Achtergrond

Geen geld, wel Tolstoj

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Achter de drukke Kazi Nasrul Islam Avenue in Dhaka ligt het Bishwo Shahitto Kendro (BSK), Bengali voor Wereld Literatuur Centrum, een mooi, modern gebouw met bomen en planten eromheen. Hier heerst een weldadige rust, voor zover die mogelijk is in Dhaka.

Op de zesde verdieping van het culturele centrum zit het openluchtcafé, met spectaculair uitzicht op de hoofdstad van Bangladesh. Het is een populaire locatie waar vooral hoogopgeleide stedelingen elkaar na het werk of college ontmoeten om wat te drinken, te eten en het leven door te nemen. Roddelen noemen Mamun en zijn vrienden dat.

Passie
Mamun Abdullah (23) kwam hier al langer als bezoeker, maar sinds een half jaar heeft hij een baan in het centrum. Van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat is hij hier te vinden. Naast zijn studie psychologie aan de hoofdstedelijke Jagannath Universiteit organiseert hij lezingen over literatuur, poëzie en filosofie. Ook regelt hij concerten en filmvertoningen, en probeert zo veel mogelijk publiek te trekken. Zijn werk is zijn passie, lacht hij. “Ik ben er altijd mee bezig.”

Met de verschillende programma’s heeft het BSK in de laatste 35 jaar ruim 1 miljoen scholieren en studenten bereikt. De regering subsidieert het BSK jaarlijks met ruim een half miljoen euro (61 miljoen taka). Daarnaast dragen ook o.a. de Wereldbank en Action Aid Bangladesh bij. Bij landelijk opgezette leesbevorderingsprojecten, waarvoor het centrum ook de boeken levert, zijn 160.000 studenten en 1685 middelbare en basisscholen betrokken. Daarnaast onderhoudt het BSK bibliotheken in het land en bestrijken de 46 mobiele bibliotheken 1900 dorpen en steden in Bangladesh.

Cultureel middelpunt
Behalve een hotspot is het BSK, kortweg Kendro, een belangrijk middelpunt voor cultuur- en leesbevordering voor het hele land. Drijvende kracht achter BSK is professor Abdullah Abu Sayeed (70), beroemd schrijver en televisiepresentator in Bangladesh. Hij zette in 1978 het Wereld Literatuur Centrum op onder het motto We want Enlightened Individuals. Zijn doel: een generatie jongeren afleveren die veel weten, visie hebben en die durven te dromen. Want die heeft het land nodig.

Boeken voor de armen
Het BSK is ook aanjager van een programma dat jongeren in het hele land met de wereldliteratuur in aanraking probeert te brengen. Onderdeel van dit project, dat in 1985 van start ging, is een leesbevorderingsprogramma, dat meteen ook dient als aanvulling op het vaak ontoereikende onderwijs in Bangladesh. “Voor de meeste mensen zijn boeken niet te betalen, en op veel plaatsen zijn er helemaal geen bibliotheken. We hebben 46 mobiele bibliotheken in het land rondrijden, die brengen de boeken naar arme kinderen, schoolverlaters en vrouwen toe”, vertelt Abdullah, terwijl hij de bibliotheek van het centrum laat zien. In houten kasten staan zo’n 200.000 boeken: romans, toneelstukken, poëzie en satire, allemaal in het Bangla, de hoofdtaal in Bangladesh, maar ze zijn van dichters en schrijvers van over de hele wereld.

Tien maal Tolstoj
Naast het oeuvre van Bangladesh’s nationale schrijver en Nobelprijswinnaar (1914) Rabindranath Tagore staan wel tien exemplaren van Tolstois Anna Karenina. Abdullah: “Vanuit ons centrum werken we ook met scholen en leraren samen om jongeren tussen de elf en achttien stimuleren om per jaar, zeg, zestien boeken te lezen. En verder denkt professor Abdullah Abu Sayeed ook na over een e-library. Zodat we nog veel meer mensen kunnen laten kennismaken met beroemde literatuur.”

Soort Nobelprijs
In 2004 kreeg de professor, vertelt medewerker Abdullah, de Ramon Magsaysay Award, een prestigieuze Filipijnse prijs voor denkers, wetenschappers of kunstenaars in Azië die bijdragen aan de ontwikkeling van hun land. Hij durft de stelling wel aan ‘dat deze Award een soort van Nobelprijs is’. Trots vervolgt hij: “Mijn vrienden en ik kennen de professor al veel langer. Een keer in de twee weken discussiëren we met hem over een boek dat we hebben gelezen, of over een film of documentaire, heel inspirerend. ”

Onder de sterren
Het loopt tegen de avond en het wordt drukker op het terras. De maan verschijnt aan de hemel. Inmiddels zijn meer vrienden van Abdullah gearriveerd. Een van hen is Nayan Mozibur Rahman (21). “Dit is een oase”, roept de student Engels, ook aan de stedelijke Jagannath Universiteit, opgetogen over deze ontmoetingsplek. “Het is geweldig om hier met onze vaste vriendengroep te komen. Vaak blijven we hier tot diep in de nacht hangen. Dan luisteren we naar een concert of naar een dichter die zijn werk komt voordragen. En dat bij het licht van de maan en de sterren!”

Foto vlnr: Nayan Mozibur Rahman, Bonnie (20), actrice, medewerker Mamun Abdullah

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons