Pensioenfonds ABP stopt met omstreden palmolie-investering

“We hadden er geen vertrouwen meer in”, verklaart Khoenkhoen. Volgens het ABP zijn er diverse gesprekken geweest, maar pikte Posco Daewoo de voorgestelde maatregelen niet snel genoeg op. Ook ontkende Posco Daewoo de aantijgingen, maar kwam het niet met tegenbewijs. De hoop op beterschap ebde weg, waarop het ambtenarenfonds besloot zijn aandelen te verkopen. Opvallend: het ABP beweerde in een schriftelijke verklaring bij tv-programma Kassa nog dat het pas zou stoppen met de investeringen ‘na een paar jaar gesprekken [te] voeren’ zonder resultaten te boeken.

Satellietbeelden toonden dat er voor de aanleg van deze palmolieplantage meer dan 27.000 hectare – een gebied groter dan de gemeente Amsterdam – bos tegen de vlakte is gegaan, waarvan de helft uit oerbos bestond. De bossen van Papua staan bekend om hun rijkdom van biodiversiteit. Op deze plek leefden unieke en beschermde dieren zoals de paradijsvogel en de boomkangoeroe. Maar door de komst van de plantage verdwenen die uit het gebied.

“Deze economische sanctie is een juiste beslissing”, reageert pastoor Nicodemus Rumbayan via zijn mobieltje vanuit Papua. Hij was de afgelopen jaren het luisterend oor voor de plaatselijke bewoners in het gebied. “Mijn hoop is dat het palmoliebedrijf het bos laat terugkeren en de mensen compenseert die door de milieuschade hun land en inkomen hebben verloren.” Ook Linus Batius Omba, die bedreigd werd omdat hij opkomt voor de landrechten van de plaatselijke bewoners, is tevreden. “Laat het een les zijn voor alle investeerders in Posco Daewoo.”

Milieugroepen vinden dat ABP een stap verder moet gaan, en houden ook het moederbedrijf Posco aansprakelijk, waarin het ABP 157 miljoen euro investeert. Zo stelt Glenn Hurowitz, directeur van de Amerikaanse milieuorganisatie Mighty Earth, die internationaal campagne voert tegen de ontbossing in Papua: “Minder dan een half miljoen is een schijntje voor een bedrijf als Posco. Het ABP moet ophouden met dit soort greenwashing en ontbossing echt serieus nemen.”

Rolf Schipper, campagneleider bossen bij Milieudefensie, voerde gesprekken met het pensioenfonds. Hij vertelt: “Het ABP zegt alleen nog te willen investeren in koplopers, maar een bedrijf als Posco kun je op geen enkele manier een voorloper noemen.” In 2012 kwam Posco met het ABP als financier in opspraak vanwege mensenrechtenschendingen bij een staalproject in India. Volgens Schipper moet het ABP een voorbeeld nemen aan het Norwegian Government Pension Fund Global, dat sinds 2015 niet meer investeert in Posco Daewoo (toen nog Daewoo Internationaal) én Posco.

Toch is weglopen van Posco nog een stap te ver voor het ABP. “Posco is een groot bedrijf met verschillende activiteiten, waaronder staalverwerking”, aldus Khoenkhoen. Het ABP wil alle bedrijven waarin het investeert vóór 2020 opnieuw langs de meetlat leggen. “Dan kijken we naar de kosten, het rendement, de risico’s en naar de sociale en milieustandaarden van een bedrijf. Dat geldt ook voor Posco.”