hier nauwelijks tot vragen.

Niemand in Den Haag stelt de vraag hoeveel burgers er zijn omgekomen, bang om de aandacht op onszelf te vestigen

Zeker, Nederland houdt zich vooral bezig met de training van het Iraakse en Koerdische leger. Maar we maken deel uit van de commandostructuur van de coalitie en vliegen ‘sorties’ boven Irak en Syrië. Toch stelt niemand in Den Haag de vraag hoeveel burgers er als gevolg daarvan zijn omgekomen, bang als we zijn daarmee de aandacht op onszelf te vestigen. Want wellicht worden wij dan ook slachtoffer van aanslagen door ISIS-aanhangers, zoals gebeurd is in Frankrijk en Engeland, landen die wel uitkomen voor hun aandeel in de strijd.

De Fransen en de Britten hebben – net als de Amerikanen – speciale troepen op de grond in oorlogsgebied, deels bedoeld om ‘hun eigen’ ISIS-strijders uit te schakelen zodat die niet naar huis kunnen terugkeren voor aanslagen. Dat lijkt me ook niet echt in overeenstemming met de Geneefse akkoorden, of met het principe dat voor de wet iemand onschuldig is tenzij het tegendeel bewezen is.

In Irak en Syrië moeten mensen straks leven met de gevolgen van de onmenselijkheid

In de strijd tegen ISIS treden we onze eigen waarden met voeten. We bedekken daden waarvan we weten dat ze in strijd zijn met internationale afspraken, met de mantel der liefde. En we zetten justitie bewust buiten spel.

Terwijl het juist nu tijd is om het goede voorbeeld te geven. Want in Irak en Syrië moeten mensen straks leven met de gevolgen van de onmenselijkheid. Ze moeten hun angst voor elkaar overwinnen, zich verzoenen en leren opnieuw samen te leven. Hoe kun je verwachten dat het hen lukt om de zoveelste cirkel van geweld te doorbreken, wanneer hun redders laten zien dat wraak mag, dat het vermoorden van je tegenstander geoorloofd is, dat recht alleen een woord is?

Staan wij toe dat onze waarden verschuiven als gevolg van een groep die geloof misbruikt en geweld verheerlijkt? Of zien we het gevaar niet binnensluipen, omdat niemand alarm slaat?

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons