Jyoti's adoptiedossier.
Achtergrond

Illegale adoptie in Nederland

Sinds de jaren zeventig worden kinderen wereldwijd van hun moeders gestolen, om vervolgens met valse identiteitspapieren in -onder meer- Nederland te belanden. Deel 1 van een tweeluik over illegale adoptie in Nederland.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Een trede in een kerk en een priester in een wit gewaad, dat is het enige dat Jyoti* zich nog herinnert. Ze heeft wel andere flashbacks van India, maar hoe ze als baby bij de katholieke orde van jezuïeten terecht is gekomen en wie haar van haar biologische moeder heeft weggehaald, dat weet ze niet. Maar dát ze illegaal geadopteerd is, weet ze inmiddels zeker. Drie jaar geleden spoorde ze de Indiase priester op ‘aan wie ze cadeau was gegeven’, zoals hijzelf beweerde. Hij wist, toen Jyoti hem had gevonden, precies wie ze was en nodigde haar uit naar India te komen. Jyoti: “Ik dacht dat hij alle antwoorden zou hebben, maar dat bleek niet het geval. Ik heb aan hem gevraagd of het kinderhandel betrof. Toen werd hij boos.”
Jyoti in een jezuïtische kerk in Amsterdam.Beeld: Judith Tielemans
De kerk waar ze, toen ze anderhalf jaar was, door acht mannen werd achtergelaten, staat in Bettiah, een Indiase stad aan de grens met Nepal. “Bettiah ligt in een van de armste gebieden van India, maar heeft een heel imposante, witte kerk”, vertelt Jyoti. “Ik weet nog dat ik achter de deur van de kerk op de grond zat. Veel mensen beweren dat ik me zoiets nooit zou kunnen herinneren, omdat ik amper anderhalf was. Maar, wie weet ben ik wel ouder.”

Vijf bladzijdes? Je kunt mij niet wijsmaken dat dit een volledig dossier is

Spoorloos dossier

“Dit is het dossier van mijn overleden ‘zusje’. En hier is het mijne. Dan zie je direct dat er iets niet klopt. Vijf bladzijdes? Je kunt mij niet wijsmaken dat dit een volledig dossier is.” Jyoti bekijkt alle bladzijdes aandachtig, hoewel ze elk woord uit het document inmiddels uit haar hoofd kent.
Jyoti’s adoptiedossier met een geschatte leeftijd.
“Ik kom hoogstwaarschijnlijk niet van Bettiah, Bihar, maar ergens uit de Himalaya. Wat er in mijn paspoort staat klopt dus niet.” Jyoti wilde lange tijd niets van haar adoptie weten. Tot een vriendin uit Brazilië erachter kwam dat ze was gestolen van haar biologische moeder. Zij ging op zoek naar haar biologische ouders en vond ze. Dat gaf Jyoti de motivatie om ook haar biologische ouders op te sporen – mede ingegeven door het feit dat illegale adoptie steeds vaker in het nieuws kwam.

Vroege berichtgeving

Door die stijgende vraag naar kinderen ontstond in ontwikkelingslanden een levendige handel in baby's

Berichtgeving over illegale adoptie verscheen al in de jaren zeventig en tachtig – toen de meeste adoptiekinderen naar ons land kwamen – in de Nederlandse media. Zo stelde een krantenartikel uit 1976 dat ‘door die stijgende vraag naar kinderen, in ontwikkelingslanden een levendige handel in baby’s [is] ontstaan. Dit ging om meerdere Aziatische landen waar sprake van adoptiefraude zou zijn.’
Deze en andere artikelen vonden verslaggevers van het onderzoeksprogramma Zembla in de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag. Ze werkten een jaar lang aan een onthullende uitzending rond illegale buitenlandse adopties uit Sri Lanka. In een ander krantenbericht kwam naar voren dat ‘het Nederlandse ministerie van Justitie bekend is met een aantal gevallen van ouders die zonder geldige of met vervalste papieren, kinderen naar Nederland hebben gehaald. Het ministerie heeft daaraan uit angst voor negatieve pers echter nooit iets gedaan.’
Een still uit de Zembla-reportage ‘Adoptiebedrog’

Geen bonnetje

Hoe is het mogelijk dat er geen bewijs was van mijn adoptie?

Jyoti vroeg tijdens haar zoektocht haar eigen dossier vorig jaar op bij de vereniging Wereldkinderen. Haar adoptie werd aanvankelijk geregeld door Stichting Bemiddeling Adopties (SBA), een organisatie die in 1989 werd opgeheven, en later werd overgenomen door Wereldkinderen. Daar kon men niets vinden. “Ik vond het meteen al raar. Hoe is het mogelijk dat er geen bewijs was van mijn adoptie? Als ik een laptop in de winkel koop, krijg ik toch ook een bonnetje?”

Een kennis van Jyoti stelde voor om een afspraak te maken met een voormalig bestuurslid van SBA**. Tijdens die afspraak bleek dat Jyoti’s adoptiedossier, samen met ongeveer 125 andere dossiers, bij dit ex-bestuurslid lag, gewoon in huis. “Het gaat niet zomaar om papieren, maar om 125 identiteiten.” Jyoti schudt niet-begrijpend haar hoofd. “Als ik die dossiers niet gevonden had, zouden ze nog altijd bij deze persoon thuis liggen!”

Jyoti zocht hierop contact met het ministerie van Veiligheid en Justitie, dat de dossiers in veiligheid bracht. Nu beheert het FIOM alle dossiers van opgeheven organisaties die in die jaren bemiddelden bij buitenlandse adopties. Pas sinds 1 januari 2018 kan ‘dossierinzage (…) kosteloos plaatsvinden’. Vóór die tijd kostte inzage 75 euro.

Verdacht netwerk

Jyoti en links de priester aan wie ze volgens hem ‘cadeau was gegeven’.
Tijdens Jyoti’s bezoek aan India liet de jezuïtische priester haar ook het kindertehuis zien waar ze door hem geplaatst was. De Zwitserse Sisters of the Holy Cross runden het tehuis in die tijd. Zij lieten ook adoptiedossiers aanmaken. “Dat deden ze zonder een procedure op te starten en zich af te vragen of het kind ouders of familie had; zonder een oproep in de krant te plaatsen”, voegt Jyoti toe. De zusters konden haar documenten niet vinden toen zij erom vroeg.

Jyoti bezocht in Delhi ook het Indian Social Institute, een jezuïtisch-geïnspireerd centrum dat zich inzet voor sociaaleconomische ontwikkeling en mensenrechten in India. En óók de plek waar de Stichting Bemiddeling Adopties toentertijd de adoptieouders in India verwelkomde. “Waarom daar? Er moet een connectie zijn tussen de jezuïeten en de SBA”, zegt Jyoti. “Ik heb ook gezien dat de advocaten van de zusters en de jezuïeten daar samen aan adoptiedossiers werkten. Het zou toch logischer zijn als de adopties rechtstreeks tussen de SBA en het kindertehuis waren verlopen, zonder tussenkomst van jezuïeten? Deze samenwerking wijst op een soort netwerk…”

* Jyoti houdt haar achternaam liever geheim omwille van de procedure die zij wil opstarten tegen de Nederlandse Staat. Haar achternaam is bij de redactie bekend. 

** De naam van dit voormalige bestuurslid is bij de redactie bekend en is naar de wens van Jyoti anoniem vermeld. 

“DNA liegt niet, papier wel”

Mijn geadopteerde wereldburger

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons