Achtergrond

Cubaans vrij reizen nog steeds beperkt

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Reizen naar het buitenland wordt voor Cubanen vanaf maandag 14 januari een stuk gemakkelijker. De nieuwe migratiewet zet een streep door het verplichte uitreisvisum en stelt Cubanen – die een paspoort hebben bemachtigd – in staat om twee jaar lang vrij te reizen. ,,De grote meerderheid van alle Cubanen is blij met de hervorming’’, zegt dissidente Yoani Sánchez in gesprek met OneWorld. Maar voor haarzelf verandert er weinig, vreest ze.

Al jarenlang loopt de Cubaanse blogger en twitteraar (met 371.000 volgers) tegen een muur op. Het ‘Nee’ bij de migratiedienst klonk zeker twintig keer in vijf jaar tijd. ,,Als ik aandring, dan zeggen ze: ‘U bent niet geautoriseerd om te reizen’. Het is alsof je een grammofoonplaat met een kras beluistert: steeds dezelfde woorden.’’ Vrienden adviseren haar geen moeite meer te doen. ,,Maar ik heb dit tot mijn persoonlijke kruistocht gemaakt’’, antwoordt ze in een Havaans café.

In het digitale tijdperk van sociale media is Sánchez misschien wel de grootste luis in de pels van het Castro-regime. Weinig anderen schrijven zo realistisch over de schaarste op het Caribisch eiland en het gemis aan politieke vrijheid. Yoani kreeg er de Prins Clausprijs voor in 2010, maar ophalen kon niet. Slecht internetbereik op het eiland vormt overigens geen belemmering: ze verstuurt haar tweets per sms.

,,Natuurlijk zal ik straks gelijk een nieuwe poging doen om een paspoort te krijgen en te mogen reizen’’, zegt Sánchez. Maar net als vroeger bij het gehate uitreisvisum gelden beperkende voorwaarden bij afgifte. Om redenen van ‘defensie en staatsveiligheid’ kan een paspoort worden geweigerd, zo stelt de nieuwe wet. ,,Mijn vermoeden is daarom dat, als wij bloggers, dissidenten of andere alternatievelingen een paspoort komen aanvragen, we hem opnieuw niet krijgen.’’

Ook personen die onmisbaar zijn in de Cubaanse maatschappij, zoals wetenschappers, dokters of sporters, zullen niet eenvoudig een paspoort bemachtigen. ,,Maar voor 95% van de Cubanen is de wet wél goed nieuws’’, erkent Sánchez. Vroeger kostten alle bureaucratische handelingen voor je het land uit mocht wel 400 dollar. Nu is het paspoort met honderd pesos convertibles (gelijk aan de dollar) de grootste kostenpost. Bovendien vervallen voortaan niet langer alle eigendommen automatisch aan de staat, als een reiziger te lang wegblijft. 

De Cubaanse blogger meldt zich één dezer dagen opnieuw bij het migratieloket. Sánchez: ,,Ik ben al een lopende nachtmerrie voor die mensen. Maar hoe lang zal de Cubaanse staat een gewone burger, zonder strafblad, zonder staatsgeheimen, zonder politiek verleden en zonder hoge wetenschappelijke functie nog willen tegenhouden? Zo vaak kun je iemand toch niet ‘Nee’ verkopen?’’

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons