Economie is iets waar ik liever niet aan wil meedoen, net als aan gokken of harddrugs: het brengt het slechtste in mensen boven, het interesseert me niet en/of ik verwacht er niets dan ellende van.
Sociale zaak
Economie is natuurlijk juist een sociale zaak. Zonder de betekenis die wij toekennen aan euromunten en onaanraakbare geldbedragen op bankrekeningen, is ons geld geen cent waard. Een papieren briefje van €50,- is minder bruikbaar in ons dagelijks leven dan de gemiddelde oude sok. Door de fantasie, de mythe, de collectieve afspraak in onze gemeenschap dat een papiertje “een waarde van 50 euro” heeft, krijgt geld het aanzien dat het heeft. Het gaat niet om de waarde van het papier maar om wat het representeert.
Trommelende vrouwen
De eerste lezing die ik volg over economie, de eerste keer dat ik mijzelf openstel voor iéts dat met economie te maken heeft, is tijdens het Bright Now Festival in Amsterdam (september 2014).
Het begint al geweldig: Damaris Matthijsen van Economy Transformers slaat hard en ritmisch op een authentiek Afrikaans instrument terwijl zij het podium bestijgt. De trommel staat voor verbinding. In sommige culturen is het gebruikelijk dat vrouwen de trom bespelen om verbinding te maken met zichzelf, de gemeenschap en de natuur. En die gemeenschap, die wij samen zijn, daar gaat het vandaag om.
Holistische economie
Alles heeft invloed op alles. In een holistisch wereldbeeld valt nooit één oorzaak voor één gevolg aan te wijzen. We zijn allemaal met elkaar verbonden door wat we geven en nemen: wat ik drink, is voor jou niet meer beschikbaar. Als wereldburger en consument zijn we dan ook niet onafhankelijk, niemand is een losstaande entiteit. We zijn allemaal kleine radartjes in een groot geheel, de grote machinerie die ook economie omvat.
Bewust meedoen
Dit is iets waar ik wel naar kan luisteren, de gepassioneerde en deskundige woorden van Damaris over economie transitie. Een vreemd besef ineens, dat ik niet weet waar mijn t-shirt, schuursponsje en kraanwater precies vandaan komen, of ook maar een glimp te zien van wie en wat eraan hebben bijgedragen om het hier in mijn keuken te krijgen.
Natuurlijk, lang voordat ik het wilde deed ik al mee aan onze economie. Misschien dat ik me vanaf nu wat meer kan interesseren voor deze sociale zaak. Of op z’n minst eindelijk eens opzoeken waar de letters A, E en X voor staan.
