De autoriteit op het gebied van hiv/aids en mondiale gezondheid kwam, samen met zijn partner Jacqueline van Tongeren, op 17 juli om bij de ramp met de MH17. Ze waren op weg naar een groot internationaal aidscongres in Australië. De zoon van Lange nam tijdens de bijeenkomst een onderscheiding in ontvangst voor zijn vaders werk, de Ryan White Distinguished Leadership Award.
Lange stelde dat niets zo dodelijk is als slecht bestuur
In een interview voor de NOS stelde Sven Danner, emeritus hoogleraar interne geneeskunde aan het VUmc, dat miljoenen mensen hun leven te danken aan het werk van Joep Lange. Lange werd 59 jaar en heeft zijn sporen ruimschoots verdiend. Niet alleen met het echte academische handwerk, hij had ook oog had voor de toegang tot kennis over mondiale gezondheid, de infrastructuur én de patiënten, zo stelden de sprekers. Hij wilde gezondheidszorg voor iedereen en pleitte voor goede condities voor artsen uit ontwikkelingslanden, zodat ze minder geneigd zijn om in rijkere landen te gaan werken.
Heineken en Coca-Cola
Lange richtte het Amsterdam Institute for Global Health en Development en Pharm-Acces – het eerste gericht op onderzoek, het tweede op implementatie. Nog voordat publiek-private samenwerking hip and happening was, zat hij met Heineken om tafel om te kijken hoe de gezondheid van werknemers in Afrika verbeterd kon worden. Als Coca-Cola in elk dorpje in Afrika verkrijgbaar is, dan moet dat ook lukken met medicatie zoals hiv/aids medicijnen, zo stelde hij.
Als Coca-Cola in elk dorpje in Afrika verkrijgbaar is, dan moet dat ook lukken met medicatie zoals hiv/aids medicijnen
Lange stond aan de wieg van de hiv/aids-bestrijding en de combinatietherapie. Dat deed hij eerst in Nederland, maar later richtte hij zich vooral op Afrika en ook Azië. Wereldwijd leven 35 miljoen mensen met hiv/aids, van wie er 13 miljoen medicatie krijgen. Er zijn maar enkele landen waar gezondheidsdiensten tenminste 80 procent van de inwoners bereiken. Deskundigen zijn daarnaast hard bezig om methoden om echte genezing van hiv/aids dichterbij te brengen. Er is dus nog heel veel te doen.
Ebola harde les
Hiv/aids was de eerste postmoderne mondiale pandamie. Als je nu kijkt wat er bij ebola gebeurt, zie je veel parallellen. Zo geldt bij Ebola, net als in de beginfase van hiv/aids, dat er geen effectieve behandeling is, dat er nog weinig kennis is, dat er een stigma op de ziekte rust en dat er veel angst heerst. Het gaat er bovenal om dat het een mondiaal probleem is, zonder een toereikend antwoord.
Voor veel infectieziekten zoals SARS, MERS en de vogelgriep geldt ook dat de uitbraak plaatsvond in gebieden waar de zorg niet optimaal was. Toch heeft men erg weinig geleerd van eerdere mondiale ziekten, het blijft eigenlijk permanente crisisbestrijding, zo stelden de deskundigen. De hoop is dan ook dat de ebola-uitbraak tot echte verandering zal leiden en dat er aan een duurzaam systeem wordt gewerkt. Daarbij moet kritisch worden gekeken naar de rol van de huidige mondiale instituties, zoals de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).
Lange stelde dat niets zo dodelijk is als slecht bestuur. En volgens Khama Rogo van de Wereldbank liggen er heel wat grafzerken tussen de falende overheden en de gezondheidsinstellingen. Menno de Jong, professor aan het AMC, stelde dat volgens Lange deskundigen vooral creatief moeten zijn en groot moeten denken om de echte problemen aan te pakken.
