Achtergrond

Hoe (niet) te schrijven over ‘Afrika’?

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Over Afrika schrijven is gecompliceerd, vind ik. Er is een gapend gat tussen de realiteit van het continent en het beeld dat mensen in het ‘Westen’ hebben van Afrika’s realiteit.

Clichés over Afrika
De Afrikaanse schrijver Binyavanga Wainaina schreef, naar eigen zeggen in een vlaag van woede, een satirisch essay over de manier waarop clichés over Afrika worden gerecycled in de Westerse verbeelding van het continent. Hilarisch, maar ook heel treurig omdat het zo waar is. Woorden als Donker, Safari, Masai, Zulu, Congo en Zon doen het altijd goed. Hij ‘adviseert’ te schrijven alsof Afrika èèn homogeen land is en haar eendimensionale, passieve inwoners louter bestaan uit getraumatiseerde kindsoldaten en verminkte weduwen die smeken om een gunst van U, de westerse lezer. Dat is het beeld dat de meeste van ons kennen van Afrika. Een vervormde realiteit.

Een imagoprobleem
Zelfs wereldkaarten verdraaien Afrika’s waarheid. Het continent wordt kleiner afgebeeld dan het werkelijk is omdat het dicht bij de evenaar ligt. Het lijkt daardoor ongeveer even groot als de VS.
De alternatieve visualisatie hiernaast vergelijkt de grootte van verschillende landen met Afrika, en geeft een beeld van de ware grootte van het continent, waarin meer dan 900 miljoen (!) mensen wonen.

‘Afrika’ bestaat uit 54 landen en is het op een na grootste continent ter wereld. Wist je dat er in de top tien van landen met de hoogst verwachte economische groei van 2011 maar liefst zes Afrikaanse landen staan? Net als Nederlandse dames besteden de vrouwen in Oeganda veel aandacht aan de laatste mode, rijdt er een ijscowagen rond die Italiaanse melodietjes speelt en trekken studenten een toga aan als ze afstuderen aan de universiteit. Daarmee wil ik niet ontkennen dat er veel problemen zijn. Maar het continent is altijd door anderen gedefinieerd en lijdt aan een enorm imagoprobleem.

Een realistisch beeld
Verwacht in dit blog dus geen teksten over een verzengend hete safari door Afrika’s tropische jungle met ondervoede weeskinderen die zingen op het ritme van de djembe van de magische medicijnman. Ik ga praten met onder andere artiesten, journalisten, dokters, straatkinderen en civil society groepen over de gaten in de weg, schoonheidsidealen, sociale veranderingen, de komst van de Chinezen, sensationele roddelbladen en de aankomende verkiezingen, onder andere.

En als ik nou toch in open deuren trap of overtrokken cliche’s uit de kast trek, dan hoop ik dat jullie, klompendragende en tulpentelende consensuszoekers, mij daarop willen wijzen.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons