Ik bevind me in nationaal park van Manuel Antonio, gelegen aan de Stille Ocean in Costa Rica. Een kalm samenkomen van mens en natuur is het bezoek niet. Het bewonderen van het lokale natuurschoon heeft veel weg van een rondleiding door het Van Gogh museum. Samen met duizenden andere betalende gasten bewegen we ons stapvoets door deze ecologische hotspot. Aan het einde van de ‘bezichtiging’ wordt ik geconfronteerd met een bijzondere situatie. Tientallen, in badkleding uitgeruste toeristen, vinden vertier in twee aapjes die in alle rust de liefde bedrijven in een palmboom. Een groot aantal van hen fotografeerde er lustig op los. Andere leken zich enigszins ongemakkelijk bij de situatie, de twijfel duidelijk zichtbaar: ‘Blijf ik kijken, of neem ik afstand van dit schouwspel?’. Ikzelf? Speciaal voor OneWorld fotografeerde ik de diersoort die letterlijk en figuurlijk aapjes keken. De wonderlijk interactie tussen deze twee diersoorten inspireerde tot een blik op de wereld van ‘de toerist’.
De toerist. Het is een relatief nieuwe diersoort die kan worden waargenomen op praktisch alle plekken van onze aardbol. De aantallen verschillen per locatie en zijn vaak sterk afhankelijk van geplande rustperiodes in het dierenrijk. Verder spelen de kwaliteit en de kwantiteit van aanwezige bezienswaardigheden, hotels en restaurants een grote rol bij de mate waarin de toerist op een bewuste plek kan worden waargenomen. Soms beweegt de toerist zicht voort in groepsverband. Anderen prefereren juist om op individuele basis te reizen. Zijn verschijning is zo divers als zijn bestemmingen. Zwembroek, skibroek of geruite broek. Blote bast, poloshirtje of wollen trui. Gympen, sandalen of teenslipper. Een hoed, zonnebril, spiegelreflexcamera en zonnebrandcrème zijn vaak gebruikte accessoires.
De toerist. Het is een diersoort die het dagelijkse dierenrijk verlaat, op zoek naar ‘iets’. Op zoek naar langverwachte rust, gemiste spanning of zichzelf. Verschillende motivaties, maar vaak terugkerend naar de vertrouwde omgeving met de aankondiging: ‘Ik kan er weer even tegenaan!’. Voor enkelen is het korte verblijf in den vreemde niet voldoende. Zij maken dan ook langer gebruik van de lokale gastvrijheid en veranderen dan ook van gedaante. Veel voorkomende gedaanteverwisselingen zijn de ‘hier zijn de mensen veel aardiger’, de ‘ik heb mezelf in de liefde verloren’ of de alom bekende ‘op deze berg heb ik mijn innerlijke rust gevonden’.
De toerist. Ondanks de massale verspreiding van de toerist over Moeder Aarde is het een diersoort in gevaar. Weeromstandigheden (lees: ‘minder campingbezoek in Nederland door slecht weer’), een recente krimp van beschikbare voorraden en overmatig geleende middelen vormen een acuut gevaar voor de ongelimiteerde voortplanting van de toerist. Kordaat optreden van de desbetreffende verantwoordelijke instituties is dan ook bittere noodzaak.
