Arnold Tsunga belichaamt de strijdvaardigheid van het Zimbabwaanse volk. Voorheen een prestigieuze advocaat, nu de meest bekende mensenrechtenactivist van het land. Waarom deze omslag? "Vlak voor de verkiezingen van 2002 ben ik ontvoerd, en urenlang geslagen en geschopt. Waarschijnlijk omdat ik twee jaar eerder een blanke parlementariër heb verdedigd. Die onrechtvaardigheid en wetteloosheid, die ik overal om mij heen zag, hebben mij als mens getekend. Sindsdien doe ik alleen maar mensenrechtenwerk".
 |
| Arnold Tsunga foto:OneWorld |
Tsunga, met prestigieuze prijzen overladen voor zijn activisme, is niet de enige met littekens op lichaam en ziel. Veel advocaten en mensenrechtenactivisten zijn Zimbabwe ontvlucht. Op 28 mei werd de bekende advocaat Eric Matinga opgepakt, naar aanleiding van zijn uitspraak dat militairen van de regering geen geweld mogen gebruiken tegen de bevolking van het platteland. Toen hij een maand later zelf het platteland bezocht, werd hij opgepakt. Hij zit nog steeds vast.
"Drie andere belangrijke advocaten zijn net het land uitgevlucht. In januari heeft een collega, rechter Makoni, vijf leden van de oppositiepartij vrijgesproken. Toen deze na lange tijd op vrije voeten waren, zijn ze vermoord. Hun geslachtsdelen en tongen zijn uitgesneden. Hierop is Makoni Zimbabwe ontvlucht. Het oppakken van advocaten en mensenrechtenactivisten is erg doeltreffend; zorgen dat mensen geen beroep meer kunnen doen op een juridisch systeem dat misstanden aan de kaak stelt. De wetteloosheid regeert."
Voedsel als wapen
Wat is de tactiek van Mugabe? "Door middel van geweld, martelingen, en het verbieden van vrije media, legt hij zijn wil op aan de bevolking. Hij beheerst de media, de voedselvoorziening, en heeft ngo`s het land uitgestuurd. Hierdoor ontvangen mensen die aids of andere ziekten hebben geen medicatie en hulp meer. Voedsel en hulp zijn politieke wapens geworden om mensen te kunnen controleren. Daarnaast jaagt hij op mensenrechten-activisten en tegenstanders van zijn regime die vervolgens worden gemarteld of gevangen worden gezet."
 |
| Gemarteld, juni 2008 foto:CC |
Wat voor sfeer heerst er momenteel onder de bevolking? "Niet meer dan 20% steunt Mugabe, de mensen willen verandering. Natuurlijk zijn er meer voorbeelden van landen waarin mensen worden onderdrukt, maar Zimbabwe kent daarnaast een verschrikkelijke honger. De inflatie per dag is zo`n 50 procent, de prijzen blijven kelderen. Milities en soldaten martelen de mensen die zich uitspreken tegen het regime, of waarvan ze vermoeden dat deze voor de oppositiepartij zijn. Omdat ze geld krijgen, zullen de militairen Mugabe blijven steunen. Echter, dat geld blijft waarde verliezen. Je kan het vergelijken met een hond die achter zijn eigen staart aanrent. Dat zal Mugabe uiteindelijk de das omdoen, de economische crisis is te groot om niet in een politieke crisis uit te monden."
Protest
"Voorheen was het protest van de mensen eerder passief te noemen. Tot de vorige verkiezingen geloofden mensen dat als ze in stilte hun stem zouden uitbrengen, ondanks de sfeer van onderdrukking, er uiteindelijk verandering zou komen. Dat gevoel is veranderd in een besef dat het niet uitmaakt wat ze doen. Mensenrechten worden op geen enkele manier nageleefd. Tussen de wil van de bevolking en het beleid van Mugabe ligt een enorm gat. Daar ligt ook het potentieel voor een opstand van de bevolking."
Wat bedoelt hij hier precies mee? "Als de bevolking haar wil niet terughoort in de verkiezingsuitslag, moet zij andere manieren bedenken om gehoord te worden. Als de verkiezingsuitslag niet gerespecteerd wordt door de president dan vind ik dat andere manieren om de wil van het volk te laten horen meer gerechtvaardigd zijn. " Een opmerkelijke uitspraak voor een jurist. "Mensen worden steeds bozer, men wil verandering. Eigenlijk heeft Mugabe de controle al verloren, hij blijft alleen aan de macht omdat belangrijke mensen om hem heen hem aan de macht houden." Zuchtend , "Mensen zijn nu tot alles in staat, ze hebben toch niks meer te verliezen."
 |
| de staatskrant foto:CC |
Hoewel de oppositiepartij, de Movement For Democratic Change, zich heeft teruggetrokken, toont deze volgens Tsunga wel de strijdlustigheid van de bevolking aan. "De naam geeft al aan dat het een activistische partij is. Mugabe heeft hen uitgedaagd een politieke partij te worden in 1999. Als hij meer had geluisterd naar de wil van activisten en had geprobeerd het economische klimaat te veranderen, was die hele partij niet opgericht."
Ook de studentenpartij ZIMASU, waarin Tsunga een belangrijke rol speelt, heeft zich tegen de regering gekeerd. Daarnaast is er een belangrijke vrouwengroep, 'Women of Zimbabwe Arise' (de afkorting, WOZA, betekent Come Forward in de lokale Ndebele taal. Zie onderaan dit artikel hoe je hen kan steunen). De vrouwen willen door middel van vreedzaam verzet een vuist maken tegen het politiek geweld dat al jaren het land ontsiert. Helaas zitten veel van hen in de gevangenis. Ook Lovemore Madhuku, directeur van de National Assembly is opgepakt, een organisatie die institutionele verandering door wil voeren om tot een betekenisvollere democratie te komen. Hoewel Lovemore ruim 30 keer is gearresteerd, in elkaar is geslagen en voor dood achter is gelaten in de bossen, gaat hij met zijn organisatie door.
Verzet per sms
"Naast binnenlandse initiatieven geeft het internet ons fantastische kansen om mensen te mobiliseren en foto`s en verslagen aan de wereld te tonen. Er is geen persvrijheid, door het internet blijft er toch een vorm van vrije informatievoorziening bestaan. Ook mobiele telefoons en sms'jes zijn uitermate handig om snel informatie te verzenden en hebben het verzet fantastische diensten geleverd."
"Toch moeten mensen in het buitenland de rol van propaganda niet onderschatten, de crisis in Zimbabwe is een reflectie van de westerse inmenging in de Afrikaanse groei. Nadat Mugabe in 1980, na decennia lange kolonisatie van de Britten, aan de macht kwam, beloofde hij het volk dat zij voortaan zelfstandig en zonder buitenlandse hulp verder zouden gaan. Hij was een voorbeeld voor heel onafhankelijk Afrika en werd overal bejubeld. Toen uiteindelijk de economische situatie slechter en slechter werd, heeft hij de internationale gemeenschap handig buiten spel gezet door te blijven benadrukken dat het hun schuld is dat het slecht gaat met Zimbabwe. De hulpkraan voor Zimbabwe werd dichtgedraaid. Zimbabwanen hebben daarom het gevoel dat de hele wereld tegen hen is."
 |
| verzet foto:CC |
Revolutie
Is er iets dat mensen in Nederland kunnen doen? "Het belangrijkste op dit moment is solidariteit. De bevolking van Zimbabwe moet weten dat de wereld naar hen kijkt. Omdat de regering alle media in handen heeft, ontvangen zij bijna geen buitenlands of objectief nieuws. Steun via websites en forums de mensen, dat kan hen vastbesloten maken.'
Wanneer zal de grote omslag komen? "De revolutie? Die zal komen, binnen een jaar. Daar ben ik zeker van. Het proces dat in gang is gezet is niet meer te stoppen," zegt hij vol overtuiging.
Wil je op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen in Zimbabwe? Lees dan deZimbabwe wijzer.
De organisatie Women of Zimbabwe Arise proberen op een vreedzame manier te strijden voor een betere situatie in Zimbabwe. Velen van hen zijn tijdens demonstraties opgepakt, anderen vermist. Wil jij de Zimbabwanen steunen? Ga dan naar de ACTIEPAGINA en ontdek hoe je kan helpen!
