Soms merk ik het niet eens. Soms wel. Dan schrik ik middenin de nacht wakker en denk: waar is Juliet? Seconden later komt het besef. Ze zit beneden Nederlands te leren.
Na ruim zes jaar in Uganda en Zuid-Sudan is correspondent Arne Doornebal terug in Nederland. Na een gezinsherenigingsprocedure van acht maanden werd hij eind augustus 2014 herenigd met zijn vrouw Juliet en hun twee kinderen. Hoe is het voor de Ugandese Juliet om te integreren in Nederland? Arne schreef er een blog over.
“Schat, wat doe je als je decaan bent op een middelbare school, en een leerling uit Havo-5 vraagt je wat hij moet doen als hij dokter wil worden?” Glazig kijk ik Juliet aan. Ik zeg dat ik geen decaan ben en niet weet waarom ze me lastig valt met dit soort vraagstukken. Maar ze is serieus. “Dat moet ik weten voor het inburgeringsexamen! Moet de leerling nog een jaar naar de Havo, naar het Atheneum of naar het Gymnasium?” Over het soort details wat ‘wij’ blijkbaar willen dat een nieuwkomer kent kan je je blijven verbazen.
Blijkbaar denken de mensen achter het inburgeringsexamen dat er een standaard Nederlander bestaat, die alles op een bepaalde manier doet
Regelmatig vertelt Juliet me dingen over Willem van Oranje of de 80-jarige oorlog die ik nooit geweten heb – of al lang weer vergeten ben. Juliet blijft vragen stellen. “Wat doe je als de buurman ziek is? Stuur je een bloemetje, een kaartje, of kom je eten brengen?” Alle antwoorden lijken me juist, afhankelijk van hoe goed je relatie met de buurman is. Blijkbaar denken de mensen achter het inburgeringsexamen dat er een standaard Nederlander bestaat, die alles op een bepaalde manier doet.
Die Rutte
We keken samen naar een verkiezingsdebat. Immers ook de standpunten van de partijen zijn onderdeel van de te leren stof. Rutte in debat met Buma, waarbij het over de toekomst ‘van onze kinderen’ ging. Juliet verstond waar het over ging en keek me verbaasd aan. “Die Rutte heeft toch helemaal geen kinderen?” Op haar continent zou een man die niet eens heeft laten zien dat hij een gezin kan leiden, nooit aan het roer van een heel land komen te staan.
Daarna kwam Henk Krol op. “Is hij van de partij voor de homo’s?” Ik legde uit dat we in Nederland wel partijen hebben voor dieren en voor ouderen, maar niet voor homoseksuelen. Over de pedo-partij zweeg ik maar even.
Discriminatie
Soms is ze zo moe dat ze overdag in slaap valt, maar het deert Juliet niet. Het examen moet gehaald worden. Ze wil slagen, en dan nog verder leren. “Ik moet en zal een baan vinden want het is belangrijk om ook een eigen inkomen te hebben en zo zelfstandig te zijn”, zegt ze dan. Als ik eens een dag niet werk dan stuurt zij een berichtje naar het uitzendbureau, zodat ze aan de slag kan als schoonmaker van hotels. Aan haar universitaire opleiding denkt ze dan maar even niet.
De klap in het gezicht die Mark Rutte haar vorige maand gaf heb ik Juliet nog niet durven te vertellen. Ja, onze premier was op de hoogte van discriminatie op de arbeidsmarkt. Maar ach, zo zei hij laconiek. Dan werkt die allochtoon toch gewoon nog even een beetje harder?
