Zo’n 900 chocoladefabrikanten, Ghanese boeren in traditionele gewaden, Latijns-Amerikaanse innovators en Europese activisten praten deze week over prangende kwesties. De who’s who van de internationale cacao-wereld verzamelde zich in het Amsterdamse congrescentrum RAI voor de tweede World Cocoa Conference. Vrijdag is de slotdag.
Dat ditmaal Amsterdam de gastheer is van de World Cocoa Conference, komt omdat ook Nederland meedoet op de cacaomarkt. Maar liefst 20 procent van de wereldwijde cacao-oogst komt via de Amsterdamse haven Europa binnen: jaarlijks zo’n 600.000 ton bonen. De eerste cacaoconferentie vond in 2012 plaats in Abidjan, de hoofdstad van Ivoorkust – ’s werelds grootste cacaoproducent.
Chocoladetekort
De vraag naar cacao zal de komende jaren fiks stijgen, terwijl de productie ervan geen gelijke tred houdt. Chocoladeproducent Mars wijst erop dat de vraag naar cacao de afgelopen jaren telkens met ongeveer 3 procent is toegenomen. “Dit kan leiden tot een tekort als we als sector niet meer duurzaam worden”, zei Andrew Harner in de wandelgangen. Harner is als commercieel directeur bij Mars verantwoordelijk voor chocola. “Het zal moeilijk zijn om de cacao-aanvoer te verbeteren zonder dat we de huidige productiviteit, milieu- en sociale kwesties aanpakken.”
Duurzaamheid, Harner zei het al. Het is het gebezigde toverwoord om de cacaoproductie op te krikken. Maar wat is duurzaam? Volgens staatssecretaris Sharon Dijksma (PvdA, Economische zaken), die de conferentie dinsdag opende, “begint duurzame chocola met een eerlijke prijs voor de cacaoboer.”
De Ivoriaan Siriki Diakité, de West-Afrikaanse vertegenwoordiger van certificeringsclub UTZ, spitst het nog verder toe: “Het levensonderhoud van boeren, daar draait het allemaal om.” Kenmerk van vrijwel alle cacaoboeren, met name de Afrikaanse boeren, is dat het kleine boeren zijn. Rijk worden ze niet van hun oogst. Tijdens één van de paneldiscussies, gisteren, werd gewezen op de ongelijke verdeling van de cacao-opbrengst. “Wie verdient aan de cacaoboon? We moeten het in dit verband hebben over kinderarbeid, we moeten praten over armoede’, zei panelvoorzitter Antonie Fountain van de Europese netwerkorganisatie Voice dat zich inzet voor duurzaamheid in de cacao.
De prijs voor cacao moet omhoog, maar hoe? Daar verschillen de meningen over, ook op de conferentie. Diakité: “Een vergroting van de productie kan een deel van de oplossing zijn, zoals bijvoorbeeld Nigeria wil doen.” En productieverhoging kan weer alleen door te innoveren en te investeren in kennis. Vertegenwoordigers van west-Afrikaanse cacaoboeren pleiten voor training voor boeren, hoogwaardiger zaden, een bundeling van krachten, toegang tot kennis.
Boer van het jaar
Jonge boeren, gratis mest en jonge zaden, dat is het Ghanese antwoord sinds 2007. “De meeste van onze boeren zijn tussen de 60 en 70 jaar oud”, zei Eric Owusu van de Ghana Cocoa Board. “Ook de meeste bomen zijn ouder dan 30 jaar. Wanneer een cacaoboom zo oud is, geeft hij minder opbrengst.”
Jongeren, vaak met een opleiding, prefereren de stad boven het harde boerenbestaan. “We moeten jongeren motiveren om voor het boerenvak te kiezen”, stelt Owusu. De Ghana Cocoa Board nam in hun delegatie speciaal een jonge boer, ‘Young Cocoa Farmer of the Year’ Samuel Torbi mee naar Amsterdam. “Zo kan hij kennis te opdoen en dat thuis overbrengen aan de 3.000 jonge boeren die hij vertegenwoordigt.” In totaal zijn er 720.000 Ghanese cacaoboeren.
Arriba, arriba
Maar misschien heeft Ecuador wel het oplossing gevonden voor het verhogen van de waarde. Op wereldniveau is het een kleine jongen, toch werken er zo’n 60.000 boeren, voornamelijk mannen, in de Ecuadoriaanse cacao-industrie. “Wij voegen waarde toe aan cacao binnen de grens”, zei Juan-Patricio Navarro, directeur van het publiek-private Pro Ecuador. Daarmee bedoelt hij dat de cacaobonen in Ecuador worden verwerkt tot cacao, tot chocola. “Daarmee krijg je een hogere prijs.” Navarro heeft al veel West-Afrikaanse congresgangers langs zijn stand gehad, zegt hij. “Ze willen weten hoe ze een hogere prijs kunnen krijgen. Ons antwoord: investeer in technologische innovatie, in infrastructuur, in GPS-systemen en in kwaliteit.” Ecuador verbouwt onder meer de Arriba-boon, die gebruikt wordt voor de kwalitatief betere chocola.
De industrie heeft in ieder geval vorige maand een afspraak gemaakt, met als doel een impuls te geven aan de cacaosector in Ivoorkust en Ghana. Tegen 2020 moet het leven van 300.000 boeren zijn verbeterd. Dat staat in het CocoaAction plan dat Mars, net als elf andere grote chocoladeproducten afgelopen maand heeft ondertekend. Harner: "Het is belangrijk voor de sector om samen te werken om deze uitdagingen aan te pakken. De problemen te groot om als individuele organisatie alleen aan te pakken. Dit is een zeer belangrijke stap en ongekende samenwerking van de industrie en de Ivoorkust en Ghana."
Zoeter
Er zijn veranderingen ten goede in de cacaosector, maar ze gaan uiterst langzaam, concludeert UTZ-vertegenwoordiger Diakité. Bij het voorgaande congres in Abidjan werden min of meer dezelfde thema’s besproken. Toch er is reden voor optimisme, gaf het merendeel van het publiek aan op verzoek van spreekstalmeester CNN-journalist Richard Quest. "Een kinderarbeidloze chocoladereep smaakt zoeter”, zei Andrew Tagoe, die in Ghana tegen kinderarbeid in de cacao strijdt. “We zien steeds meer betrokkenheid van boeren op dat onderwerp.”
Foto boven: Austrianaid. Foto's conferentie: Marieke van Twillert
