Mijn zus is in Albanië betrokken bij een NGO die arme boerengezinnen ondersteunt. De boeren krijgen een koe op voorwaarde dat zij het dier afbetalen met de eerste drie kalfjes.
Dit heeft voor mij een link met de discussie over de relatie tussen NGO’s en het bedrijfsleven. Ik merk steeds vaker dat ondernemers NGO’s vertellen hoe ze het moeten aanpakken en dat NGO’s denken verstand te hebben van ondernemen.
Aanpak in Albanië
Wat mij bij de aanpak in Albanië aanspreekt, is dat de boer wordt uitgedaagd om te ondernemen en de NGO met gezonde voeding bijdraagt aan de gezondheidszorg in het land zonder zich te bemoeien met het ondernemerschap van de boer.
Het Nederlandse beleid op het gebied van ontwikkelingsamenwerking verschuift van doneren naar investeren – van aid naar trade. Dus van NGO’s naar het bedrijfsleven. De strijd om hulpgeld wordt steeds feller omdat het kabinet Rutte II 1 miljard euro bezuinigt op ontwikkelingssamenwerking. Tegelijkertijd wil de nieuwe minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Lilianne Ploumen een nieuwe fonds van 750 miljoen euro in het leven roepen voor het mkb ter ondersteuning van investeringen in ontwikkelingslanden omdat handel en internationale solidariteit elkaar moeten aanvullen.
Eerlijk delen
De kabinetsplannen spreken mij aan als ondernemer, maar binnen onze organisatie proberen we met vallen en opstaan balans aan te brengen omdat wij denken dat eerlijk delen vanuit onze kracht de richting is die wij op moeten. Een ondernemer moet winst optimaliseren en maximaliseren en de NGO moet onderwijs, gezondheidszorg, gemeenschap en overheden bouwen en ontwikkelen. De vraag is of bij het huidige overheidsbeleid sprake is van duurzame financiering waarbij iedereen in zijn kracht staat. Een ondernemer die werkt met donatiegelden wordt manager en werkt daardoor buiten zijn kracht en drive. Door een NGO te laten ondernemen ontstaat mogelijk een verkeerde drive die is gericht op geld in plaats van op impact.
Kan een voorwaarde voor subsidie aan bedrijven niet zijn dat een even groot bedrag (vanuit een positieve kasstroom door winst) wordt gedoneerd aan een lokale NGO, die in de directe omgeving van het bedrijf gezondheidszorg bouwt? Kunnen we kennis, tijd en geld niet delen vanuit ieder zijn kracht in plaats van elkaar beconcurreren en bekritiseren omdat we geld uit hetzelfde subsidiepotje willen?
Samenwerking met NGO’s
Wij vinden de samenwerking met NGO’s noodzakelijk omdat het creëren van werkgelegenheid net zo belangrijk is als een ziekenhuis bouwen, en alleen een goed ondernemersklimaat ondernemen mogelijk maakt. Wij werken nauw samen met NGO’s op het gebied van boeren/gemeenschapsontwikkeling om bijvoorbeeld de keten zo transparant mogelijk te maken, maar ook een betere gezondheid van medewerkers is een asset voor ieder bedrijf.
Verwacht geen donaties tijdens de opstartfase van een nieuw bedrijf, maar pas als zwarte cijfers worden geschreven. In de eerste fase kan subsidie een belangrijke rol spelen, maar op de lange termijn moet het systeem van delen vanuit winsten de subsidie vervangen. En daarom is het beter om kalfjes weg te geven dan de spreekwoordelijke melkkoe leeg te trekken.
