Vergeet ouderen niet

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
30_Tout
                            

Jansje van Middendorp werkt bij World Granny als manager van het 'community programme', waarbij ouderen in Nederland worden 'gekoppeld' aan ouderen in ontwikkelingslanden: 'Het is een mythe dat ontwikkelingslanden alleen te maken hebben met een geboorteoverschot en niet met vergrijzing. In 2050 is waarschijnlijk een op de vier mensen in Azië en Latijns-Amerika en een op de tien in Afrika 60 jaar of ouder. Mensen worden ouder, er worden minder kinderen geboren en de middengeneratie valt gedeeltelijk weg door aids. Ken Tout laat in zijn boek Ageing in Developing Countries zien wat de gevolgen van vergrijzing zijn in ontwikkelingslanden.

Het boek dateert al uit de jaren tachtig, maar is nog steeds relevant. Tout stelt bijvoorbeeld dat het in ontwikkelingslanden allang niet meer vanzelfsprekend is dat je kinderen voor je zorgen als je oud wordt. De 'extended family' valt uit elkaar door de modernisering. Kinderen trekken weg naar de stad of naar het buitenland, is zijn verklaring. Tegenwoordig vallen families bovendien uit elkaar door aids. Gevolg is dat ouderen vaak moeten zorgen voor de kleinkinderen die achterblijven. Dat betekent een extra last: ze moeten een inkomen verwerven en voor hen zorgen, terwijl ze daar misschien helemaal niet meer toe in staat zijn.

Ouderen in ontwikkelingslanden krijgen heel weinig aandacht. Vrouwen, kinderen, gehandicapten – voor dat soort groepen is meestal wel speciale belangstelling. Over ouderen wordt nauwelijks gepubliceerd. Toen ik het boek van Tout in 2001voor het eerst las, deed ik in Suriname onderzoek naar de sociale zekerheid van ouderen. Het is een van de weinige boeken die ik over dit onderwerp tegenkwam. Inmiddels wordt er op internationaal niveau gepleit voor meer onderzoek en dat er bijvoorbeeld meer aandacht moet komen voor de gezondheidsproblematiek van ouderen. Wat veel mensen zich niet realiseren, is dat zorg voor ouderen ook vanzelf doorvloeit naar de rest van de gemeenschap. Als ouderen hulp krijgen, profiteren ook de kleinkinderen daarvan. Als er dankzij een project voor ouderen een drinkwatervoorziening komt, heeft de hele gemeenschap daar iets aan.

Tout stelt ook dat bij alles wat je doet, je de oudere zelf moet betrekken. Ouderen hebben kennis en weten wat de behoefte van hun gemeenschap is. Vraag ze dus altijd wat ze van een project vinden. Bij World Granny werken we daarom veel samen met lokale organisaties die direct contact hebben met de ouderen.'  

Titel: Ageing in Developing Countries
Auteur: Ken Tout ISBN: 9780198272762
Uitgeverij: Oxford University Press    
    

30_Egger
                             

Henk van Stokkom is voorzitter van Oud in Afrika, een vrijwilligersorganisatie die zich met name richt op ouderen in Oost-Afrika: 'De frisse blik in het boek Begging for Change van Robert Egger sprak me aan. Hij is jarenlang actief geweest in community kitchens in Amerika, een soort gaarkeukens. In dit boek houdt hij de manier waarop daar gewerkt wordt, en eigenlijk het goede doel in het algemeen, tegen het licht. Hij heeft het over pie in the sky visions, mooie doelen die niet haalbaar zijn. De Novib-slogan 'Voor een rechtvaardige wereld, zonder armoede' bijvoorbeeld. Mooi ideaal hoor, maar volslagen onhaalbaar. Probeer jezelf haalbare doelen te stellen. Kijk naar de middelen die je hebt: de mensen om je heen en de financiën.

Een ander relevant punt van hem vind ik dat wij al snel proberen alles op te lossen door geld te geven. Het credo in de ouderenzorg – en niet alleen daar – moet zijn: alleen geld geven als het echt niet anders kan. Als een oudere een rol kan vervullen en een inkomen kan verwerven, moet je hem die kans bieden. Natuurlijk zijn er veel situaties waar dit niet mogelijk is en waar je moet nadenken over een soort pensioensysteem, maar probeer de afhankelijkheid van het domweg geld geven zo klein mogelijk te maken.

Wat ik ook heb geleerd van het boek, is dat je moet uitkijken om mensen in een soort kastesysteem in te delen. Voor bepaalde groepen in ontwikkelingslanden gebeurt heel weinig. Voor ouderen bijvoorbeeld, gevangenen en psychiatrisch patiënten. Kinderen doen het altijd goed, maar ik vind het kwalijk als anderen dan op de tweede of derde plaats komen. Als je ouderen helpt, kom je vanzelf ook bij de kinderen uit. Je kunt je bijvoorbeeld afvragen of het nodig is dat er zoveel weeshuizen zijn. Ouderen kunnen vaak prima de rol van pleegouder vervullen. Op die manier kunnen ze een salarisje verdienen én je helpt die kinderen. Wij zijn hierover momenteel in gesprek met een aantal kleinschalige voorzieningen in Kenia en Ethiopië.

Een overeenkomt tussen Egger en mezelf zie ik ook als het gaat om het werven van fondsen. Veel fondsenwervers zijn alleen gefocust op hoe ze geld binnen kunnen krijgen. Wij vertellen potentiële financiers alleen welke resultaten we willen bereiken en hoe we dat willen doen. Op een dag belt er dan ineens een bouwonderneming die een project wil ondersteunen. Vertel gewoon wat je doet, dan komt het geld vanzelf.'  

Titel: Begging for Change: The Dollars and Sense of Making Nonprofits Responsive, Efficient, and Rewarding for All
Auteur: Robert Egger ISBN: 9780060541712
Uitgever: HarperCollins

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons