Het is geen goeroe of priester die onverwacht mijn geest verlicht. Mijn collega, de 25 jarige Mehmet, bracht mij maatschappelijk verantwoord het hoofd op hol.
Deze week had hij een afspraak met de politie. Als bewoner van de Haagse Schilderswijk, als Nederlander van Turkse ouders, als moslim en als weldenkend man leek het hem goed om contact te leggen. Hij kent de buurt goed en ook de bezorgde ouders en onzekere buren. Hij hoort het nieuws, hij ziet de rumoer. Plots worden overal IS-aanhangers vermoed en radicale jongens gevreesd. Moslims zijn enger dan ooit.
Andermans wangedrag
In tijden van misverstand of ruzie kun je een stap achteruit zetten. Denken dat het niet over jou gaat. Het langs je heen laten gaan. Ook Mehmet wordt soms wantrouwend aangekeken. Er is boosheid jegens buitenlanders van alle soorten en maten. Alsof zijn Arabische oogopslag op duistere ideologieën duidt. “Maar voel jij je dan niet beledigd”, vraag ik.
Belediging is een keuze, vindt hij. Hij kan wel begrijpen dat mensen hem aankijken op het wangedrag van anderen. Hij kan zich indenken dat mensen bang zijn, boos, onwetend, oordelend over zaken waarover geen oordeel te vellen is.
Een goed gesprek
Mehmet kent ze misschien, jongelui die beïnvloedbaar zijn, gefrustreerd en fanatiek gelovig. Hij spreekt met kinderen, pubers, jongeren, ouders en alle oma’s en opa’s in de buurt. Iedereen van boven de 18 spreekt hij consequent netjes aan met “u”.
Met de politiemannen en –vrouwen bespreekt hij risicofactoren, opvallend gedrag, aanwijzingen die kunnen wijzen op radicalisering. Door zijn enorme bekendheid in de buurt weet Mehmet welke jongeren de moskee bezoeken en wie niet meer. Fanatieke gelovigen vinden reguliere gebedsdiensten en tradities vaak te soft en raken geïsoleerd. Ik hoop dat veel mensen Mehmet weten te vinden voor inspirerende woorden. Een goed gesprek met een wijs man, een barmhartige jongen die nu al een zachtmoedig visionair is.
Stap vooruit
“In plaats van boos te zijn of weg te lopen, doe ik een stap vóóruit. En stap richting dialoog en begrip, door een gesprek aan te gaan.” Mehmet voelt zich verantwoordelijk voor de samenleving. Ik kan wel denken dat hij betrokken wordt bij iets waar hij niets mee te maken heeft, hij weet wel beter. We hebben er allemaal mee te maken. Samenleven doen we samen. Elkaar helpen hoort daarbij. Van samenwerken en delen is nog nooit iemand slechter geworden. Of, zoals het Turkse spreekwoord ongeveer verhaalt: door de lichtjes van anderen aan te steken met jouw vuur, verliest jouw kaarsje niets van zijn kracht. Ik hoop dat Mehmet veel lichtjes doet ontbranden.
