Politici, bedrijfsleven en ngo’s trokken in juni massaal naar Rio de Janeiro in Brazilië om te praten over duurzame ontwikkeling en de toekomst van onze wereld. Wat is er besloten en hoe gaan we nu verder? OneWorld bezocht de terugkoppeling van het Nationaal Platform Rio+20. Een impressie.
De winst
De Telegraaf sprak vooraf over een ‘floptop’, maar daar zijn de sprekers op deze bijeenkomst het niet mee eens. Met name de ‘groene economie’, waarin milieu en sociale welvaart samengaan met economische groei en werkgelegenheid, stond hoog op de agenda in Rio. Nederland vaardigde een ambtelijke delegatie af naar de top. Delegatieleider en ambassadeur Duurzame Ontwikkeling Kitty van der Heijden: “De ‘green economy’ is binnen de Verenigde Naties erkend als nieuw concept; duurzaamheid wordt nu onderschreven als de enige oplossing.” Ook in de aanloop naar de top is veel winst behaald, volgens Louise Fresco. De scheidend voorzitter van het Nationaal Platform Rio+20: “Onze voorbereiding voor Rio+20 was een uniek, Nederlands proces. Het maatschappelijk middenveld kon input leveren en een signaal afgeven aan de politiek. We hebben gezien: het leeft!”
De kritiek
Toch is er ook kritiek en teleurstelling. Fresco: “Het resultaat is beperkter dan in 1992. Er is consensus over de groene economie, maar hoe gaan we het concept handen en voeten geven? Hoe gaan we nu verder?” Doelen en deadlines ontbreken dus vooralsnog. Ook op andere punten was het even slikken. Van der Heijden: “Een aantal zaken hebben we niet binnengehaald. Reproductieve rechten voor vrouwen [de vrijheid om te besluiten over onder andere zwangerschap, anticonceptie en abortus, red.] zijn niet erkend als duurzaamheidsdoelstelling en we zijn niet tot een mondiale milieuorganisatie gekomen die toezicht kan houden op landen. Helaas is er ook geen besluit genomen over de afschaffing van het gebruik van fossiele brandstoffen,”. Volgens de aanwezige ngo’s is er niet hard genoeg gevochten. Nathalie van Haren van Both Ends: “De onderhandelingen waren vroeg klaar, dat getuigt van weinig ambitie.”
The green economy
Ook over de groene economie is niet iedereen onverdeeld positief. Het bedrijfsleven steunde het concept, maar een grote afvaardiging van het maatschappelijk middenveld dacht er anders over. Geert Ritsema van Milieudefensie: “Tijdens de top vond buiten een demonstratie van 50.000 mensen plaats. Het signaal van deze mars was: ‘Nee, tegen de groene economie’, die gezien wordt als de ‘greedy economy’. De kritiek of angst is dat de groene economie een excuus wordt voor het afpakken van land en water door grote bedrijven van kleine boeren in ontwikkelingslanden. Om draagvlak voor de groene economie te krijgen moet de toegang tot deze bronnen voor iedereen gegarandeerd blijven.”
Ladies in red
De Nederlandse VN-jongerenvertegenwoordigers voor Duurzame Ontwikkeling presenteren hun resultaten vol trots. Ralien Bekkers en Liset Meddens spraken vooraf met Mark Rutte, die ze tevergeefs probeerden over te halen om mee te gaan naar de top. Gekleed in het rood gingen zij in Rio de barricaden op. Ze lobbyden zichzelf de officiële Nederlandse delegatie binnen en wisten bovendien het akkoord aan te passen. “In Rio streden we voor duurzaamheid in het onderwijssysteem en het is ons gelukt om een nieuwe paragraaf hierover in de slottekst te krijgen,” aldus de ladies in red. Ze spraken onder andere met Ban Ki Moon en Jeffrey Sachs en hielden het thuisfront op de hoogte via blogs, facebook en filmpjes. De uitkomsten bespreken ze binnenkort met premier Rutte. Ralien: “Ook zullen we de staatssecretaris van onderwijs wijzen op de gemaakte afspraken.”
De toekomst
Hoe nu verder? Volgens Louise Fresco is Rio+20 het begin, niet het einde. “The moment is now. We moeten niet onderuit gaan zitten, maar deze energie en het commitment gebruiken. Laten we doorgaan! Ik pleit voor een voortzetting van dit nationale platform. Op naar Rio+40.”
=================================================
Drie toppen in Rio
Van 20 tot 22 juni 2012 werd in Rio de Janeiro de derde VN-conferentie over duurzame ontwikkeling gehouden. Tien jaar na de tweede top in Johannesburg en twintig jaar na de eerste top in Rio, vandaar de naam Rio+20.
Meer informatie:
Nationaal Platform Rio+20
Verslag van de terugkoppeling
Officiële website van de VN- top in Rio de Janeiro
Slotverklaring Rio+20: The future we want
Peoples summit Rio+20
World Business Council for Sustainable Development
VN-Jongerenvertegenwoordigers
Blog Nathalie van Haren, Both Ends
Naast de officiële top waren er ook een Peoples Summit en een bijeenkomst voor het bedrijfsleven, georganiseerd door de World Business Council for Sustainable Development. Uitgebreide documentatie en een volledig verslag van de VN-top is terug te vinden op de website van het NPRIO+20.
De sprekers bij de terugkoppeling:
- Louise Fresco, scheidend voorzitter van het Nationaal Platform Rio+20
- Kitty van der Heijden, ambtelijk delegatieleider, ambassadeur Duurzame Ontwikkeling en directeur van de directie Klimaat Energie, Milieu en Water (DME) van het Ministerie van Buitenlandse Zaken
- ‘Ladies in red’ Ralien Bekkers en Liset Meddens, VN-jongerenvertegenwoordigers voor Duurzame Ontwikkeling
- Nathalie van Haren, programmamanager beleidsontwikkeling duurzaam landgebruik, Both Ends
- Geert Ritsema, campagneleider buitenland bij Milieudefensie
- Herman Mulder, directeur Global Reporting Initiative en worldconnector, aanwezig bij de World Business Council in Rio
- Frans van der Boom, directeur NCDO
- Jolein Baidenmann, vrouwenvertegenwoordiger in Rio, medeoprichter ISDuurzaam
