Zo wordt sloophout niet verwerkt in spaanplaten, maar verbrand in bio-energiecentrales. Snoeihout gaat in elektriciteitscentrales in vlammen op in plaats van het te verwerken in gecomposteerde potgrond. Hierdoor moet er uit Rusland veen worden geïmporteerd – een CO2-intensieve operatie. Aardappelschillen zijn meer waard als brandstof voor biovergistingsinstallaties dan als basis voor veevoer. Het gevolg is dat er – waarschijnlijk – meer soja uit Zuid-Amerika moet worden geïmporteerd, met mogelijke kap van het regenwoud tot gevolg.
Subsidie verstrekken werkt hierdoor averechts: het gaat in tegen de doelstelling van het kabinet om meer afval te hergebruiken. Bovendien is het slechter voor het klimaat omdat er meer CO2 wordt uitgestoten, zo concludeert het rapport Biomassa als grondstof of als brandstof van Greenpeace Nederland, IUCN NL, Wereld Natuur Fonds en Natuur & Milieu.
Energie uit biomassa is de afgelopen jaren gegroeid tot 14 procent van de huidige productie van hernieuwbare energie in Nederland. In theorie is het klimaatneutraal omdat er bij verbranding niet meer CO2 vrijkomt dan de biomassa daarvoor aan de lucht heeft onttrokken. Bij verbranding van fossiele brandstoffen gebeurt dat wel: de CO2 zat miljoenen jaren onder de grond en komt bij verbranding vrij. Broeikaseffect en opwarming van de aarde is het gevolg.
De overheid stimuleert het gebruik van de bio-energiecentrales met de zogenaamde SDE+ subsidie. Hierdoor is recyclebaar afval dus meer waard geworden als brandstof dan als grondstof. Producenten van spaanplaten betalen per ton sloophout 20 tot 25 euro, terwijl bio-energiecentrales dankzij de subsidie 25 tot 25 euro kunnen bieden. Hierdoor wordt er minder sloophout hergebruikt: tussen 2007 en 2012 daalde de afname van sloophout als grondstof van 529 kiloton naar 172 kiloton. De hoeveelheid sloophout die naar bio-energiecentrales gaat, nam bijna evenzoveel toe: van 169 kiloton naar 534 kiloton. Voor snoeihout en aardappelschillen (een restproduct van bijvoorbeeld de productie van friet), gelden soortgelijke ontwikkelingen.
“De overheid schiet zichzelf in de voet door afval niet meer te recyclen en het verbranden ervan ook nog eens te subsidiëren, ten koste van het klimaat”, stelt campagneleider Willem Wiskerke in een persbericht van Greenpeace. “Het verbranden van goed bruikbaar afval is een schijnoplossing. Steek die subsidies gewoon in écht duurzame energie.”
Greenpeace, IUCN, Wereld Natuur Fonds en Natuur & Milieu willen dat hergebruik voorrang krijgt boven verbranden van afval. Binnenkort vergadert de Tweede Kamer over dit onderwerp.
Rapport ‘Biomassa als brandstof of als grondstof’ (pdf)
