Angst regeert in Bangladesh waar steeds meer politieke tegenstanders van president Sheikh Hasina verdwijnen. Zij misbruikt jonge militanten om haar kritici de mond te snoeren. Activisten vinden dat Europa de wraakzuchtige regeringsleidster moet oproepen de mensenrechten te respecteren.
Na de aanslag van afgelopen juli op de druk bezochte Holey Artisan Bakkerij in de diplomatenwijk van Dhaka liet Sheikh Hasina 1500 mensen arresteren, waaronder nog geen 200 extremisten. Zeven terroristen bestormden op een vrijdagavond het druk bezochte restaurant. Wie niet een vers uit de Koran kon opzeggen, werd mishandeld. Daarna schoten de gijzelaars twintig mensen dood.
“Wie heeft het hart onschuldige mensen te vermoorden!”, riep een hevig verontwaardige president Sheikh Hasina na afloop van de aanslag. Maar de oppositie neemt haar emoties niet serieus.
In Bangladesh groeit de angst. Kritici van Hasina's regiem vrezen voor hun leven. Meer dan veertig intellectuelen, waaronder bloggers, schrijvers en academici werden in de afgelopen drie jaar op klaarlichte dag op straat door fundamentalisten aangevallen en gedood. Een daarvan was Xulhas Mannan Emon, een vooraanstaande activist van de LGBT beweging in Dhaka. Zijn belagers deden zich afgelopen mei als koeriers voor bij de beveiliging van Emons appartement.
Tegenstanders van de president verwijten haar het terrorisme uit eigen belang uit de hand te laten lopen. “De extremisten hebben het vooral gemunt op ‘atheisten’, wetenschappers en bloggers, kritici van haar regime. Sheikh Hasina misbruikt fundamentalisten om de oppositie uit te schakelen. Ze legt ze in ieder geval geen strobreed in de weg”, stelt voorzitter Khaleda Zia, leider van de Bengalese Nationale Partij, de eeuwige rivale van Sheikh Hasina.
In 2014 verloor Khaleda de verkiezingen van de president. De oppositie weigert tot op heden de uitslag te erkennen. Ze verwijt Hasina op grote schaal met de uitslag gesjoemeld te hebben en is begonnen met de campagne ‘Een Hasina vrij Bangladesh’. De president probeert Khaleda het zwijgen op te leggen. Lichamen van verdwenen partijleden werden levensloos teruggevonden.
De machtsstrijd van beide dames heeft het land in een diepe politieke crisis geduwd. “Zolang beide kemphanen niet een overeenkomst bereiken, maken terreurgroepen handig misbruik van de verslappende aandacht”, stelt brigadier Sakhawat Hossain, een veiligheidsexpert. Voor het politieke gekrakeel uitbrak, was het jarenlang betrekkelijk rustig Bangladesh.
“De politieke dames zouden moeten beseffen dat ons land vanwege de seculiere waarden jarenlang als een model moslimland is beschouwd”, aldus terreurexpert Hossain. Dankzij de stabiliteit groeide de economie jaarlijks met 7 procent. Een van de beste resultaten in de regio. Bangladesh dat vooral bekend staat vanwege de goedkope textielindustrie exporteert jaarlijks voor 25 miljard dollar aan kleding naar het buitenland. Westerse bedrijven zijn door het toenemende terrorisme huiverig geworden om nog langer te investeren in Bangladesh.
Bangladesh is een uitstekende broedplaats voor IS. Hoogopgeleide jongeren voelen zich aangetrokken
90 procent van de 150 miljoen Bengalezen is een moslim. Ondanks de economische groei kampt het land met een hoge werkloosheid onder jongeren. Meer dan 30 procent leeft onder de armoedegrens. Bangladesh is een ‘uitstekende’ broedplaats voor de Islamitische Staat. Veel hoog opgeleide jongeren voelen zich aangetrokken tot de denkbeelden van deze ultra extremistische beweging in het Midden-Oosten.
Hasina zelf vindt dat ze voldoende heeft gedaan het terrorisme te bestrijden. Na de aanval op de bakkerij liet ze 1500 mensen arresteren. Volgens de oppositie waren nog geen 200 daarvan ‘echte’ extremisten. De rest is onschuldig.
Ondertussen nemen de aanvallen op hindoes, buddhisten en christenen verder toe. Bloggers die zich tegen het fundamentalisme verzetten, worden van blasfemie beschuldigd. “Om de radicale partijen aan haar zijde te behouden liet de president zelfs vijf activisten vanwege godslastering in de gevangenis opsluiten”, aldus Dasgupta, die tevens de secretaries generaal is van de Bengaalse Raad voor Eenheid.
Activisten ontvangen vaker bedreigingen. 84 activisten staan op de dodenlijst. “Ik ontvang dagelijks een telefoontje of een sms van mensen die zeggen mij wat aan te willen doen”, zegt blogger Imran Sarkar. “Maar ik besef dat niet ik maar het land het doelwit is. Daarom ben ik niet bang. Ik vrees niet voor mijn leven maar voor de toekomst van het seculiere Bangladesh”, klinkt het moedig.
De hoop is dat het westen het lef heeft Sheikh Hasina tot de orde te roepen. Als ze niet luistert zou het boycotten van de textielindustrie wellicht kunnen helpen. Die draagt voor 80 procent bij aan de export. Maar miljoenen arme fabrieksarbeiders worden dan wel zwaar getroffen. Het is de vraag of een dicatoriale leidster als Hasina zich ook maar iets van een economische crisis aantrekt. Macht is voor haar veel belangrijker.
