Waël is mijn secretaresse aan de universiteit en noemt me steevast ‘sir’. Ik laat het maar zo; ik noem hem per slot van rekening ook secretaresse. Hij vraagt me vaak of ik een betere baan voor hem kan regelen bij een bedrijf waarvan hij weet dat ik er contacten heb. Ik zeg hem dan dat ik daar niet aan begin, zolang hij documenten aan de rechterkant blijft nieten. In zijn nette pak met puntschoenen dribbelt hij dan weer weg. ‘Sure, sir’.
Migrant in Koeweit
In de blogserie 'Migrant in Koeweit' beschrijft correspondente Judith Spiegel de vele migrantengroepen die Koeweit rijk is.
Waël is Egyptenaar, één van de honderdduizenden hier. Ze doen slecht betaald werk in de bouw, maar weten ook de lucratievere kant van Koeweit te benutten. Ze spreken Arabisch en begrijpen de cultuur, met dien verstande dat ze zichzelf hoger op de beschavingsladder plaatsen. Een Koeweiti vriend kan ze niet uitstaan. "Laatst vroeg een Egyptenaar me of ik dacht dat God de aardbol binnenkort zou kantelen, zodat er meer olie naar Egypte zou stromen."
Flink sjacheren
Bepaalde banen gaan vrijwel altijd naar Egyptenaren; dat regelen ze onderling. Conciërgebanen bijvoorbeeld. Dat zijn banen waar flink te sjacheren valt. Het basissalaris is laag, maar de bewoners van een flatgebouw betalen doorgaans extra voor het wassen van de auto, het buitenzetten van het vuilnis en het bellen van de liftreparateur. Dat loopt lekker op.
De conciërge verdient ook aan zwijggeld. Ik ken Libanezen die hem betalen om zijn mond te houden over de whisky die ze op het dak van de flat drinken. Ik ken een Koeweiti die hem vraagt het hek van het sportveld bij de school open te maken zodat zijn honden daar ’s avonds kunnen rennen. Conciërges tippen – Egyptische – makelaars als er iets vrijkomt in hun flat, en worden daar riant voor beloond.
Ik zeg niet dat de Egyptenaar makkelijk omkoopbaar is, maar ik zou hem ook geen starre ethicus willen noemen
Congressen met grote buffetten
Ook het onderwijs van Koeweit wordt grotendeels beheerst door Egyptenaren. Bij mij op de universiteit wemelt het van de Egyptische docenten. Laatst was er een congres. Tachtig procent van de sprekers was Egyptenaar, allemaal oudere mannen. Stuk voor stuk begonnen ze hun eindeloze voordrachten met een verhandeling over hoe de Arabische wereld het Westen beschaving heeft bijgebracht. Ik ben niet lang gebleven.
Dat was ook omdat ik Waël een buffetbelofte had gedaan. Een congres gaat hier altijd gepaard met grote buffetten – anders komt er niemand. Waël mag daar als secretaresse niet van eten. Hij vraagt me vaak of ik iets voor hem mee kan smokkelen. Dat doe ik dan. Een bord vol toetjes verzekeren me van een paar weken extra behulpzaamheid. Ik zeg niet dat de Egyptenaar makkelijk omkoopbaar is, maar ik zou hem ook geen starre ethicus willen noemen.
Diploma's kopen
Er zijn meer dan 20.000 Egyptische docenten op laag en middelbaar schoolniveau. Ze vervingen na de Golfoorlog de Palestijnse onderwijzers, die het land werden uitgegooid nadat Arafat – om nog altijd onduidelijke redenen – de kant van Saddam Hoessein had gekozen. De Koeweiti’s klagen steen en been: de kwaliteit van vooral het openbare onderwijs is achteruit gehold. Dat ze zelf geen zin hebben in een lerarenbaan wordt gemakshalve even vergeten.
"Eerst zorgen ze dat mijn kinderen er in de klas niets van begrijpen. Daarna bieden ze aan privé-bijles te komen geven voor 20 KD per uur," klaagt een moeder in mijn straat. Niet dat haar kinderen het na die bijles wel snappen, maar dat hoeft ook niet: de (bijles-)leraar geeft ze de examenvragen, en antwoorden. Mijn Koeweiti vriend: "Het enige wat je moet zien te onthouden is welk antwoord ook alweer bij welke vraag hoorde."
Die Koeweiti professoren bij jou op de universiteit zijn waarschijnlijk afgestudeerd of gepromoveerd aan een Egyptische universiteit. Sommigen hebben er nooit een voet gezet.
Of de docent het zelf begrijpt is ook maar de vraag. Veel Koeweiti’s denken dat de diploma’s, op basis waarvan de Egyptenaren hier hun baan krijgen, niet betrouwbaar zijn. Dat weten ze, zeggen ze, omdat ze zelf ook diploma’s kopen in Egypte. De Koeweitse vriend: "Die Koeweiti professoren bij jou op de universiteit zijn waarschijnlijk afgestudeerd of gepromoveerd aan een Egyptische universiteit. Sommigen hebben er nooit een voet gezet." Voor een fiks bedrag wordt de titel kennelijk thuisbezorgd.
Ik kan dat niet verifiëren, maar moet wel zeggen dat zowel de decaan als ene dr. Ahmed bij mij op de gang – allebei Koeweiti – me nog steeds niet hebben weten uit te leggen waar hun proefschriften over gaan. Ze blijven vooral benadrukken hoeveel pagina’s het wel niet zijn. Ook belangrijk.
[[{“fid”:”34025″,”view_mode”:”default”,”fields”:{“format”:”default”,”field_file_image_alt_text[und][0][value]”:”Ik doe mee en steun OneWorld”,”field_file_image_title_text[und][0][value]”:”Ik doe mee en steun OneWorld”},”type”:”media”,”attributes”:{“alt”:”Ik doe mee en steun OneWorld”,”title”:”Ik doe mee en steun OneWorld”,”style”:”height:72px; width:581px”,”class”:”file-default media-element”},”link_text”:null}]]
