Welke cocktail ik blief? Een ouderwetse Marquarita on the rocks, of zou ik de chocolade Martini willen uitproberen?
Samen met zakenvrouw Miranda zit ik op de 56ste etage van de Sky Bar, bijna bovenop het duurste gebouw van Jakarta, met uitzicht op de verlichte moderne torengebouwen om ons heen. Wauh! Wat een spectaculair uitzicht. Mannen in pakken en stropdassen, vrouwen op hoge hakken en in het zwart komen na werktijd een borrel pakken. Als je het zo bekijkt is Indonesie echt booming!
Alles behalve booming
Over uiteenlopende werelden gesproken; de volgende dag ga ik met een medewerkerster van een Nederlandse ontwikkelingsorganisatie op bezoek in een van de armste sloppenwijken van Jakarta. Aan het afval, de stukken hout en de plassen water is nog goed te zien dat nog maar kort geleden tijdens de overstromingen de hele zaak hier blank stond. Overal wordt nog druk getimmerd om de krotten zo goed als het kan weer op te lappen.
Hier is Jakarta alles behalve booming. We gaan bij gezinnen op bezoek waarvan een familielid aan tuberculose lijdt. Een voormalige bejakrijder die de ziekte waarschijnlijk in het vieze verkeer opliep, maar hoe zit het dan met het broodmagere kind van tien dat nauwelijks de sloppenwijk uitkomt?
We worden uitgenodigd bij Ida Nafia (45), een alleenstaande moeder van zes kinderen, van wie er een TB heeft. Ida verdient haar geld door verlepte groenteresten die op het eind van de dag op de markt overblijven in haar kampung, buurt, te verkopen. Met z’n allen wonen ze in deze ene verfloze kamer.
De elite profiteert
De twee compleet verschillende levens van zakenvrouw Miranda en groetenverkoopster Ida tonen volgens de nieuwe gouverneur van Jakarta, Joko Widodo aan, hoe groot het gapende gat tussen arm en rijk in het nieuwe Indonesië is. Zijn land mag zich met zijn 6.3 % jaarlijkse groei dan wel scharen in het rijtje van opkomende wereldmachten, maar het is vooral de elite, zoals de zakenvrouw Miranda, die van de toegenomen welvaart profiteert. Ida Nafia behoort tot het leger van tien miljoen inwoners in de hoofdstad, ruim veertig procent van de totale stedelijke bevolking, dat in de armoede blijft leven.
Hoe zielig Miranda het leven van haar stadsgenoot de groenteverkoopster Ida Nafia ook vindt, ze beschouwt het niet als haar taak om de situatie van de minderbedeelden te verbeteren. Miranda praat liever over het economische succes van Indonesië.
‘Schandalig’
“Armoede is geen onderwerp meer in opkomende economieën als Indonesië”, bevestigt ook directeur Leny Kling van de Nederlandse ontwikkelingsorganisatie Terres des Hommes in Jakarta. Ze noemt het schandalig dat de rijken zich totaal niet om de armen bekommeren.
De Nederlandse ontwikkelingsorganisatie ondersteunt al jaren lokale partners die de stedelijke armen te mobiliseren, door het opzetten van collectieve spaar- en verzekeringsfondsen in de sloppenwijken.
De sloppenbewoners werken maar al te graag mee. In haar verfloze kamer laat Ida Nafia trots haar blauwe met de handgeschreven spaarboekje zien. Maandelijks stort ze zevenduizend roepies (ruim zestig Eurocent) op de bankrekening van de coöperatie van haar sloppenwijk.
Onlangs vroeg ze voor het eerst een lening van tachtig euro aan voor de verbetering van haar dak. Met daarin een glazen dakraam voor haar tienjarige dochter die aan tuberculose lijdt. Daglicht versnelt het lichamelijke herstel. Daarnaast draagt ze maandelijks ook tweeduizend roepies, bijna twee eurocent, bij aan de gemeenschappelijke medische verzekering, die doktersbezoek en medicijnen vergoedt. “Ik klaag niet zolang we elke dag te eten hebben en we gezond zijn”, vertelt Ida Nafia terwijl ze haar 2,5 jaar oude dochter tevreden de borst geeft.
