Achtergrond

Een gezonde wereld is geen utopie

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Wij dromen van een wereld waarin de voorwaarden voor een gezond leven voor iedereen aanwezig zijn. Een wereld waarin iedereen toegang heeft tot gezondheidszorg en adequate medicijnen. Een utopie, zo is wellicht je eerste reactie. Het dodelijke ebola-virus grijpt momenteel in razendsnel tempo om zich heen. Jaarlijks eisen infectieziekten zoals malaria nog steeds honderdduizenden mensenlevens. En wat te denken van de zorgwekkende toename van welvaartsziekten als hart- en vaatziekten, kanker en diabetes? Vorig jaar zijn wereldwijd 38 miljoen mensen overleden aan welvaartsziekten, en volgens de voorspellingen neemt dit aantal alleen maar toe. Een gezonde wereld lijkt op dit moment verre van realistisch.

Voor farmaceuten is het testen in lage-en middeninkomenslanden goedkoop

[[{“fid”:”30608″,”view_mode”:”file_styles_artikel_halve_breedte”,”fields”:{“format”:”file_styles_artikel_halve_breedte”,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:””,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:””},”type”:”media”,”link_text”:null,”attributes”:{“class”:”styles file-styles artikel_halve_breedte media-element file-file-styles-artikel-halve-breedte”,”id”:”styles-4-0″}}]]

 

Jacqueline Mulders en Diana Hoeflake zijn werkzaam bij Stichting Wemos.

 

Wemos pleit voor eerlijke gezondheid wereldwijd.

Toch geloven wij dat het kan, een wereld waarin het recht op gezondheid gewaarborgd wordt. Via ons werk kijken we hoe de gezondheid van mensen op een duurzame, rechtvaardige manier verbeterd kan worden. Wij doen dit door middel van beleidsbeïnvloeding. Afgelopen mei waren we bijvoorbeeld bij de Wereldgezondheidsorganisatie in Genève, waar de lidstaten tijdens hun jaarvergadering met elkaar spraken over internationale gezondheidstrends en de mondiale gezondheidsagenda.

Kwetsbare proefpersonen
Een van de onderwerpen op de mondiale gezondheidsagenda is de toegang tot en de ontwikkeling van medicijnen. Om nu en in de toekomst ziekten te kunnen behandelen en genezen wordt veel onderzoek gedaan naar nieuwe medicijnen. In ons werk richten wij ons onder andere op het tegengaan van onethisch geneesmiddelenonderzoek op kwetsbare proefpersonen in lage- en middeninkomenslanden.

Het grootste deel van het onderzoek naar geneesmiddelen vindt nog steeds plaats in de Verenigde Staten en Europa. Maar het testen van nieuwe medicijnen gebeurt steeds meer in lage- en middeninkomenslanden. In 1991 werd ongeveer 10 procent van het geneesmiddelenonderzoek uitgevoerd in lage- en middeninkomenslanden. In 2005 steeg dat aantal naar 40 procent, en ook tussen 2006 en 2010 was er een stijgende lijn. Tegelijkertijd daalde het percentage geneesmiddelenonderzoek in West-Europa en de Verenigde Staten van 55 procent naar 38 procent.[1]

Voor farmaceuten is het testen in lage-en middeninkomenslanden goedkoop. Bovendien vinden de farmaceutische bedrijven daar gemakkelijker proefpersonen. Deelnemers zijn doorgaans arm en deelname aan een medicijntest is voor hen vaak de enige kans op toegang tot geneesmiddelen, of om iets te verdienen. Jammer genoeg houden farmaceuten zich bij geneesmiddelenonderzoek niet altijd aan de regels en maken misbruik van de kwetsbare positie van proefpersonen. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid van de proefpersoon.

Wij vinden dat in een duurzame en eerlijke wereld medicijnen op een ethische en verantwoorde manier getest moeten worden

Onethisch
Wij maken ons hard voor eerlijke medicijntesten, omdat ook dit een belangrijk onderdeel is van een duurzame, rechtvaardige wereld. Vorig jaar voerden wij bij stichting Wemos, die pleit voor eerlijke gezondheid wereldwijd, een onderzoek uit naar het testgedrag van farmaceutische bedrijven in Zuid-Afrika. Dit onderzoek leverde schrijnende voorbeelden op van onethisch medicijnonderzoek. Zo deed een Brits-Zweedse farmaceut onderzoek naar kinderen met astma. In de proef werd ter vergelijking een placebo gebruikt. In Nederland zou de ethische toetsingscommissie dit nooit goedkeuren. Wanneer stabiele astmapatiënten in plaats van werkende medicijnen een dummy-inhalator krijgen, staan ze onnodig bloot aan risico’s. Behalve dat het onderzoek gezondheidsrisico’s met zich meebracht, is het de vraag waarom kinderen in Zuid-Afrika eraan mee moesten doen; de test was namelijk bedoeld voor het verkrijgen van een marktvergunning in Amerika.

Compensatie
Zo zijn er nog veel meer voorbeelden van oneerlijke medicijntesten. Proefpersonen worden vaak slecht geïnformeerd en zijn zich daardoor niet bewust van de risico’s. Als de medicijntest is afgelopen, hebben deelnemers veelal geen toegang tot de geteste geneesmiddelen. En wanneer zij gezondheidsschade ondervinden, worden zij zelden gecompenseerd. Dat vinden wij onverantwoord.

Wij vinden dat in een duurzame en eerlijke wereld medicijnen op een ethische en verantwoorde manier getest moeten worden. Een belangrijke bijdrage die Europa hieraan kan leveren, is het structureel weren van onethisch geteste medicijnen op de Europese markt. Wanneer westerse landen onethisch geteste medicijnen op hun markten toelaten, werken ze bovenstaande praktijken in de hand.

Een gezonde wereld in 2030 vraagt om het nemen van verantwoordelijkheid op alle fronten, door iedereen. Daar pleiten wij voor!

[1] Berne Declaration (2013). Clinical Trials. Human Guinea-Pigs On The Cheap. BD Magazine.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons