De Japanse bevolking zet bedrijven en de overheid na de kernramp vorig jaar bij Fukushima onder druk om over te stappen op hernieuwbare energie. Maar experts zeggen dat dit niet zo eenvoudig is.
“Hernieuwbare energie wordt nu gezien als de weg vooruit. Maar de discussie daarover is nog niet gevoerd”, zegt energie-expert Takao Kashiwage, hoofd advisering van de Nieuwe Energie Subcommissie van de overheid.
Kahsiwage wijst erop dat hernieuwbare energie, zoals zonne-energie en waterkrachtcentrales, nog met veel onzekerheden omgeven is. Deze vormen van energie zijn sterk afhankelijk van weeromstandigheden en publieke steun.
“Voor een belangrijke economie als Japan, ben ik voorstander om kernenergie als optie open te houden. Maar we moeten wel werken aan vermindering van het aandeel kernenergie in de energiemix”, zegt hij.
[[{“type”:”media”,”view_mode”:”media_original”,”fid”:”16462″,”attributes”:{“height”:500,”width”:333,”style”:”float: right; width: 200px; height: 300px;”,”class”:”media-image media-element file-media-original”}}]]Nieuw energiebeleid
Kahsiwage zegt dat windmolens aan de Japanse kust in de zomer minder energie produceren omdat er dan minder wind is. In de winter, als het minder lang licht is, is er minder zonne-energie voorhanden.
Zelfs geothermische energie, die gezien wordt als vitale investering omdat Japan veel warmwaterbronnen heeft, is niet zonder problemen. Lokale resorts, bijvoorbeeld op het eiland Kyushu, protesteren tegen de ontwikkeling van schone energie omdat ze vrezen dat de bronnen, die veel mineralen bevatten, erdoor geschaad worden.
Japan start binnenkort met een nieuw energiebeleid, gericht op het verminderen van de afhankelijkheid van kernenergie. Normaal gesproken is kernenergie goed voor een aandeel van 30 procent in de energiemix van Japan. Na de ramp bij Fukushima werden echter 52 van de 54 kernreactors stilgelegd.
De verwoestende ramp in maart 2011 heeft Japan gedwongen kernenergie af te bouwen. Door de ramp raakten landbouwgrond, de oceaan en steden vervuild met radioactieve straling. Tienduizenden mensen werden geëvacueerd.
Japan staat nu voor de zware test om te laten zien dat het mogelijk is om een stabiele elektriciteitsvoorziening te krijgen, gebaseerd op alternatieve energie. Activisten die helemaal van kernenergie af willen, zijn vastbesloten om de druk op de regering te handhaven.
Economische groei
“Ontwikkeling van schone en energiezuinige technologie in Japan is juist goed voor de economische groei en vermindert onze afhankelijkheid van energie”, zegt hoogleraar Masaru Kaneko, een bekende tegenstander van kernenergie.
Het kabinet ziet het energiebeleid als een keuze uit twee scenario’s. Het eerste scenario is het volledig stoppen met kernenergie. Hernieuwbare energie zou dan een enorme groei naar 35 procent moeten doormaken en ook het gebruik van fossiele brandstoffen zal toenemen. Het andere scenario is kernenergie handhaven, maar het aandeel ervan verminderen tot minder dan 20 procent.
De eerste optie wordt verworpen door voorstanders van kernenergie. Zij waarschuwen voor hogere elektriciteitsprijzen, omdat Japan dan fossiele brandstoffen moet importeren en moet investeren in nieuwe elektriciteitsnetwerken. De hogere prijzen zullen de economische groei afremmen en leiden tot veiligheidsrisico’s in de komende jaren.
Lokale initiatieven
Politici zijn vooralsnog terughoudend, omdat ze bang zijn kiezers voor het hoofd te stoten. In een opiniepeiling afgelopen week zei bijna 50 procent van de Japanners voor de afschaffing van kernenergie te zijn voor 2030.
Op plaatselijk niveau wordt soms al gewerkt aan verandering. Dat doet ook de overheid in Oost-Izu, een resort met warmwaterbronnen aan de kust van de prefectuur Shizuoka, 200 kilometer ten westen van Tokio. Drie windmolens leveren een derde van de energiebehoefte voor de 6.300 huishoudens. De energie wordt eerst verkocht aan het Elektriciteitsbedrijf van Tokio.
Met de inkomsten uit de windenergie, subsidieert de plaatselijke overheid zonnepanelen voor huishoudens. Oost-Izu wil ook geothermische energie ontwikkelen door gebruik te maken van warmwaterbronnen.
