Die Nieuwe Politiek, waar Bouterse in 2010 tijdens de verkiezingscampagne en daarna vlak na zijn aantreden als president over sprak, is dat niet. Integendeel. Het is Oude Politiek in het kwadraat. Vriendjes – politieke en familiaire – worden lucratieve functies toebedeeld. Alles volgens het koloniaal baas-knecht principe. De bazen doen weinig en leven buitensporig. De knechten werken zich kapot voor een bordje rijst.
Een duidelijk uitgestippeld beleid en een visie is er niet onder de regering Bouterse-Ameerali getuige de nieuwste mode in het land: reshufffling.
Sinds het aantreden van het kabinet Bouterse zijn er maar liefst 13 (!) ministers vervangen. De post van de minister van financien is nu bijna 3 weken vacant. De reden van het ontslag van Adeline Wijneman, de laatst zittende financienminister, is onduidelijk. Dinsdag 29 oktober weigerde president Bouterse in het parlement hierover tekst en uitleg te geven. Wijnerman was de tweede bewindsman op deze post. Op naar de derde!
A K’ba
[[{“fid”:”22355″,”view_mode”:”default”,”type”:”media”,”attributes”:{“height”:550,”width”:733,”style”:”width: 250px; height: 188px; float: right;”,”class”:”media-element file-default”}}]]Zelfs oud-president Ronald Venetiaan (zie foto hiernaast) – zelf ooit in veel mildere vorm een bedrijver van Oude Politiek – kon het niet langer aanzien. Zoveel ongerechtigheid. Bevoordeling van corrupte, soms zelfs criminele vriendjes. Zoveel achterstelling van de groeiende groep mofina wans (armen) door niet nagekomen beloften van de regering. Nee. Dat werd zelfs de man te gortig die als staatshoofd ooit ook moeite had om zijn beloften richting het Surinaams volk waar te maken. Tenminste kon dit volk Venetiaan er niet van betichten dat hij met drei ai (droge ogen) een buitensporig leven leidde. Sterker nog. Ik ergerde mij altijd dat Venetiaan in een huis woonde waar de gemiddelde Surinamer zijn hoofd niet voor omdraait. Zo gewoon. Zo staatshoofd onwaardig was het.
Vrijdag 25 oktober maakte Venetiaan bekend dat hij uit de politiek stapt door aan te kondigen dat hij stopt als parlementarier. Het is tekenend. Ik kan Venetiaan begrijpen. Als je het gevoel hebt dat je alles al gezegd hebt en alles gedaan hebt wat je kunt doen, gooi je maar de handdoek in de ring. A k’ba.
Moni no de
Er gaat ook zoveel niet zoals beloofd en gepland. En er wordt het volk zoveel worsten voorgehouden. In het afgelopen jaar is het Surinaams volk om de oren geslagen dat er geen geld is voor de meest noodzakelijke dingen. Moni no de.
Moni no de terwijl de Staat Suriname goud geld verdiend met de gouddeals, gesloten met de diverse multinationals.
Moni no de terwijl ook het zwart goud op jaarbasis verantwoordelijk is voor miljoenen Amerikaanse dollars aan staatsinkomsten.
Moni no de om het tekort aan leerkrachten en leslokalen op te lossen.
Moni no de, maar geld om buitensporig 140 jaar Hindostaanse immigratie, 150 jaar afschaffing slavernij en 160 jaar Chinese vestiging te vieren, was er wel.
Moni no de terwijl met de ene na de andere uitheemse mogendheid – van China, tot India, Amerika, Venezuela – deals worden gesloten voor steun binnen een of andere noodlijdende sector in Suriname. Zo zouden de Chinezen ‘ons’ helpen met het bouwen van huizen. Waar blijven die huizen?
Geen geld voor jou. Wel voor mij.
Moni no de om aannemers en consultants die voor de overheid gewerkt hebben (en geen politieke vriendjes zijn) uit te betalen.
Moni no de om de leerkrachten uit te betalen die sinds vorig schooljaar moeten overwerken vanwege een inderhaast ingevoerde en slecht uitgevoerde Naschoolse Opvang.
Moni no de om de mensen die kookten voor de Naschoolse Opvang uit te betalen.
Moni no de om de buschauffeurs die subsidie van de staat moeten krijgen om te kunnen blijven rijden, op tijd uit te betalen.
Moni no de om ambtenaren hun beloofde salarisverhoging te geven.
Moni no de om de mensen die in augustus gewerkt hebben voor het Caribisch kunst en cultuurfestival CARIFESTA XI (op tijd) uit te betalen.
Waarom het geld er niet is? Moni no de omdat het kabinet Bouterse samen met haar politieke vriendjes aan verkwisting, verspilling van staatsgelden doet. Het verhaal dat alle ontwikkelingsgelden zijn stopgezet en er daarom geen geld is, telt niet. Je maakt je begroting voor je project of activiteit op basis van je verwachte inkomsten. Dat er geen geld is, is niet waar. Er is gewoon geen geld voor bepaalde mensen en bepaalde activiteiten.
Een mooi voorbeeld. Vorige week werd bekend dat Bouterse een Cadillac van ruim 250.000 euro krijgt, goedgekeurd door een speciale commissie. In een land met een begroting als Suriname is een kwart miljoen euro veel geld. De koop zou noodzakelijk zijn vanwege Bouterse’s beveiliging. ’t Zal wel. Maar hoe kun je zo’n aankoop rijmen terwijl je tegen duizenden mensen die betaald moeten worden voor werk verricht zegt: moni no de.
Oude Politiek
Nepotisme is natuurlijk niet uniek. Sterker nog, waar ter wereld worden vriendjes niet bevoordeeld? En we weten allemaal wel hoe kapitalisme en arbeidsdeling werkt. Toch is er iets bijzonders aan het systeem in Suriname en andere oud-kolonies. Het nepotisme werkt op basis van verdeel-en-heers principe. Ik noem het, het baas-knecht principe.
Daar komt bij: het is de mate waarin het nepotisme zegeviert. Anders dan Bouterse het volk in 2010 voorspiegelde, telt kennis en kunde niet bij toebedeling van posities. De a-politieke technocraten hebben nog altijd het nakijken. Net als toen Venetiaan aan het bewind was. Alleen lijkt het nu nog erger te zijn geworden.
[[{“fid”:”22354″,”view_mode”:”default”,”type”:”media”,”attributes”:{“height”:413,”width”:550,”style”:”width: 250px; height: 188px; float: right;”,”class”:”media-element file-default”}}]]Politiek leider Paul Somohardjo (zie spreker op de foto hiernaast) zei het dinsdag 29 oktober nog mooi in het parlement toen hij Aswhin Adhin, de nieuwste onderwijsminister (de derde binnen dit kabinet!) ervan betichtte dat hij te weinig politieke vrienden en teveel technocraten op de verschillende posten van zijn ministerie aanstelt. En dat deze vorm van handelen dus voldoende reden is voor het vertrek van de derde onderwijsminister op deze post. Let wel: Adhin zit ampertjes 4 maanden aan.
Somohardjo praat vanuit een politieke traditie die onder Bouterse als president alleen maar lijkt te zijn toegenomen. Onderwijs is van oudsher het ministerie van de Javanen. Want nepotisme vindt hier plaats langs etnische scheidslijnen. En Ashwin Adhin is een hindostaan. En jong. Hij wil dingen aanpakken anno 2013, maar dit wordt niet geappecieerd door een politieke meerdere als Somohardjo.
Verdeel-en-heers op basis van etnische scheidslijnen is het summum van Oude Politiek. Als baas bevoordeel je een paar knechten die, als het even kan, van je eigen kleur zijn. Dit doe je door ze meer te belonen en ze minder hard te laten werken door ze de betere posities (die je ter plekke voor ze bedenkt, dus ze hebben niets te doen!) toe te bedelen. In de slaventijd was er geen etnische politiek omdat de Javanen, Hindostanen en Chinezen nog niet in Suriname waren beland. De knechten waren steevast zwart en werden basjas genoemd.
Basjas en Grote Baas
Dankzij het aanstellen van voldoende basjas door de regering Bouterse-Ameerali, blijft werkelijk protest onder de bevolking uit. De strategie is perfect. Laat een paar knechten genoeg verdienen, waardoor je hen en andere knechten die veel minder goed af zijn, de mond snoert. Die andere knechten hou je loze beloften voor. En schilder je bewust een toekomst af waarin ook zij ooit basja kunnen zijn en het dus beter kunnen hebben. Ondertussen kun je blijven doen wat je als Baas wil.
Massaal protest wordt effectief buiten de deur gehouden. Maar uiteindelijk komen de basjas en ook knechten bedrogen uit. Ze hebben niet door dat het Grote Baas is die het laatst lacht.
De grove ongelijkheid in de Surinaamse samenleving zal alleen maar toenemen tot het moment dat iedereen weigert om basja te zijn. Ook dat valt onder het afwerpen van mentale slavernij. Suriname, net als zovele andere oud-koloniën, heeft wat dat betreft nog een lange weg te gaan.
