Achtergrond

Nieuwe naam, dezelfde rebellen

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Het zijn historische tijden in Oost-Congo. Goma, de ‘hoofdstad van het Oosten,’ is in handen gevallen van rebellen. Via de media zie ik een filmscript uitrollen dat vrijwel identiek is aan de situatie vier jaar geleden, toen ik wel ter plaatse was. Het verschil: de rebellen hielden destijds 15 kilometer voor Goma halt.

Toen heetten ze CNDP, nu M23. Maar veel van hun soldaten en leiders zijn dezelfde. Toen ontkenden ze gesteund te worden door Rwanda, nu weer.

Het conflict in Oost-Congo heeft veel met Rwanda te maken. Tutsi’s, het volk dat in 1994 het slachtoffer was van de Rwandese genocide die aan 800.000 mensen het leven kostte, waren al decennia voor  de genocide in groten getalen de grens met Congo over gestoken. Relaties tussen de Tutsi’s en het Hutu volk –dat in de oorlog en bij vergeldingen ook honderdduizenden doden moest incasseren- zijn al ruim een halve eeuw ernstig verstoord met bloedige slachtingen tot gevolg.

De tienduizenden Tutsi’s in Congo zijn echter nooit echt geaccepteerd door Congo. Altijd gezien als buitenstaanders onderhielden ze nauwe banden met hun broeders in Rwanda, ook al namen de  Congolese Tutsi’s andere namen aan, zoals Banyamulenge.

CNDP destijds en M23 nu worden gezien als bewegingen van Tutsi’s, die vechten voor een betere behandeling in Congo, maar tevens om de grondstoffen in het immens grote Congo. Steun van Rwanda –en tot op zekere hoogte Uganda- lijkt alleen al om etnische redenen logisch. In Oost-Congo heb je nog duizenden Hutu extremisten die keer op keer dreigende taal uiten tegen Rwanda. Met de inname van Goma, en een strook gebied in Oost-Congo, is er nu de facto een bufferzone gecreëerd door Tutsi strijders.   

Destijds slaagden we erin om de rebellenleider, Laurent Nkunda, te ontmoeten. Hij leidde de CNDP maar werd later door Rwanda gearresteerd, in een poging van dat land om zich van de rebellen te distantiëren. Vandaag denk ik aan Nkunda. Naar verluid verblijft hij niet in een gevangenis, maar roteert hij tussen verschillende gesloten huizen in het strak geleide Rwanda. Hij is een gevangene maar wanneer hij opeens zijn vrijheid terug zou krijgen is zijn macht vermoedelijk nog altijd aanzienlijk.  

M23 staat onder leiding van generaal Sultani Makenga. Waar Bosco Ntaganda verblijft, een gezochte oorlogsmisdadiger en tot voor kort de opvolger van Nkunda, is minder duidelijk. M23 bezweert dat hij geen rol speelt bij hun opmars. Hij is ook niet aan het front gesignaleerd.

De komende tijd wordt interessant. M23 heeft een gebied in handen van ruim 100 kilometer lang, en tientallen kilometers breed. Nogal een onderhandelingspositie, als het met Congo’s regering over haar eisen gaat praten. En wie weet horen we binnenkort ook wel weer iets over Laurent Nkunda. 

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons